Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2469 Esas 2022/14 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2469
Karar No : 2022/14

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ...Bakanlığı

2- ...Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ: Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 01/04/2021 tarih ve E:2017/2104, K:2021/2045 sayılı kararının redde ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde öngörülen sağlık şartını taşımadığından bahisle okuldan ilişiğinin kesilmesine ...tarih ve ...sayılı işlem ile dayanağı Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3/I-A-1 maddesinde yer alan “Bu sistemlere ait konjenital anomalisi bulunanlar öğrenciliğe kabul edilmezler.” ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 01/04/2021 tarih ve E:2017/2104, K:2021/2045 sayılı kararıyla;
Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3/I-A-1 maddesinde yer alan "konjenital anomali" ibaresinin iptali istemi yönünden;
04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3/I-A-1. maddesinde; "Hematoloji, kardiyoloji, gastroenteroloji, endokrinoloji, nefroloji, immunoloji, romatoloji ve enfeksiyon hastalıkları yönlerinden, mevcut haliyle organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan, progresyon göstermeyen ve tıbbi tedavi ihtiyacı olmayan, herhangi bir operasyon geçirmemiş olgular öğrenciliğe kabul edilir. Bu sitemlere ait konjenital anomalisi bulananlar öğrenciliğe kabul edilmezler." hükmünün yer aldığı,
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin 28. maddesiyle; "04/08/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği"nin yürürlükten kaldırıldığı,
29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin eklerinde yapılan değişiklikle, yeniden düzenlenen Ek-3/I-A maddesinde; "Dahiliye ve enfeksiyon hastalıkları yönünden sağlam olacaktır. Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler." hükmüne yer verildiği,
İptali istenilen 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3/I-A-1 maddesinde yer alan; "Bu sitemlere ait konjenital anomalisi bulananlar öğrenciliğe kabul edilmezler" ibaresinin 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ile yeniden ve farklı bir şekilde düzenlendiği ve uyuşmazlık bu yönüyle konusuz kaldığından dava konusu Yönetmeliğin ilgili ibaresi yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği,
Davacının okulla ilişiğinin kesilmesine ilişikin ...tarih ve ...sayılı bireysel işlemin iptali istemi yönünden;
22/06/2017 tarihli ara kararı ile Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinden, davacıda "biküspit aort" rahatsızlığı bulunup bulunmadığı, eğer bu rahatsızlık bulunuyorsa bu rahatsızlığın polislik mesleğini icra etmesine engel teşkil edip etmediğine ilişkin bir rapor hazırlanmasının istendiği, anılan Hastane tarafından düzenlenen ...tarih ve ...sayılı sağlık kurulu raporunun, karar hanesinde; "Eko biküspit aort kapağı mevcut Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olamaz" ifadesinin yer aldığı,
Bu durumda; Dairelerinin ara kararı uyarınca aldırılan sağlık kurulu raporuna göre "biküspit aort" rahatsızlığının davacıda bulunduğu ve yürürlükte olan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin EK-3/3-B-4-c maddesinde; "Biküspit aort, aortun diğer patolojileri"nin öğrenciliğe engel olmaya devam ettiği anlaşıldığından dava konusu ilişik kesme işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın düzenleyici işleme ilişkin kısmı yönünden karar verilmesine yer olmadığına, bireysel işleme ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, okuldan ilişiğinin kesilmesine esas olan Yönetmelik maddesinin dava süreci içinde değişmiş olması nedeniyle esasen okuldan ilişik kesme işleminin hukuki dayanağının ortadan kalkmış olduğu ve salt bu nedenle iptal kararı verilmesinin gerektiği, öte yandan yeniden ve farklı bir şekilde düzenlenmiş olan yeni Yönetmelik maddesi kapsamında yeniden bir hakem hastaneye gönderilerek tekraren rapor aldırılmasının gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idareler tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadırlar.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Daire kararının temyize konu davanın reddine ilişkin kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
03-18 Ekim 2016 tarihleri arasında yapılan sınavlarda başarılı olan davacının ...Polis Meslek Eğitim Merkezine geçici kaydı yapılmıştır.
Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği'nin 17 ve 18. maddeleri kapsamında Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevkedilen davacı hakkında ilgili Hastanenin ...tarih ve ...sayılı sağlık kurulu raporunun kardiyoloji hanesinde, "EKG: SR 66/DK EKO: EF %60 BİKÜSPİT AORT FM MYHAFKI"; teşhis hanesinde, "Sağlam"; karar hanesinde "POMEM öğrencisi olur" ibarelerine yer verilmiştir.
İnceleme sonucu davacı "Biküspit Aorta" teşhisi yönünden Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevkedilmiş ve anılan Hastanenin 16/01/2017 tarih ve 324 sayılı sağlık kurulu raporunun kardiyoloji hanesinde; "DM, HT (-) FK: I EKG: 71/DK. NSR EKO: EF: %65 Biküspit aorta, asendan aorta dilatasyonu aort yetersizliği eser derece, Biküspit Aorta Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği EK-3/I-A'ya uymaz. POMEM öğrencisi olamaz" ibaresine yer verilmiştir.
Bu raporların incelenmesi sonucu Emniyet Genel Müdürlüğünün ...tarih ve ...sayılı işlemiyle davacının ...Polis Meslek Eğitim Merkezinden ilişiği kesilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği'nin "Geçici Kayıt" başlıklı 17. maddesinde, "POMEM’lere, kesin başarı listesine göre planlanmış asıl adayların geçici kayıtları yapılır. Geçici kayıtları yapılan adayların sağlık kurulu raporları incelenmek üzere Sosyal Hizmetler ve Sağlık Daire Başkanlığına gönderilir. İlgili daire başkanlığı inceleme sonucuna göre raporunda eksiklik görülen adayların eksikliklerini tamamlatır. Gerekirse öğrenciyi yeniden muayene edebilir veya ettirebilir. Sağlık Yönetmeliğine göre POMEM öğrencisi olup olamayacağına ilişkin karar verir ve bu kararı, gereği yapılmak üzere Başkanlığa bildirir. (2) Sosyal Hizmetler ve Sağlık Daire Başkanlığınca “Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrenci Adayı Olamaz” kararı verilen adayların ilişikleri, Başkanlık onayı ile kesilir ve POMEM’lere gereği yapılmak üzere bildirilir...." hükümleri yer almaktadır.
04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan mülga Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı, Emniyet Teşkilatının insan kaynağını sağlayan Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim-öğretim kurumlarına alınacak öğrencilerde, Emniyet Teşkilatına ilk atamalarda, öğrencilikte veya memuriyette hastalanma durumunda, idari polisliğe geçişlerde, hizmet sınıfı değişikliklerinde ve atamalarda aranacak sağlık şartlarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir." düzenlemesine yer verilmiş, "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde, "Sağlık Şartları; hastalıkların ve yaralanmaların vücuttaki seyrine, geçirdiği safhalara ve bıraktığı sekellerin derecelerine göre EK-3'te belirlenen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A, B, C, D, E dilimindeki sağlık durumunu ifade eder" tanımı yer almış; "Polis Meslek Yüksek Okuluna Alınacak Öğrencilerde Aranacak Sağlık Şartları" başlıklı 9. maddesinde; "Polis Meslek Yüksek Okuluna alınacak öğrenci adaylarında, EK-3'de belirtilen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A dilimi sağlık şartları aranır. Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğünce, aday öğrencilere sağlık kurulu raporları okulun denetim ve gözetiminde tam teşekküllü hastanelerden aldırılır ve Yönetmeliğin 10. maddesi hükümlerine göre işlem yapılır" hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin Ek-3/I-A-1. maddesinde, "Hematoloji, kardiyoloji, gastroenteroloji, endokrinoloji, nefroloji, immunoloji, romatoloji ve enfeksiyon hastalıkları yönünden, mevcut haliyle organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan, progresyon göstermeyen ve tıbbi tedavi ihtiyacı olmayan, herhangi bir operasyon geçirmemiş olgular öğrenciliğe kabul edilir. Bu sistemlere ait konjenital anomalisi bulunanlar öğrenciliğe kabul edilmezler." düzenlemesine yer verilmiştir.
Diğer yandan, dava konusu işlemin dayanağı olan 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği, 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırmıştır.
29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin eklerinde yapılan değişiklikle, yeniden düzenlenen Ek-3/I-A maddesinde;
"Dahiliye ve enfeksiyon hastalıkları yönünden sağlam olacaktır. Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler." hükmüyle yeniden farklı bir şekilde düzenlenmiş, ancak Yönetmeliğin eki Ek-3/3-B-4-c maddesinde "Biküspit aort, aortun diğer patolojileri" ibaresine yer verilmek suretiyle anılan rahatsızlık, öğrenciliğe engel olacak şekilde yeniden düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan; "a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, b) Hukuka aykırı karar verilmesi, c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Ayrıca aynı Kanun maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, "1.Temyiz incelemesi sonunda Danıştay; a)Kararı hukuka uygun bulursa onar. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onar." hükmü yer almaktadır.
Dayanağı düzenleyici işlem ile bireysel işleme karşı birlikte dava açılması ve düzenleyici işlemin yürürlükten kaldırılması nedeniyle düzenleyici işlem hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi durumunda, bireysel işlem hakkında hüküm kurulurken, düzenleyici işlem yönünden de işin esasına girilerek düzenleyici işlemin hukuki denetiminin yapılması gerektiği noktasında duraksama bulunmamaktadır.
Temyize konu Daire kararında, 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3/I-A-1. maddesinde, "Hematoloji, kardiyoloji, gastroenteroloji, endokrinoloji, nefroloji, immunoloji, romatoloji ve enfeksiyon hastalıkları yönünden, mevcut haliyle organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan, progresyon göstermeyen ve tıbbi tedavi ihtiyacı olmayan, herhangi bir operasyon geçirmemiş olgular öğrenciliğe kabul edilir. Bu sistemlere ait konjenital anomalisi bulunanlar öğrenciliğe kabul edilmezler." ibaresi hakkında üst hukuk normlarına uygunluğu yönünden hukuki bir değerlendirme yapılmaksızın anılan düzenlemenin yürürlükten kaldırılması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına hükmedildiği, Dairelerinin 22/06/2017 tarihli ara kararı ile davacının sevkedildiği Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen ...tarih ve ...sayılı sağlık kurulu raporunun, karar hanesinde; "Eko biküspit aort kapağı mevcut Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olamaz" ifadesinin yer aldığı, ara kararı uyarınca aldırılan sağlık kurulu raporuna göre "biküspit aort" rahatsızlığının davacıda bulunduğu ve yürürlükte olan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin EK-3/3-B-4-c maddesinde; "Biküspit aort, aortun diğer patolojileri"nin öğrenciliğe engel olmaya devam ettiğinden bahisle dava konusu ilişik kesme işleminde hukuka aykırılık bulunma gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği ancak bireysel işlem yönünden hukukilik değerlendirmesi yapılırken, hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilen dava konusu düzenlemenin de hukuka uygunluğu yönünden değerlendirme yapılması gerektiğinden, Daire kararının bu anlamda gerekçesinin eksik olduğu görülmektedir.
Yukarıda yer verilen 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde düzenlenen, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı yolundaki hüküm çerçevesinde usul ekonomisi gözetilerek Kurulumuzca yapılan değerlendirmede; Dava konusu Yönetmeliğin, dayanağı olan 3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu'nun 4. maddesinde, her hizmet bölümü için gerekli görev ve çalışma şartları ile bir hizmet bölümünden diğerine aktarılmada göz önünde bulundurulacak esaslar ve sağlık şartlarının, İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirtileceği; yine 4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu'nun 30/(f) maddesinde, polis meslek yüksek okullarının kuruluş, çalışma, disiplin ve eğitim-öğretim esasları ile bu okullara alınacak öğrencilerde aranacak şartlar, yapılacak sınavlarla, enstitünün kuruluş ve işleyişine ilişkin esaslar ve diğer hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48/B-(2). maddesinde ise Devlet memurluğuna alınacaklarda, kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşıma şartının getirildiği, bu bilgiler ışığında iptali istenen Yönetmelik hükmünün, dayanağı olan Kanun hükümlerinin verdiği yetkiye istinaden kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak düzenlendiği, dolayısıyla üst normlara ve hukuka uygun olduğu, öte yandan 29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelikle getirilen değişiklikle, dava konusu Yönetmeliği yürürlükten kaldıran 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3 "3-Kardiyoloji ve Kalp Damar Cerrahisi" B Bölümünde belirtilen "Biküspit aort ve aortun diğer patolojileri" hükmüyle biküspit aort rahatsızlığının öğrenciliğe engel olduğunun belirtildiği ve bu haliyle iptali istenen düzenlemenin, yeni düzenleme ile paralellik arzettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, hukuka uygun olduğu değerlendirilen 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3/I-A-1. maddesine dayanılarak tesis edilen bireysel işlemin de hukuka uygun olduğu anlaşıldığından Daire kararının davanın reddine ilişkin kısmında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Dava hakkında kısmen karar verilmesine yer olmadığına, kısmen davanın reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin 01/04/2021 tarih ve E:2017/2104, K:2021/2045 sayılı kararının temyize konu davanın reddine ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 17/01/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- Daire kararının, temyize konu davanın reddine ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun olduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davacının temyiz isteminin reddi ile kararın aynen onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.