Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5690 Esas 2022/6596 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 25. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 32. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:


I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Bakanlığa bağlı ... İstinye Devlet Hastanesinde veri giriş kontrol işletmeni olarak alt işveren nezdinde çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde uyarınca 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davacı ile Bakanlık arasında 02.04.2018 tarihinde belirsiz süreli iş sözleşmesi imzalandığını, davacının kadroya geçirilmeden önce alt işveren şirket ile davalı Bakanlık arasında imzalanan teknik şartname, idari şartname, ihale şartnamesi ve hizmet alım sözleşmesi gereğince asgari ücretin % 19 fazlası oranına göre ücret farkı alması gerektiğini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı genelgesinin birinci sayfasında ücret zamları başlığında 2018-2019-2020 yılları, ücret zamları ile verilecek diğer hakların belirlendiğinin ve buna göre bu yıllar arasında altışar aylık dönemler için almış olduğu çıplak ücrete ek olarak % 4 + % 4 oranında zam yapılacağının hüküm altına alındığını, ancak davacıya 2019 yılına kadar asgari ücretin % 19 fazlası ve % 4 zamlı ücret ödenmesine rağmen 01.01.2019 tarihinden itibaren almış olduğu % 19 ücret farkının davacının rızası olmadan ve bilgisi dışında kesilerek sadece toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan asgari ücretin % 4’ü oranında zam uygulanarak ücret ödenmeye başlandığını ileri sürerek ücret farkı, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacağın zamanaşımına uğradığını, ücretin toplu iş sözleşmesine göre belirlendiğini, 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesine istinaden Yüksek Hakem Kurulunca kabul edilen toplu iş sözleşmesi gereğince sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin toplu iş sözleşmesi ile belirlenen ücretlerinin, kadroya geçiş öncesindeki ücret ile diğer sosyal ve mali haklarının üzerinde olamayacağının düzenlendiğini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından da bu yönde görüş alındığını, bu nedenle davacıya yapılan ücret ödemelerinin tam ve eksiksiz olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacı ile davalı arasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinin ücret esası ve ödeme şekli başlıklı 7. Maddesinde işbu sözleşme süresince brüt asgari ücretin % 19 fazlası ödeme yapılacağının belirtildiği, Davacıya ait sunulan kadro dönemi tüm bordrolarında sol alt sütun gelir kısmında ücretin “asgari ücretin % 19 fazlası olarak belirtildiği için davacının ücretinin her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlayacağından davacının ücret miktarı dönemsel asgari ücretin % 19 fazlası olması gerektiği kabul edilmiştir.
Davacının aylık ücret miktarı hususundaki kabule göre, dava konusu döneme ilişkin davacının ücret alacağı, ikramiye alacağı ve ilave tediye alacağı talepleri kabul edilmiştir.
..." gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının 696 sayılı KHK ile kadroya geçtiğini, kadroya geçen işçinin ücretinin düşürüldüğü iddia olunmuşsa da 6356 sayılı Sendiklar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 36 ncı maddesinde de yer alan hükmün istisnai olduğunu, bireysel iş sözleşmesi hükümlerinde Bakanlık iradesi olmadan değişiklik yapılmasının mümkün olmadığını, toplu iş sözleşmesi hükümlerinin bireysel iş sözleşmesi hükümleriyle çelişmeyeceğini savunarak Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacı ile Davalı arasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesi 7. Maddesinde; maaşın, asgari ücretin %19 fazlası olarak belirlendiği görülmekle, davalının itirazlarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
..." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.


B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; öncelikle zamanaşımı definde bulunduğunu, 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesinin altıncı fıkrasının tüm ülke genelinde çalışan sürekli işçiler bakımından uygulandığını, davacının Yüksek Hakem Kurulunca karara bağlanan toplu iş sözleşmesinin uygulanması sebebiyle sulh sözleşmesi ile kendisine tanınan haklar karşılığında alt işveren işçisi olarak çalıştığı döneme ilişkin haklarından feragat ettiğini, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile belirlenen ücrete yazılı rıza gösteren davacının taleplerinin yerinde olmadığını, talep edilen alacak kalemlerine mevduata uygulanan faiz uygulanamayacağını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
1.20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü maddesinde belirtilen kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında, 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04.12.2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanların, maddede öngörülen şartları taşımaları, yazılı olarak başvurmaları ve yapılacak sınavda başarılı olmaları kaydıyla sürekli işçi kadrolarına geçirilecekleri düzenlenmiştir.

2. 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir :
"...
Sürekli işçi kadrolanna geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakta birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. ...
..."

3. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri'nin ilgili bölümü şöyledir:
"375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altıncı fıkrasında; geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin, anılan madde kapsamında yer alan idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı düzenlemiştir. Geçiş işlemleri tamamlanan işçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesinin ücret, mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri aşağıda yer almaktadır.
ÜCRET ZAMMI:
...
01.07.2018- 31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı:
İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta olduklan günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
01.01.2019- 30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı:
İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
..."

4. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) "Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi" kenar başlıklı 22 nci maddesinin birinci fıkrasının ilgili bölümü şöyledir:
"İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. ..."

5. 4857 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesi gereğince gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanması gerekir.


3. Değerlendirme
1. Dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, somut uyuşmazlıkta davacı işçinin kadroya geçişi aşamasında işverenle imzalanan 02.04.2018 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesinin "Ücret esası ve ödeme şekli" başlıklı 7 nci maddesindeki; "... İş bu sözleşme süresince işçiye her ay brüt asgari ücretin %19 fazlası üzerinden günlük olarak ödeme yapılır." şeklindeki düzenleme ile davacıya temel ücret olarak asgari ücretin %19 fazlasının ödeneceğinin açıkça kararlaştırıldığı görülmektedir. Kadroya geçiş aşamasında imzalanan iş sözleşmesinde ücretin her ay için ileriye etkili olarak asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kural her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlar. Davacının 01.01.2019 tarihinden itibaren anılan sözleşme hükmünün uygulanmamasından dolayı ücretinin eksik ödendiği, bu sebeple fark ücret alacağı, ilave tediye ve ikramiye fark alacağına hak kazandığı anlaşılmaktadır.

2. Hüküm altına alınan fark alacak taleplerine dava tarihi ve ıslah tarihi göz önüne alınarak faiz işletildiği, işletilen faiz türünün de kanuna uygun olduğu görülmekle; temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararı ve kararın gerekçesi dosya kapsamına uygundur.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

26.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.