Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/4059 Esas 2022/5489 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : TESPİT

Taraflar aralarındaki dava hakkında İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen karar üzerine davalılarca istinaf yoluna başvurulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiş, kararın davalılarca temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 04.04.2017 tarihli ve 2017/30723 Esas, 2017/7604 Karar sayılı ilâmıyla bozulmasına karar verilmiştir.

Bozma kararına uyan Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.11.2019 tarihli ve 2019/8123 Esas, 2019/20712 Karar sayılı kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararı onanmıştır.

Davacı tarafından kararın maddi hataya dayandığı gerekçesiyle ortadan kaldırılması istenmiştir.

Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince, ilk bozma kararı ile kararın araştırmaya yönelik bozulmasına; bozma sonrası davanın reddine karar veren İlk Derece Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiş ise de yeniden yapılan incelemede; davacıya iş sözleşmesinin feshine dair yazılı fesih bildirimi yapılmadığı anlaşılmakla Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 2019/8123 Esas, 2019/20712 Karar sayılı kararının maddi hataya dayandığı sonucuna varıldığından anılan kararın ortadan kaldırılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hâkimi tarafından dosya yeniden ele alınıp incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili; müvekkilinin 06.05.2016 tarihine kadar güvenlik görevlisi olarak davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü işyerinde çalıştığını, müvekkilinin iş sözleşmesinin 06.05.2016 tarihinde davacının hiçbir kusuru olmadan geçerli bir nedene dayanmaksızın tek taraflı olarak ve 4857 sayılı İş Kanunu'na (4857 sayılı Kanun) aykırı olarak feshedildiğini belirterek fesih işleminin geçersizliğinin tespitine, işçinin işe iadesi ile boşta geçen süre ücretleri ve işe başlatılmaması durumunda işe başlatmama tazminatının davalı işverenlerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.

Davalı Cevabının Özeti
Davalı ...Genel Müdürlüğü vekili; açılan davanın hukuki dayanağı bulunmadığını, davacının...Güvenlik Hizmetleri A.Ş.'nin çalışanı olup sigortasının emeğinin karşılığı olan ücreti vs. hepsinin çalıştığı şirket tarafından karşılandığını ve iş sözleşmesinin bu şirket tarafından feshedildiğini belirterek davanın öncelikle usulden reddine, bilahare davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.

Davalı ...Ş. vekili; müvekkili Şirketin diğer davalı ...Genel Müdürlüğünün iş sahibi olduğu işlerde bulunan 1.700 civarında işçi çalıştırmakta iken bu işçilerin tamamının iş sözleşmesinin feshedildiğini, müvekkili Şirketin fesih protokolü ile işten el çektirildiğini, bu nedenle davacının iş sözleşmesinin yazılı olarak ve yapılacak işleri olmaması nedeniyle feshedildiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti
Mahkemece, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu, davalılar arasında hizmet alım sözleşmesinin süresi dolmadan davalı ...tarafından feshedilmesi sonucu davacının iş sözleşmesinin feshedildiği, davalılar arasındaki hizmet alım sözleşmesinin feshedilme olgusunun davacının iş sözleşmesinin feshini gerektirmediği, öte yandan fesih işleminin 4857 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi ve devamı hükümlerine aykırı olarak yapıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı alt işveren...Güvenlik tarafından gerçekleştirilen feshin geçersizliğine, davacının...Güv. Hiz. A.Ş. Şirketindeki işyerine iadesine, davacının kanuni süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması hâlinde davalılar tarafından müştereken ve müteselsilen ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren 4 aylık ücret olarak belirlenmesine, davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içerisinde müracaatı hâlinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili gerektiğine karar verilmiştir.

İstinaf Başvurusu
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

Bölge Adliye Mahkemesi Kararı
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın davalılarca temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan)22. Hukuk Dairesinin 04.04.2017 tarihli ve 2017/30723 Esas, 2017/7604 Karar sayılı ilâmıyla bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma kararına uyan İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucu davanın reddine karar verilmiştir.

Temyiz Başvurusu
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe
4857 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre işveren fesih bildirimini yazılı yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Fesih bildirimi yazılı yapılmamışsa veya fesih sebebi açık ve kesin bir şekilde belirtilmemişse aynı Kanun'un 21 nci maddesi gereğince geçerli sebep gösterilmediği kabul edilir.
4857 sayılı Kanun'un “İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlığını taşıyan 25 inci maddesinin son fıkrasına göre işverenin haklı nedene dayanarak iş sözleşmesini feshettiği durumda fesih bildiriminin yazılı yapılması koşulu aranmaz.
Somut olayda, Yargıtay (Kapatılan)22. Hukuk Dairesinin 04.04.2017 tarihli ve 2017/30723 Esas, 2017/7604 Karar sayılı kararı ile ilk kararın araştırmaya yönelik bozulmasına karar verilmiş ise de yeniden yapılan incelemede; açık ve kesin fesih sebebini içeren fesih bildirimin davacıya usulüne uygun tebliğ edildiğinin ispat edilemediği anlaşılmakla Dairemizin 04.04.2017 tarihli kararının maddi hataya dayandığı sonucuna varılmıştır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1957/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı; 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtayca maddi hata sonucu verilen bir karara mahkemece uyulmasına karar verilmesi hâlinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtayın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.4857 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinde öngörülen yazılı şekil şartına uymamak feshi geçersiz kılar. Yazılı fesih bildiriminde, fesih sebebinin açık ve kesin olarak gösterilmemesi, 4857 sayılı Kanun’un 20 nci maddesi anlamında feshin geçersizliği sonucunu doğurur.

Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı Kanun'un 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin esas ve karar numarası yukarıda yazılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının ...Güvenlik Hizmetleri A.Ş iş yerindeki İŞE İADESİNE,

3. Davacının kanuni süre içinde başvurusuna rağmen işverence süresi içinde işe başlatılmaması hâlinde davalının ödemesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının dört aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,

4.Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması hâlinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin BELİRLENMESİNE,

5. Karar tarihi itibarıyla alınması gerekli olan 80,70 TL karar ve ilâm harcından, peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 51,50 TL karar ve ilâm harcının davalılardan müştereken müteselsilen tahsili ile Hazineye irad kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 29,20 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,

6. Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 5.100,00 TL vekâlet ücretinin davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,

7. Davacı tarafından yapılan 292,20 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,

8. Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 28.04.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.