MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiş, duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle; daha önceden belirlenen, 26/02/2019 tarihli duruşma günü için yapılan tebligat üzerine; temyiz eden davacılar vekili Av. ile temyiz eden davalı ... vekili Av.Gözde Efe geldiler. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekillerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar; maliki oldukları bina ile davalı ..."a ait binanın bitişik olduğunu, diğer davalı ..."nin ise davalı ..."in kayınpederi olup binanın bakım ve kullanımı ile ilgilendiğini, olay günü davalıya ait binada çıkan yangının kendilerine ait binaya sirayet ederek, 2 katlı ahşap binanın 2.katının ve bu katta bulunan hediyelik eşyaların tamamen zarar gördüğünü, giriş katının da kısmen zarar gördüğünü, evin oturulamaz hale geldiğinden başka bir eve taşınmak zorunda kaldıklarını ileri sürerek uğradıkları maddi ve manevi zararın davalılardan tahsilini talep ve dava etmişlerdir.
Davalılar; yangına ... isimli boya ustasının neden olduğunu, davalı ..."ın herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, husumet nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davalı ... ..."ın yangın çıktığı tarihte İstanbul"da olduğunu, yangının başlangıçta küçük bir yangın olup itfaiyenin yetersiz kalması nedeniyle büyüdüğünü, bu evde çıkan yangın ile davacıların evinin zarar görmesi arasında illiyet bağı bulunmadığını savunarak davanın husumetten ve esastan reddini dilemişlerdir.
Mahkemece; davacıların maddi tazminat talebinin kabulüne, 145.756,00TL maddi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara tapudaki hisseleri oranında ödenmesine, davacıların manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 24.12.2014 tarihli ve2014/17301 Esas- 2014/17142 Karar sayılı ilamı ile; ".. davacılar vekilinin tüm, davalılar vekilinin sair temyiz itirazları yerinde olmadığı, dosya kapsamından, yanan binanın yapılış tarihinin eski olduğunun anlaşıldığı, bu durumda bilirkişi tarafından binanın yıpranma payı dikkate alınarak uygun bir indirim yapılarak bu şekilde gerçek zarar miktarının belirlenerek hüküm altına alınması gerektiği..." gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; bilirkişi raporu doğrultusunda yapıda %30 oranında yıpranma meydana geldiği, yıpranma payı düşüldükten sonra davacının yanan binasında meydana gelen onarım zararının 48.413,70 TL olduğu, davacıların oturdukları evin yanması nedeniyle yangından dava tarihine kadar kiralık evde oturdukları bu nedenle 22.07.2011- 25.01.2012 tarihleri arasında 2.845,00 TL rayiç kira bedeli zararlarının oluştuğu, ayrıca yanan evde bulunan ev eşyalarının yangında zarar görmesi nedeniyle 27.035,00 TL, yine davacıların evin çatı katına taşıdıkları ve yangın sırasında evde bulunan aksesuar ile hediyelik eşyaların yanarak zarar görmesi nedeniyle 24.602,00 TL zararlarının oluştuğu, davacıların bu zararlarının toplamının 102.895,70 TL olduğu, bu miktardan 27/05/2015 tarihi ve 29368 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yönetmelik gereğince davacıya Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından dava konusu yanan bu ev için ödenen 40.000 TL ödemenin mahsup edilmesinden sonra davacının gerçek zararının 62.895,70 TL olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 62.895,70 TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ve davalı ... vekili tarfından temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, tarafların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Kural olarak, bozma kararına uyulmakla; orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda mahkeme için zorunluluk doğar. Öte yandan, bozma kararı dışında kalan yönler ise kesinleşir.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.).
Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, Yargıtay"ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Hakimin değişmesi dahi açıklanan bu hukuki ilkeye etki yapamaz.
Mahkemece, bozma ilamı öncesi verilen kararda, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda bina onarım bedeli olarak belirlenen 91.174,59 TL"ye (müteahhitlik karı ve genel gider olarak %25 olarak belirlenen 22.793,65 TL düşülmeden) hükmedilmesine karşın, bozma sonrası bina onarım bedeli olarak belirlenen 91.174,59 TL"den hem %25 müteahhit karı hem de %30 yıpranma payı düşülerek hesaplanan bedel dikkate alınarak hüküm tesis edilmiştir. Davacı yararına oluşan usuli müktesep hak gözardı edilerek bu şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
3- ) Mahkemece, davacıların yangın sebebi ile uğradıkları zarardan, 27/05/2015 tarihi ve 29368 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yönetmelik gereğince; davacıya Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından dava konusu yanan bu ev için ödenen 40.000 TL ödeme mahsup edilmiş ise de, söz konusu ödemenin Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından davacılara yanan bina nedeniyle onarım masrafı olarak mı yoksa korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı için yönetmelik gereği ödenmesi gerekli bir bedel mi olduğu, başka bir deyişle söz konusu yangın nedeniyle davacılara yapılan bir ödeme olup olmadığı araştırılmadığı gibi ödenen bedelin miktarı hususu da araştırılmamıştır.
Bu durumda mahkemece; davacılara söz konusu bina nedeniyle yapılan ödemenin sebebinin ve miktarının Kültür Varlıkları Koruma Kurulu"dan sorularak sonucu dairesinde hüküm tesisi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda birinci bendde açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bendde açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428 inci maddesi gereğince davacı taraf yararına, üçüncü bendde açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428 inci maddesi gereğince davacı ve davalı taraf yararına, BOZULMASINA, 2.037 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin yek diğerinden alınıp yek diğerine verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/02/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.