MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda,davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı , ilgili mevkiide bulunan ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olan 222.808,62 m2 yüzölçümlü taşınmazın ağaçlandırma yapılmak amacıyla 218.063,00 m2"lik kısmının idarelerince kiralama talebinde bulunan davalıya, ilk yıl 1.000,00 TL. kira bedeli üzerinden (ilk 5 yılı %50 indirimli) kiraya verildiğini ve ilk yıl kira bedelinin 06/10/2009 tarihinde tahsil edildiğini,kiralamaya ilişkin kira sözleşmesinin 06/10/2009 tarihinde imzalanarak ağaçlandırılacak olan yerin aynı tarihte tutanakla davalı kiracıya teslim edildiğini, davalının kiralamayla ilgili olarak ilk yıl kira bedelini yatırdığını, ancak daha sonraki yıllara ait kira bedellerini yatırmadığını, ayrıca Erzincan Orman İşletme Müdürlüğü’nün 12/12/2012 tarihli ‘’Özel Ağaçlandırma Projesi Kontrolü’’ raporunda, davalının özel ağaçlandırma projesi hükümlerini yerine getirmediği, 2010 ve 2011 yıllarında davalıya eksiklikleri gidermesi için ek süre verildiği,ancak taahhütname hükümlerinin yerine getirilmediği gerekçesiyle kira sözleşmesinin ve projesinin iptal edilmesi gerektiğinin belirtildiğini, kira bedelinin iki yıl üst üste süresi içinde yatırılmaması halinde kira sözleşmesinin fesih bildirimine ve mahkeme ilamına gerek kalmadan feshedileceğinin belirtildiğini, belirtilen hüküm gereği idareleri ile yapılan sözleşmenin 12/12/2013 tarihinde feshedildiğini ileri sürerek, 14.951,88 TL"nin 17/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte taşınmazı tahliye etmediği her geçen gün için ilgili kullanım bedelinin % 1"i kadar ceza bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı,cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile, 4.847,59TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağa dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmiş,hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava;kira alacağının tahsili ile kira akdinin feshedilmesi sonucu ceza bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 2886 sayılı yasa hükümlerine göre düzenlenen 06.10.2009 tarihli kira sözleşmesine ilişkin herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ayrıca, davaya konu kira bedellerinin yasal süresi içerisinde ödenmediği de, yargılama sonucu belirlenmiştir.
Kira sözleşmesinin özel şartlar başlığını taşıyan bölümünün 8. maddesinde ‘’Ağaçlandırmaya konu arazinin ilk yıl kira bedelinin 1.000(bin TL) olduğu;taşınmazın beher dekarının 2. yıl ve izleyen yıllar kira bedelinin Çevre ve Orman Bakanlığı AGM’nce her yıl yeniden tespit edileceği ve ilk beş yıl %50 indirimli uygulanacağı,kiracının tespit edilen bedele itiraz edemeyeceği velirtilmiş;kira bedellerinin ödenme zamanına ilişkin olarak ise,ilk yıl kira bedelinin kira sözleşmesinin imzalanmasından önce,2. ve müteakip yıl kira bedellerinin ise,her yıl ilk yıl kira bedelinin yatırıldığı tarihte peşin olarak ilgili defterdarlıklara/mal müdürlüklerine yatırılacağı,süresi içinde ödenmeyen kira bedellerinin 6183 sayılı A.A.T.U.H.K.’nun 51. maddesinde yazılı nispette gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edileceği belirtilmiştir.
Somut olayda mahkemece; davacı vekilince dosyaya sunulan 05.06.2014 tarihli bedel tespit komisyon kararında belirlenen kira bedelleri üzerinden alacağın hesaplanmasının talep edildiği,bu talebin , kira bedellerinin geriye dönük olarak kiracı ile anlaşılan bedel üzerinden fahiş olarak artırım yapılmış olması, kiracıya zamanında ve usulüne göre tebliğ edilmemiş olması, ayrıca bu tespit kararında dosyada bulunan 30.05.2014 tarihli defterdarlık uzmanı, mal müdürü vekili ve mahalle muhtarı imzalı tutanakta belirlenen rayiç kira bedelinin dikkate alınmadığı gibi bu bedelin çok üzerinde bir bedel belirlenmiş olması nedenleri ile dikkate alınmadığı,hesaplamanın taraflar arasında sözleşme ile kararlaştırılan kira bedeli üzerinden yaptırıldığı gerekçesiyle ek raporda belirlenen 4.847,59TL üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de,yukarıda belirlenen özel şartlarda yer alan 8. madde uyarınca kira bedellerinin belirlenmesi gerektiği,bu kapsamda da sözleşmedeki bu maddede ‘’ 2. yıl ve izleyen yıllar kira bedelinin Çevre ve Orman Bakanlığı AGM’nce her yıl yeniden tespit edileceği ‘’belirtilmiş olmakla,bu madde uyarınca bedel tespit komisyonunca belirlenen bedellere göre inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiği açıktır.
Yine kira sözleşmesinin aynı maddesinde kira bedellerinin ödenme zamanı ‘’,ilk yıl kira bedelinin kira sözleşmesinin imzalanmasından önce,2. ve müteakip yıl kira bedellerinin ise,her yıl ilk yıl kira bedelinin yatırıldığı tarihte peşin olarak ilgili defterdarlıklara/mal müdürlüklerine yatırılacağı’’ şeklinde düzenlenmiş olmakla,mahkemece vade tarihlerinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerekirken,yanılgılı değerlendirme ile dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi de doğru görülmemiş,bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla,mahkemece,yukarıdaki açıklamalar dikkate alınmak suretiyle,alanında uzman ayrı bir bilirkişiden yeniden rapor alınması suretiyle taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesi uyarınca dosya kapsamında yer alan bedel tespit komisyonunca belirlenen yıllık kira bedellerine göre hesaplamayı içerir rapor alınması, alınacak raporda söz konusu 8. maddedeki %50 indirimin uygulanacağı hususunun da gözetilmesi, ayrıca yukarıda belirtildiği üzere belirlenecek kira bedellerine vade tarihlerinden itibaren yasal faize hükmedilmesi, hüküm tesis edilirken usuli müktesep hak ilkesinin de gözetilmesi suretiyle karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş,bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.02.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.