Esas No: 2022/5455
Karar No: 2022/6089
Karar Tarihi: 16.05.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5455 Esas 2022/6089 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Davacı, davalı şirkette nakış öğretmeni olarak çalıştığını ve ücretlerinin eksik ödendiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ilave tediye ve yıllık izin ücretlerini talep etti. İlk Derece Mahkemesi davacı lehine kısmen hüküm verdi. Ancak yapılan istinaf başvurusu sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi ilk kararı onadı. Temyiz neticesinde Dairece karar bozuldu. Kararda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 1475 sayılı Kanun, 6772 sayılı Kanun, 6452 sayılı Kanun ve İçtihadı Birleştirme Kararı'na değinildi. Birleşen davanın hüküm altına alınmadığı, gerekçe-hüküm çelişkisi olduğu ve bozma ilamına uygun karar verilmediği gerekçesiyle ilk karar bozuldu.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili asıl ve birleşen dava dilekçelerinde; davacının davalı nezdindeki kurslarda nakış öğretmeni olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona erdiğini, çalışırken ücretlerinin gerektiğini gibi ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile fark ücret, ilave tediye ve yıllık izin ücreti alacağının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'ini öne sürerek davacının imzalamış olduğu taahhütnamenin iş sözleşmesi olmadığını, davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun (657 sayılı Kanun) 89 uncu maddesine göre geçici olarak görevlendirildiğinden 4857 sayılı İş Kanunu'na (4857 sayılı Kanun) tabi olmadığını, mevsimlik iş yaptığından yıllık izin ücreti hakkı da olmadığını, ilave tediye ve fark ücret taleplerinin yerinde olmadığını, usta öğretici olarak çalışanların ek ders ücretleri hesaplamalarının 657 sayılı Kanun'un 89 uncu ve 176 ncı maddelerine göre yapıldığını, ek ders ücretlerinin noksan hesaplanmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.06.2017 tarihli ve 2016/1041 Esas, 2017/331 Karar sayılı kararıyla davacının, ... Büyükşehir Belediyesi Eğitim Kültür Daire Başkanlığına ait işyerinde 01.11.1984-14.07.2014 tarihleri arasında usta öğretici olarak saat ücreti ile çalıştığı, aralıklarla yapılan çalışmalarının toplam 17 yıl, 8 ay, 9 gün olduğu, usta öğretici namıyla saat ücreti ile istihdam edilen öğretmenlerin 4857 sayılı Kanun'a tabi olduğu, iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle feshedildiği, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, ilave tediye ve yıllık izin ücreti alacağı da bulunduğu, ayrıca davacının çalışma sistemine göre o ay içerisinde fiilen çalışma günlerine ilaveten haftalık dinlenme karşılığı olan ücreti ve varsa genel tatil günleri karşılığı olan ücret toplamlarının aylık ücretini oluşturmakta olup davacının ücretinin sadece fiilen çalıştığı saat başına ödenmiş olması karşısında ücretinin eksik ödendiği ve fark ücret alacağı da bulunduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 11.07.2018 tarihli ve 2017/3263 Esas,2018/1775 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.01.2021 tarihli ve 2020/4345 Esas, 2021/1399 Karar sayılı kararı ile diğer temyiz itirazları yerinde görülmeyerek, davacının aylık ücretinin hatalı belirlendiği açıklanıp usuli kazanılmış haklar da korunarak feshe bağlı haklarda son bir yıllık ücretin ortalaması da tespit edilerek sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyulup bozma gereklerine göre bilirkişiden ek rapor da alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemece aylık ücretin hatalı belirlendiğini ve bu nedenle tüm alacaklarının eksik şekilde hüküm altına alındığını ileri sürmüştür.
2.Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının 4857 sayılı Kanun kapsamında olmadığını, tam zamanlı çalışması bulunmadığından tazminat hesabının hatalı olduğunu, yıllık izin, aylık ücret ve ilave tediye hakkı da olmadığını, hesaplamaların da hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücretinin tespiti ile bozma sonrası yapılan yargılamada davacı alacaklarının bozma ilâmına uygun şekilde belirlenip belirlenmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 297 nci maddesinin 2 nci fıkrası ile 298 inci maddesinin ikinci fıkrası, 10.04.1992 tarihli ve 1991/7 Esas, 1992/4 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, 4857 sayılı Kanun'un 32, 46, 53, 59 uncu maddeleri, mülga 1475 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanununun 2 inci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun hükümleri
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olmasına, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Mahkemece bozma ilâmı sonrası itibar edilen bilirkişi raporunda davacının hak kazandığı yıllık izin ücreti toplam brüt 13.047,58 TL olarak hesaplanmıştır. Davacı asıl davasında ıslahla birlikte toplam 12.537,60 TL yıllık izin ücreti istemiş, birleşen davasında ise 4.231,44 TL yıllık izin ücreti talep etmiştir. Mahkemece karar gerekçesinde asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne, birleşen dava yönünden ise davanın kabulüne karar verildiği açıklamıştır. Ancak kararın hüküm kısmında asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilerek toplam 12.537,60 TL yıllık izin ücreti hüküm altına alınmıştır. Açıklanan hâli ile birleşen dava konusunda karar verilmemiş olup bu durum 6100 sayılı Kanun'un 297 nci maddesinin ikinci fıkrasına aykırıdır.
3. Yine kararın gerekçesinde birleşen davanın kabul edildiğinin açıklanması; ancak hüküm kısmında bu yönde karar oluşturulmaması gerekçe hüküm çelişkisi olup bu husus, 6100 sayılı Kanun'un 298 inci maddesinin ikinci fıkrası ile yukarıda yazılı İçtihadı Birleştirme Kararı'na aykırıdır.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
16.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.