MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)


Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm davacılar vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, 20/07/2008 tarihinde davacı ..."ın yolcu olduğu davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın karıştığı trafik kazasında ağır yaralandığını, kazanın meydana gelmesinde davalı sürücünün tam kusurlu olduğunu, kaza neticesinde davacının belden aşağısının felç olduğunu, sürekli işgöremez hale geldiğini beyanla davacı ... için 70.000,00 TL manevi tazminat ile şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın ve davacı ... için 20.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ..."ın yargılamada vefatıyla mirasçıları davaya devam etmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili, davalı ..."nın olayda tamamen kusursuz olduğunu, olayın meydana gelmesinde aracın aksının kırılmasının etkili olduğunu ve durumun illiyet bağını kestiğini, yine aracın işleteni ..."nun sorumluluğunun bulunmadığını, kazanın teknik bir sebepten gerçekleştiğini, aracı kazadan 48 gün önce aldığını ve tüm teknik bakımın yapıldığını, olayda hatır taşımacılığının olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabul kısmen reddine, davacı tarafının maddi tazminat talepleri yönünden 6.626,00 TL"nin 20/07/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları şekilde tahsilde tekerrüre yer vermeyecek şekilde davalılardan alınarak yargılama sırasında vefat eden ... mirasçılarına verilmesine, davacı vefat eden ..."ın manevi tazminat talepleri yönünden 6.000,00 TL"nin 20/07/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile sorumlu olacakları şekilde tahsilde tekerrüre yer vermeyecek şekilde davalılardan alınarak yargılama sırasında vefat eden ... mirasçılarına verilmesine, davacı ..."ın manevi tazminat talepleri yönünden 3.000,00 TL"nin 20/07/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."ndan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları şekilde tahsilde tekerrüre yer vermeyecek şekilde davalılardan alınarak davacı ..."a verilmesine, davacı vefat eden ... ve davacı ..."ın davalı ...Ş."ye karşı açtıkları manevi tazminat talepleri yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece yapılan araştırma inceleme hüküm vermeye yeterli değildir.
Olay yerinde düzenlenen kaza tespit tutanağında; meydana gelen tek taraflı trafik kazasında aks kesmesinin kazaya etken olduğu, davalı sürücünün KTK 52/1-a (hız) ve 65/1-a (istiap haddi aşımı) kurallarını ihlal etmesi nedeniyle tali kusurlu olduğu belirlenmiştir. Ceza yargılamasında alınan ATK
Trafik İhtisas Dairesi raporunda; davalı sürücünün KTK 52/1-a (hız) ve 65/1-a (istiap haddi aşımı) kurallarını ihlal etmesi nedeniyle asli kusurlu olduğu, sol arka tekerleğin yolda bulunan taşlara çarpması nedeniyle aks kestiği, bu nedenle aks kesmesinin teknik arıza olarak değerlendirilmediği belirtilmiş, ceza mahkemesince ilgili rapor hükme esas alınarak davalı sürücü hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir. Hukuk mahkemesince alınan trafik bilirkişi raporunda; sol arka tekerin yüksüğünün yerinden çıkması nedeniyle kazanın meydana geldiği ve davalı sürücünün KTK 52/1-b, 52/1-a ve 65. Maddelerini ihlal ettiği belirtilmiş, kusur oranı dağılımına ilişkin belirleme yapılmamıştır. Hukuk mahkemesince alınan ATK Trafik İhtisas Dairesi raporunda; kazanın meydana gelmesinde davalı sürücünün %20 kusurlu olduğu, davacı ..."in (yargılamada vefat eden) istiap haddi fazlası yolcu olduğundan %10 kusurlu olduğu ve aksın kırılması nedeniyle teknik arızanın kazanın meydana gelmesinde %70 etkili olduğu belirtilmiştir. ATK Trafik İhtisas Dairesi Genişletilmiş Uzmanlar Komisyonu tarafından düzenlenen raporda da aynı kanaat bildirilmiştir. Mahkemece alınan makine mühendisi raporunda; teknik arızanın rutin bakımlarda tespit edilemeyeceğini, ancak ağır kapsamlı bakımlarlarda tespit edilebileceği, engellenilebilir arıza tipi olmadığı kanaati bildirilmiştir. Mahkemece; ATK Trafik İhtisas Dairesi raporu ve makine mühendisi raporu hükme esas alınarak aks kırılmasının gerekli bakımlar yapılsaydı da giderilemeyecek olduğu %70 lik oranın mücbir sebepten kaynaklandığından davalı ..., sürücü ve işletenin bu oranda sorumluluktan kurtulduğundan bahisle davalıların zarardan %20 oranında sorumluluğununa karar verilmiştir.
2918 Sayılı KTK"nun 85/1. maddesinde; bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölmesi veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın işleteninin doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı düzenlemesine; aynı yasanın 86/1. maddesinde ise; işletenin, mücbir sebepten veya zarar görenin ya da üçüncü kişinin ağır kusurundan, zararlı sonucun ileri geldiğini ispat etmesi şartıyla sorumluluktan kurtulacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
İşleten, aracın trafiğe elverişli bir biçimde çıkarılmasını ve yeterli bakımının yapılmasını sağlamalıdır. Frenin veya lastiğin patlaması, rotun çıkması gibi teknik
arızalar, yasanın öngördüğü anlamda mücbir sebep olarak nitelendirilemez. Araçta teknik arıza olması, mücbir sebep değil umulmayan hal olarak kabul edilebilir. Çünkü genellikle bu nitelikteki teknik arızaları önlemek ve karşı koymak mümkündür. Eğer karşı konulamıyorsa o işletme konusunda bir eksiklik hatta düzensizlik, bozukluk var ya da o konuda gerekli dikkat ve özen noksan demektir. Kusurun söz konusu olduğu hallerde, mücbir sebepten söz edilemez. İşleten kusurlu bulunmasa da araçtaki bozukluğun neden olduğu kaza sonucu oluşan zarardan sorumlu olacaktır. Ayrıca, mahkemece hükme esas alınan rapor ile davacıya da KTK 65/a maddesi uyarınca kusur izafesi yapılmış olup bahsi geçen raporda istiap haddi aşılmasının kazanın meydana gelmesine etkili olup olmadığı hususu irdelenmemiştir.
Bu durumda; dava konusu aracın periyodik bakım ve tamirlerine ilişkin tüm belgelerin bulunduğu yerlerden getirtilmesinden sonra, dosyanın İTÜ ya da Karayolları Genel Müdürlüğü gibi kuruluşlardan seçilecek bilirkişi heyetine tevdii ile kaza tespit tutanağı ve kazanın oluş şekli ve tüm dosya kapsamı itibariyle, dava konusu kazanın aracın teknik bakımsızlığı veya tekerleğin yerinden çıkması gibi teknik arızadan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, aracın yapılması gereken periyodik servis bakımlarının zamanında ve eksiksiz olarak yapılıp yapılmadığı, buna göre, aracın işletilmesiyle ilgili olarak bakımsızlıktan (teknik arızadan) kaynaklanan öngörülebilir işletme kusurunun bulunup bulunmadığı, işletme kusuru varsa bu olgunun kazaya etkisi, istiap haddinin kazanın meydana gelmesinde etkisinin bulunup bulunmadığı, dolayısıyla kusur oranlarının belirlenmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli, denetime açık ve çelişkileri giderir şekilde rapor sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre, davacılar vekilinin maddi ve manevi tazminat miktarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin
maddi ve manevi tazminat miktarına yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 07.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.