10. Hukuk Dairesi 2012/4234 E. , 2013/4873 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
1) Davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Davacı, perde imalatı işyerinde 03.01.2004-14.02.2008 tarihleri arasında çalıştığının tespitini istemiş, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Davacıya ait 25.08.2003 tarihli çıraklık sözleşmesinin mevcut olduğu, ... Mesleki Eğitim Müdürlüğü tarafından çıraklık sözleşmesinin 05.10.2004 tarihinde feshedildiği, 11.01.2008 tarihinden itibaren davalı işyerinden 35 günlük bildiriminin bulunduğu, 19.02.2005 tarihli kalfalık sözleşmesinin bulunduğu, 2007/9. aya ait imzalı işe başvuru formunun bulunduğu, imza incelemesi sonucu işe başvuru formundaki imzanın davacıya aidiyetinin tespit edildiği, Mahkemece, davacının başlangıçta çırak olup, 11.01.2008 başlangıç tarihli işe giriş bildirgesinde imzası bulunduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Somut olayın tetkikinden, davacıya ait işe başvuru formu ve dosyada mübrez diğer evrak dikkate alınarak davanın 2007/9 aydan itibaren kabulü gerekirken reddi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
2004-2007/9. ay arası dönem yönünden ise ; Mahkeme hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Belirtilen dönem yönünden, Mahkemece, öncelikle, iddia edilen dönemde böyle bir işyerinin mevcut ve faal olup olmadığı yöntemince araştırılıp saptanmalı, tespite konu çalışmalara ilişkin olarak –varsa- işveren nezdindeki belgeler getirtilmeli; işbu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın kendisine aidiyeti sigortalı tarafından kabul edilenler ile, inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan, yine, sigortalıca hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanmalı; bunun dışında sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu, gereğince yeterince araştırılmalı; yukarıda öngörülen nitelikte yazılı belge ibraz olunmayan çalışma süreleri yönünden ise, o dönemde sigortalı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu ve benzeri işleri yapan başka işverenler ile, bu işverenlerin çalıştırdığı ve bordrolara geçmiş kişiler saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; böylece, bu konuda yeterli ve gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 15.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.