16. Hukuk Dairesi 2016/5761 E. , 2019/1060 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “mahkemece, taşınmazların hangi tarihte ve ne sebeple tescil harici bırakıldığı araştırılmadığı, keşif ve uygulama sırasında bilimsel veri ve belgelerden yararlanılmadığı, soyut içerikli, yetersiz bilirkişi incelemesine dayanılarak karar verildiği belirtildikten sonra, mahkemece taşınmazın ne olarak tespit harici bırakıldığının araştırılması, tespit harici bırakılma tarihi ile dava tarihi arasında 20 yıllık süre geçtiği nazara alınarak dava tarihinden geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı zamanda çekilmiş yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise İl Kadastro Müdürlüğünden, getirtilerek dosya arasına konulması; yeniden yapılacak keşifte uzman jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu, yerel bilirkişi ve tanıklar aracılığıyla uygulanması, hava fotoğraflarının çekildikleri, Kadastro Müdürlüğünden gelen paftaların ise, düzenlendikleri tarihlere göre dava konusu taşınmaz bölümünün kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı, üzerindeki ağaçların dikim tarihi, aşılama durumu ve adedi de belirtilecek şekilde imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı ve hangi nitelikte bulunduğu konusunda uzman bilirkişilerden rapor alınması, taşınmazın imar-ihyasına hangi tarihte başlandığı ve hangi tarihte tamamlandığı konularında yerel bilirkişi ve tanıkların bilgilerine başvurulması, ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, tarımsal amaçlı zilyetlik süresinin ne kadar olduğu ve ne şekilde kullanıldığı ile niteliği hususunda rapor düzenlemesinin istenmesi, keşfe götürülecek bir fotoğrafçı bilirkişi aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, davacı taraf zilyetliğinin başlangıç tarihi belirlenirken dava konusu taşınmaza komşu olan 341 ada 3 sayılı parselin davacı tarafça 2009 tarihinde satın alındığı nazara alınarak bundan sonra tüm deliller birlikte incelenerek sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi tarafından hazırlanan rapor ve eki haritada (A) harfiyle işaretli bölümün davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, Türk Medeni Kanunu"nun 713. maddesinde öngörülen edinme koşullarının davacı taraf yararına oluştuğu kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuşsa da; karar tarihinde yürürlükte bulunan 6360 sayılı Kanun göz ardı edilerek taraf koşulu sağlanmadan karar verilmesi doğru olmamıştır. Taraf koşulu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-d maddesi gereğince dava şartı olup mahkemelerce re’sen gözetilmesi zorunludur (HMK 115/1). Somut olayda, 6360 sayılı Yasa"nın 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren hükümleri uyarınca, Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, mahalle olarak, bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Mahkemece her ne kadar sözü edilen yasa uyarınca, çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... davaya dahil edilmişse de diğer yasal hasım olan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın davaya dahil edilmesi gerektiği gözden kaçırılmıştır. Hal böyle olunca; ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 15.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.