Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5739 Esas 2022/6459 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildi.

Davalılar vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:


I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının adi ortaklığı oluşturan davalı Şirketlerde çalıştığını, Sosyal Güvenlik Kurumu primlerinin gün sayısının eksik yatırıldığını, iş sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz feshedildiğini ve alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının temerrüt tarihinden itibaren hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; davacının dava dış...Yapı San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. çalışanı olduğunu, davanın bu şirkete ihbar edilmesi gerektiğini savunarak davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.03.2020 tarihli ve 2018/380 Esas, 2020/144 Karar sayılı kararıyla davacının iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirmeyecek şekilde sona erdiğini ispat yükünün davalı işverene ait olduğu, davalı işverenin bunu ispatlayamadığı, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, davacı tarafça talep edilen ücret alacağının ödendiğini gösterir ücret bordrosu veya banka kaydı ibraz edilemediğinden davacının ücret alacağına hak kazandığı, davacının yıllık izinlerini kullandığının ispat yükünün de davalı işverene ait olduğu, davalı işveren bunu ispatlayamadığından davacının yıllık ücretli izin alacağına da hak kazandığı, davacının haftada 23 saat fazla çalışma yaptığı, ulusal bayram ve genel tatiller ile hafta tatillerinde çalıştığı ancak davalı işverence bu çalışmalarının karşılığının ödenmediği gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 10.12.2020 tarihli ve 2020/2089 Esas, 2020/2108 Karar sayılı kararıyla tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, İlk Derece Mahkemesinin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 24.03.2021 tarihli ve 2021/2412 Esas, 2021/6823 Karar sayılı kararı ile fazla çalışma alacağı yönünden; davacı tanıklarının beyanlarının haftanın 4 günü saat 22.00'ye kadar çalışma olgusunu ispatı için yeterli olmayıp davacının dava dilekçesindeki anlatımı ile de bağlı kalınarak haftanın 4 günü 08.00-20.00 saatleri arasında, haftanın 2 günü de 08.00-18.00 saatleri arasında ara dinlenme sürelerinin düşümüyle haftalık 15 saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile yapılacak hesaplama doğrultusunda hüküm kurulması gerektiği, yargılama sırasında dinlenen davacı tanıklarından M.S.'nin dinî bayramlarda çalışılmadığını, millî bayramlarda çalışıldığını beyan ettiği, davacı tanığının beyanı ve Dairemiz incelemesinden geçen 22.10.2020 tarihli ve 2020/5970 Esas, 2020/13106 Karar sayılı dosya dikkate alındığında davacının dinî bayramlarda çalışma yapmadığının kabulüyle yapılacak hesaplama doğrultusunda hüküm kurulması gerektiği gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uygun şekilde davacının haftalık 15 saat fazla çalışma yaptığının ve dinî bayramlarda çalışma yapmadığının kabulü ile düzenlenen bilirkişi ek raporu doğrultusunda, %30 oranında indirim de uygulanmak suretiyle fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil alacakları hüküm altına alınmış, bozma dışı kalan alacaklar yönünden de bozmadan önceki gibi hüküm kurulmuştur.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı Tarafın Temyiz Sebepleri
Davacı vekili katılma yoluyla verdiği temyiz dilekçesinde; davacının fazla çalışma alacağının hatalı hesaplanarak bu alacağın önemli ölçüde eksik tespit edildiğini, davacı tanıklarının beyanları dikkate alındığında davalı işyerinde mutat mesai saatlerinin 07.30-18.00 saatleri arasında olduğunu ve akşam saat 18.00'den sonra haftada 4-5 gün saat 21.00, 22.00 ve 23.00' e kadar çalışmanın devam ettiğinin ispat edildiğini; buna rağmen İlk Derece Mahkemesince dikkate alınan Yargıtay ilâmında haftalık 15 saat fazla çalışma yapıldığının kabulü ile hüküm kurulmasının kabul edilemez olduğunu, kaldı ki davalı tarafın aşamalarda sunduğu dilekçelerde çalışma saatinin 20.00 ile sınırlandırılması gerektiği yönünde itirazlarının olmadığını, taleple bağlılık ve işçi lehine yorum ilkelerinin yok sayılarak bozma ilâmının hakkaniyete aykırı olduğunu, huzurdaki dosya ile birlikte açılan ... 10. İş Mahkemesinde görülen 2018/375 ile 389 Esas sayılı seri dosyalarda temyiz incelemesine konu olan dört dosya (2021/154-155-156-157 Esas sayılı dosyalar) dışında kalan dosyalarda davalıların istinaf başvurularının esastan reddedildiği ve haftada 23 saat üzerinden yapılan fazla çalışma ücreti alacağının kesinleştiğini, buna rağmen aynı koşullarda çalışan kişilerin aynı mahkeme huzurunda aynı delillerin toplanmasıyla görülen yargılama neticesinde farklı sürelerde çalışmanın kabul edilmesinin hatalı olduğunu, dosyada çalışılmayan dinî bayram günlerine ait günlük ücretin ödendiğini gösterir bir evrakın mevcut olmadığını, bilakis davacı tanıklarının anlatımlarının çalışılmayan dinî bayram günlerinde kendilerine herhangi bir ödeme yapılmadığı yönünde olduğunu, bu nedenle dinî bayram günleri bakımından davacının bu günlerde çalışmadığı kabul edilse dahi bu günlerde kendisine ödenmesi gereken ancak ödenmeyen günlük ücretin hesaplanmaya dâhil edilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı Tarafın Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin gibi belirli alacakların belirsiz alacak davası olarak ikame edilemeyeceğinden hukuki yarar yokluğundan usulden ret kararı verilmesi gerektiğini, Mahkemece bu hususta inceleme ve değerlendirme yapılmadan hüküm kurulduğunu, dava dilekçesinde hangi vakıanın hangi delille ispat edileceği belirtilmediği gibi belgeler de dilekçeye eklenmediğinden, bu hâliyle mevcut dava dilekçesinin 6100 sayılı Kanun'un 119 uncu maddesinde belirtilen unsurları taşımadığından ve bu eksiklikler tamamlanabilir nitelikte olmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, bu eksiklikler giderilmeden dosya karara çıkarıldığından savunma hakkının kısıtlandığını, Mahkeme kararının adil yargılanma hakkına aykırı olduğunu, hükmedilen alacak kalemlerine ihtarnamenin tebliği ve ıslah tarihinden itibaren ayrı ayrı faiz işletilmesi gerektiğini, davacının talep ettiği tüm işçilik alacaklarından asıl ve tek işveren olarak dava dış...Yapı San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.'nin sorumlu olduğunu, davalı Şirketler yönünden husumet yokluğundan ret kararı verilmesi gerektiğini, davacının davalı Şirket bünyesinde doğmuş ve kendisine ödenmeyen herhangi bir alacağının bulunmadığını, davacı tanık beyanlarının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, bilirkişi tarafından takdir edilen yol ve yemek ücretinin fahiş olduğunu, davacının yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili alacağının bulunmadığını, tüm izinlerin kullandırıldığını, kullandırılmayan tatil günlerine ilişkin tüm alacakların ödendiğini, yapılan işin havaalanı inşaatı olduğunun ve hava muhalefeti nedeniyle çalışılmayan günlerin fazla olduğunun dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, davacının davalı Şirketlerde çalışmadığından haricen duyulan bilgilere göre istifa ederek işine son verdiğini ancak bu hususun dikkate alınmadığını, kıdem ve ihbar tazminatı hesaplamalarının da hatalı olduğunu, asgari geçim indirimi ücretinin bu hesaplamaya dâhil edilmemesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının haftalık fazla çalışma süresi ve dinî bayramlarda çalışma yapıp yapmadığı noktasındadır.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ve 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 4857 sayılı İş Kanunu'nun 41 ve 44 üncü maddeleri.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

25.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.






























GD