MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar; davalının kiracı olarak bulunduğu "... Restoran" adlı işyerini birlikte işletmek ve masraflar çıktıktan sonra elde edilen geliri eşit olarak paylaşmak üzere anlaştıklarını, kira sözleşmesinin sonunda, yeni kira dönemi başlangıcında kendilerinin de sözleşmede davalı ile birlikte kiracı olarak gösterilmesi, işletmenin kalite ve veriminin artırılmasına için gerekli düzenlemeler ile demirbaş alımı gibi iyileştirmelerin yapılmasını, yapılacak masrafların, davalı ortağa düşecek net gelirden pay almayarak ödenmesi kaydıyla kendileri tarafından karşılanmasında mutabık kaldıklarını, bu anlaşma çerçevesinde işyerine pek çok harcama yapıldığını, yaptıkları maddi ve manevi katkılarıyla işyerinin nezih ve kaliteli bir yer haline geldiğini, ne var ki davalının anlaşma şartlarına aykırı olarak, yapılan masraflardan kendi payına düşen bedeli ödemediğini, işyerine ait vergi kaydını kapattığını ve yeni dönem kirası için akdi gereken sözleşmeyi de kendi adına yenilediğini ileri sürerek; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, davaya konu işyerine yaptıkları harcamalar karşılığı olan 100.000,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı; davacılar ile arasında sözlü edilen bir ortaklık ilişkisi olmadığı gibi yazılı bir sözleşmenin de bulunmadığını, yeni kira döneminde davacıların da kiracı olarak gösterileceği bir kira sözleşmesi yapılması iddiasının doğru olmadığını, davacılarla olan hukukunun sadece restoranın bir takım işlerinin yapılması amacı ile kurulduğunu ve bu işlerle ilgili olarak da davacılara ... 8 Noterliğinin 24.04.2009 gün ve 7525 y.nolu vekâletname verdiğini, kendisinin ...’da olduğu günlerde işletmenin günlük işlerinin ve resmi kurumlardaki prosedürlerinin yapılması takip edilmesinin amaçlandığını, işletmenin iyileştirilmesine yönelik kararlara katılımının olmadığını, davacıların bu yönde yaptıkları tadil, tamir gibi işlerin taşınmazın değerini artıran masraflar olduğundan bunların dava dışı mülk sahibinden talep edilmesi gerektiğini, davacıların kendisine verdikleri zarar nedeniyle işletmenin vergi kaydını kapattığını, sonra da işletmeyi ...’a devrettiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; taraflar arasında davalı adına ruhsatlı ... Restoran adlı işletmenin kar ve zarara ortak olarak işletileceğine, masraflar düşüldükten sonra gelirin eşit olarak paylaşılacağına ilişkin bir ortaklığın bulunmadığı, davacıların vekil edeni davalı adına işyerinde bir takım tadilat ,yenileme ve iyileştirmelerle işletme için gerekli malzeme, demirbaş ve personel alımı ve sair işler bedellerinin, işletmeye kendilerince konulmuş bir işletme sermeyesi olmadığından, davalının banka hesaplarından ve işletmeye ait metro karttan karşılandığı, davacılar tarafından vekaletnameye istinaden yapılan ve işletmenin değerine artı değer katan tadilat ve iyileştirmeler olan ve bilirkişi raporu ile tespit edilen 41.124,18 TL’sı tadilat masraflarının davacılar tarafından karşılandığının ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm; davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
Adi ortaklık sözleşmesi, iki yada daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. (6098 sayılı TBK. 620/1 md. - 818 sayılı BK. 520 md. vd.). Bu durumda ortaklığın tarafları arasında bir takım hak ve borçların yükümlenildiği kabul edilmelidir. Böyle olunca adi ortaklığı, borç doğuran bir sözleşme olarak nitelendirmek gerekmektedir.
Dava tarihinde (31.05.2011) yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK"nun 288.maddesine göre; bir hakkın doğumu için yapılan bütün tasarrufların değeri 540TL"yi geçtiği takdirde yazılı belge ile ispatı öngörülmüştür. (6100 sayılı HMK"nın 200. madde hükmüne göre ise bu miktar 2.500,00 TL"dir).
Somut olayda talep, yukarıda anılan miktarın üzerinde olduğuna göre bu ilişkinin varlığını ispat için yazılı belge aranmak zorundadır. Taraflarca, senetle ispat zorunluluğunun istisnaları da ileri sürülmüş değildir. Bu durumda davacı taraf davalı ile aralarında bir ortaklık sözleşmesi olduğunu yazılı delil ile kanıtlayamamıştır. O halde, mahkemenin taraflar arasında adi ortaklık sözleşmesi olmadığı yönündeki kararı yerindedir.
Ne var ki; davacılar tarafından dava konusu işyerine bir takım iyileştirme, tadilat ve sair masraflar yapıldığı ileri sürülmüş, davalı tarafça iş bu masraflardan kendisinin bilgisi olmadığı, rızasının alınmadığı yönünde savunmada bulunduğuna göre taraflar arasındaki ilişki vekaletsiz iş görme hükümlerine göre değerlendirilmelidir.
Bunun yanında hükme esas alınan bilirkişi raporu incelendiğinde; denetime açık olmadığı ve hüküm kurmaya yeterli olmadığı görülmektedir.
O halde mahkemece; taraflar arasındaki hukuki ilişki vekaletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde değerlendirilerek, davacıların yaptıklarını iddia ettikleri masraflara ilişkin önceki bilirkişilerden farklı, konusunda uzman üç kişilik bilirkişi kurulundan, davacıların rapora yaptıkları itirazlar da değerlendirilerek denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmelidir.
SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.