Danıştay 8. Daire 2019/6644 Esas 2021/7195 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6644
Karar No : 2021/7195

TEMYİZ EDEN (DAVACI ) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Valiliği

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Batman İli, Sason İlçesi, ... Beldesinde geçici köy korucusu olarak görev yapan davacının, PKK terör örgütü üyesi olmak ve terör örgütünün kırsalda faaliyet gösteren kanat yapılanması ile irtibatta olmak ve yardım ve yataklık etmek suçundan ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile 5 yıl 2 ay hapis cezası ile cezalandırıldığından bahisle Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin 17. maddesinin (ç) bendi uyarınca görevine son verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davacıya isnad edilen fiil nedeniyle disiplin hukuku ilkelerine uygun olarak disiplin soruşturması yürütülmesi ve davacıya savunma hakkı verilerek işlem tesis edilmesi gerekmekte iken, belirtilen hususlara aykırı olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... gün ve E:..., ... sayılı kararda; her ne kadar disiplin cezası niteliğinde tesis edilmiş olsa da dava konusu işlemin geçici köy korucusu olan davacının göreve alınma şartlarını kaybettiğinin tespiti niteliğinde olduğundan ayrıca savunmasının alınmasına gerek bulunmadığı; bu durumda, terör suçundan mahkumiyetine karar verilen bu nedenle de göreve alınma şartını kaybeden davacının, görevine son verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptaline ilişkin mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle istinaf isteminin kabulü ile davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından hakkındaki ceza kararının kesinleşmemesi sebebiyle atanma şartlarını kaybetmediği ve savunmanın alınmadığı öne sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idarece savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Geçici Köy Korucusu olan davacı hakkında Ağır Ceza Mahkemesinde açılan davada tutuklanması üzerine 05.02.2010 gününde görevinden uzaklaştırıldığı; bilahare ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin ... tarih ve E:.., K:... sayılı kararı ile 6 yıl 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmış ise de; söz konusu kararın, ... davacı yönünden bozulduğu (... Ceza Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararı) buna karşın diğer sanıklar yönünden onama kararı verilmesi nedeniyle, davalı idarece, 18.05.2015 günlü işlemle davacının atama şartlarını kaybetmesi neden gösterilerek görevine son verilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 129. maddesinde; memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
442 sayılı Köy Kanunu'nun Ek 18. maddesinde; geçici köy korucuları ile korucu başlarının; görevlendirme şekilleri, göreve alınmalarında aranacak şartlar, görevleri, uygulanacak disiplin cezaları ve görevlerine son verilmesini gerektiren haller, disiplin amirleri, yararlanacakları giyim eşyaları ile bunların şekli ve verilme zamanları, eğitim ve denetim usûl ve esasları, sicil ve izinleri, ilk müracaatlarında sahip olmaları gereken sağlık şartları, başka bir işte çalışma hakları ile bu Kanunda yer alan diğer hususlara ilişkin uygulamaların Milli Savunma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak ve bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Bu madde hükmü uyarınca 09/01/2008 günlü Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe giren ve dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin "Disiplin Cezaları" başlıklı 17. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinin 7. alt bendinde; göreve alınmada aranacak şartları kaybetmek görevden çıkarma nedenleri arasında düzenlenmiş olup; 6. maddesinde; 6 aydan fazla hapis cezası ile hükümlü bulunmamak göreve alınmada aranacak şartlar arasında sayılmış "Disiplin cezası vermeye yetkili amirler" başlıklı 18. maddesinde, savunma hakkı verilmeden disiplin cezası uygulanamayacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; 6 aydan fazla hapis cezası ile hükümlü bulunan geçici köy korucusunun atanma şartlarını kaybetmesi nedeniyle görevine son verileceği; bunun için yalnız hapis cezası almasının yeterli bulunmayıp, cezanın ... onanarak kesinleşmesi ve hükümlü sıfatının kazanılması gerektiği; öte yandan; söz konusu durumun ilgili Yönetmelikte disiplin cezaları arasında düzenlenmesi nedeniyle, atanma şartlarını kaybedenler hakkında disiplin cezası olarak göreve son cezası verilmeden önce savunma alınmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Olayda; davacı hakkında ceza mahkemesince verilen hapis kararının ... bozulması nedeniyle davacının hükümlü sıfatını kazanmaması nedeniyle göreve alınmada aranacak şartları kaybetmediği açık olup; disiplin cezası verilmeden önce savunmasının da alınmadığı görülmektedir.
Bu itibarla; davacının henüz atanma şartlarını kaybetmediği gibi; disiplin hükümleri uygulanarak görevine son verildiği, ancak hakkında yürütülen disiplin soruşturmasının nedeni ve uygulanması öngörülen idari yaptırım da belirtilerek davacının savunmasının alınmadığı anlaşılmakta olup; davacının işlemden önce Anayasa ile teminat altına alınan savunma hakkının kısıtlanması suretiyle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamakta olup; işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik istinaf isteminin kabulü ile davanın reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 30/12/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.