22. Hukuk Dairesi 2012/30426 E. , 2013/1625 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili davacının davalıya ait işyerinde pres operatörü unvanı ile çalıştığını, davalı işverenin davacının iş sözleşmesinin 4857 sayılı Kanun"un 25/II-h. maddesi gereğince "işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi" gerekçesi ile feshedildiğinin bildirdiğini yapılan bu fesih işleminin haksız ve geçersiz olduğunu, işyerinde lastik imalatı ve lastik sırtı yapıldığını, daha önceden işyerinde bu işin üç pres ile yapıldığını ve her pres başında bir operatör çalıştığını, daha sonra işyerinde üç prese iki operatör bakacak şekilde işverenin ayarlama yaptığını, bir vardiyada onbeş pişirme işinin yapılabildiğini, presten çıktıktan sonrada temizleme işinin yapıldığını, bezli üretim yapıldığı zamanlarda presleme sayısının ondörde düştüğünü, bu şekilde seri bir şekilde çalışmaya gerekirken işverenin bu durumu gözardı ederek üç prese iki operatör bakmasını öngördüğünü, preslerin birbirinden farklı pişirme süresi tanımlayabildiklerini, bunun mümkün olmadığını çalışma koşullarının ağırlaştığını müvekkilinin davalı işverene ilettiğini, bunun üzerine işverenin iş sözleşmesini verilen görevi yapmamakta ısrar etmesi gerekçesi ile feshettiğini, davacı ile beraber aynı sebeplerle beş operatörün iş sözleşmesinin aynı tarihte fesih edildiğini, yapılan feshin hem haksız hem geçersiz olduğunu, bu nedenle davalı işveren tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işine iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili müvekkili şirketin işlerini ve performansını arttırmak adına işyerine yeni üretim araçları olan pres makineleri aldığını, söz konusu makinelerin eski makinelere oranla daha az işçiye gereksinim duyduğundan, davacının çalışmakta olduğu bölümde kendisine kendi iş gücü ve eğitimi ile ilgili orantılı olarak bu makinelerle çalışması için görevlendirme yapıldığını, iki prese iki operatör çalışma sisteminde hazırlığı yapılıp, yirmiüç dakikalık pişim zamanının belirlendiğini, vardiya boyunca ondört baskı istendiği düşünülürse, operatörün toplam 224 dakika boş zamanının bulunduğunu, bir vardiyada çalışmanın %46"sının boş zaman olarak geçtiğini, bu nedenle üç prese iki operatör sisteminde her operatörün kendi presinde bulunduğunu, eklenmiş üçüncü bir pres bulunmadığını, üçüncü presin ortak olduğunu, bu presteki çalışma süresi de ilave edildiğinde, operatörün geriye %26,2 oranında boş zamanının bulunduğunu, davacının yeni sistemde görevlendirmeyi kabul etmemesinin haklı bir sebebinin bulunmadığını, davacının savunmasının alınarak benzer durumun tekrarlanması durumunda iş sözleşmesinin feshedileceğinin bildirildiğini fesih işleminin hem haklı hem de geçerli olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece bu sisteme göre çalışan operatörlerin yani iki operatörün üçüncü prese de ortaklaşa baktıkları ve çok seri bir şekilde çalışmaları ile bu işi yetiştirdiklerinin gözlemlendiği, bu preste çalışan operatörlerin birer insan olup makine olmadığı, bu nedenle hesaplanan zamanların davacı ve arkadaşlarının durumuna tam uymadığı, üçüncü preste ortaklaşa çalışma görevi verilmesinin davacı ve arkadaşları yönünden çalışma şartlarını ağırlaştırdığı, bu durumun bilirkişi raporundan da anlaşıldığı verilen ek görevin, çalışma şartlarında esaslı değişiklik oluşturduğu, davacının bu değişikliği kabul etmeme hakkı bulunduğu bu nedenle yapılan feshin haksız ve geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının çalışma koşullarının ağırlaştığının bilirkişi raporu ile tespit edildiği gerekçesi ile mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Özellikle çalışma koşullarının ağırlaştırılmadığı yönündeki davalı tarafın somut itirazlarını karşılar nitelikte değildir. Bu nedenle, davalının itirazları da gözönünde bulundurularak, yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak üç pres makinesinde iki işçinin çalışıp çalışamayacağının, bu durumun işçilerin çalışma koşullarını ağırlaştırıp ağırlaştırmayacağının tereddüde yer bırakmayacak şekilde tespit edilmesi gerekmektedir. Hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 01.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.