3. Hukuk Dairesi 2017/4331 E. , 2019/1277 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, taraflar arasında 01/10/1989 tarihli kira sözleşmesi düzenlendiğini, kiralananın 29/09/2014 tarihinde tahliye edildiğini, 1989 yılından tahliye tarihine kadar spor salonu olarak kullanılan taşınmaza faydalı ve iyileştirici bir çok masraf yaptığı, söz konusu masrafların sökülüp götürülecek cinsten masraf olmadığından kiralananın değerinin arttığı, ... 7.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/111 D.İş sayılı dosyası ile yenilik ve değişikliklerin toplam bedelin 521.767,25 TL olduğunun tespit edildiğini belirterek faydalı ve yenilik doğuran işlerin kiralanana kattığı 350.000,00 TL artı değerin sebepsiz zenginleşme ve vekaletsiz iş görme hükümleri gereğince dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, dava konusu taşınmazın, sözleşme başlangıcında tam ve eksiksiz olarak davacıya teslim edildiğini, davacının imalat yapmak için izin almadığını, yapıldığı iddia edilen hususların faydalı ve zorunlu giderler olmadığını, davacı hakkında 92.097,07 TL kira alacağının tahsili için takip yapıldığını, alacağın takas-mahsubu gerektiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabülü ile; 67.360,00 TL"nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalıların sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların vekâletsiz işgörme ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Kiraya verenin sorumluluğu faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kiralanana yapılan dava konusu imalatın dava tarihi itibariyle değerinin tespit edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda Mahkemece kiracı tarafından yapılan imalatın, imal tarihleri itibariyle piyasa rayiçlerine göre değeri belirlenerek imalat bedellerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
3-) Davalı kiraya veren, davacının kira borcunu ödemediğini, davacı kiracı hakkında icra takibi başlatıldığını belirterek takas ve mahsup talebinde bulunmuştur. Bu durumda, icra takip dosyası getirtilerek davalının takas-mahsup talebi hakkında bir karar verilmesi gerekirken, davalının, takas-mahsup talebi hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması da doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlere hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.