MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; 31/08/2010 tarihinde elektrik sayacının yandığını, 1643 abone nolu sulama kuyusuna ait elektrik sayacından kaçak kullanımdan dolayı 10/01/2011 tarihinde 56612 seri numaralı kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlendiğini, elektrik faturalarını düzenli olarak ödediğini, faturalar arasında herhangi bir fark olmadığını, ek tahakkuk ile birlikte 59.968,70 TL kaçak kullanım bedelinin hatalı ve isabetsiz olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini dava ve talep etmiş, 26.01.2016 tarihinde talebini 48.042,28 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı; sayaç iç mekanizmasına müdahale edildiğinin tespit edildiğini ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının sayaca müdahale ettiği, kaçak kullanımının sabit olduğu ancak kaçak ve ek kaçak tahakkuk bedelinin fahiş olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacının davalıya 10/01/2011 tarihli 55612 sayılı kaçak elektrik tespit tutanağı gereğince 48.042,28 TL borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık kaçak ve kaçak ek tahakkukuna yönelik fatura nedeniyle açılan menfi tespit davası niteliğindedir.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanuna dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü resmi gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13.maddesi hükmünde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından, mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15. madde hükmünde de, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve anılan yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan 29.12.2005 günlü 622 sayılı kararının “C) Tüketim Miktarı Hesaplama” başlıklı bölümünde; "Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen kullanım yerinde tüketilen elektrik enerjisi miktarı;
1) Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde;
a) Tüm müşteriler için öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, (Kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki dönem ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.)
b) Doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
1) Meskenlerde, bağlantı gücü ve ortalama aylık çalışma saatine göre (buradaki bağlantı gücü, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 (üç) kW, diğerlerinde 5 (beş) kW’ın altında olmamak üzere) yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
2) Müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve ortalama aylık çalışma saatine göre,
3) Meskenler ve müstakil trafolular hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’ın altında olmamak üzere ortalama aylık çalışma saatlerine göre, hesaplanır." hükmü yer almaktadır.
Davalı kurum tarafından talep edilen kaçak tahakkuk bedelinin yönetmelik ve yukarıda açıklanan 622 sayılı kurul kararının “Tüketim Miktarı Hesaplama” başlıklı bölümünde açıklanan yöntemle hesaplanması gerektiği kuşkusuzdur.
Mahkemece bilgisine başvurulan elektrik elektronik mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen ve hükme esas alınan raporda; ziraat mühendisi bilirkişinin sulanan alanın miktarı, verilen su miktarı, kuyunun debisi, sulama randımanını esas alarak belirlediği sulama süresine göre hesap yapılmış olup, kaçak elektrik kullanım hesabı yönünden mevzuata uygun teknik inceleme yapılmamıştır. Bu nedenle söz konusu rapor taraf ve Yargıtay denetimine elverişli olmadığı gibi; Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği de uygun değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece; öncelikle dosyanın önceki bilirkişi dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, bilirkişi heyetinden davalının davacı taraftan isteyebileceği kaçak elektrik bedelinin ve kaçak ek tahakkunun, tutanağının düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan yönetmelik hükümlerine göre hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.