MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki asıl dava olan itirazın iptali ve karşı dava olan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı- (karşı davacı) tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 01/01/2013 tarihli kira sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme tarihinde davalıya 2000 USD ve 1200 TL tutarında depozito bedeli ödediğini, mecuru hasarsız - borçsuz olarak kullanımı neticesinde aynı şekilde yeniden kiralanmaya uygun olarak tahliye ettiğini, mecurun tahliyesi anında sözlü bildirimi ile davalıyı haberdar ettiğini, yine davalının yönlendirmesi ile anahtarı davalının anlaşmalı emlakçısı olan..."e teslim ettiğini, ancak davalının depozito bedelini iade etmediğini, davalı aleyhine başlatılan icra takip dosyasına konu borca davalının itiraz ederek takibin durduğunu belirterek fazlaya ilişkin talep, şikayet ve dava hakları, maddi ve manevi tazminat ve sair her türlü yasal hakkı saklı kalmak kaydı ile itirazın iptaline ve alacağın % 20 sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı, cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; mecurun hem hor kullanıldığını, hem de davacının kendi zevki ve kullanımına özel hale getirildiğini, ev tahliye edildikten ancak 11 ay sonra, 2014 Eylül ayında kiraya verilebildiğini, davacının evde meydana getirdiği hasarı toplam 4.650,00 TL ödeyerek onarabildiğini, bu süre dolmadan 2013 yılı Ekim ayı sonunda mecuru haber vermeksizin aniden tahliye ettiğini ve son iki aylık kirasını ve 3 aylık aidat borcunu ödemediğini, Kasım ayına ait 2400,00 TL kira alacağının 10 Kasım 2013 tarihinden itibaren, Aralık ayına ait kira alacağının 10 Aralık 2013 tarihinden, 750,00 TL lik kısmının karşı dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacı karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davacı ile davalı -karşı davacı arasında bir kira sözleşmesi bulunduğu, davacı tarafından ev sahibi davalıya depozito olarak verdiği 2000 USD+1200,00 TL teminatın davalı tarafından iade edilmediğinin sabit olduğu, davalı karşı davacı tarafça eve verilen hasar ve erken tahliye nedeniyle alacaklı olduğundan bahisle depozitonun verilmediği belirtilmiş ise de, belirtilen tadilatların yapılıp yapılmadığı, hor kullanma olup olmadığı, hor kullanma sayılması halinde olağan kullanma nedeniyle yıpranma bedeli düşülüp düşülmeyeceği hususunda ve erken tahliye varsa kiralananın ne kadar süre içinde yeniden aynı şartlarla kiraya verilebileceği hususunda keşif yapılması gerektiği, davacı ve davalı tarafa bu hususta süre verildiği ancak tarafların ısrarla keşif deliline dayanmadıklarını mevcut delil durumuna göre karar verilmesini istedikleri anlaşıldığından davacının depozito alacağının davalı tarafından ödenmediğinin sabit olduğu, davalı karşı davacının ise hasar iddiasını ve yeniden kiraya verilebilme ve kira alacağı ile ilgili iddialarını ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın kabulüne ve karşı davanın ispatlanamadığından reddine karar verilmiş, hüküm davalı-karşı davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-karşı davacının asıl davaya ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)Karşı dava bakımından ise; davalı karşı davacının talebi, kira alacağı ve aidat alacağına ilişkin olup davalı- karşı davacı ile davacı- karşı davalı arasında arasında 01.01.2013 tarihli kira sözleşmesinin bulunduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davalı tarafça taşınmazın 2013 Ekim ayı sonunda tahliye edildiği belirtilmiş, davacı tarafından da kiralananın 05.11.2013 tarihinde emlakçıya teslimine dair tutanak sunulmuştur. Davalı tarafça tahliye sonrası döneme ilişkin Kasım ve Aralık kira bedelleri ile Ekim ayı sonrasındaki üç aya ait aidat alacağı talep edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmenin hususi şartlar başlıklı kısmının 8.maddesinde kiracının kiralananı boşaltmak istediği takdirde 1 ay evvelinden mal sahibine ulaşacak şekilde bildirmek zorunda olduğu düzenlenmiştir.
Anahtar teslimini, tahliyeyi ve düzenlenen ihbarın yapıldığını, davalı, kira bedelinin bir yıllık tutarının yazılı senetle ispat sınırının üzerinde olması dolayısıyla yazılı delillerle ispatlamalıdır.
Kiracının kira süresi sona ermeden kira sözleşmesini tek taraflı olarak feshederek kiralananı tahliye etmesi durumunda kural olarak kira süresinin sonuna kadar kira parasından sorumludur. Bununla birlikte davacı kiralayanın bu yerin yeniden kiralanması konusunda gayret göstermesi, böylece zararın artmasını önlemesi için kendisine düşen ödevi yerine getirmesi gerekir. Aksi halde hakim tarafından tenkise tabi tutulur. Bu durumda davacının zararı, tahliye tarihinden kiralananın aynı koşularla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira parasından ibarettir. Sözleşmenin hususi şartlar kısmının 8. maddesinde taraflar bir aylık feshi ihbar süresi getirerek bu süreyi bir ay olarak kararlaştırmışlardır. Bu durumda mahkemece yeniden kiraya vermek için gereken makul sürenin bir ay olarak kabulü gerekir. Somut uyuşmazlıkta, karşı dava ile talep edilen alacak kalemleri dikkate alındığında, sözleşmede öngörülen bir aylık ihbar süresi ve dosya içindeki mevcut delillere göre inceleme yapılarak 05.11.2013 tarihli tahliye sonrası bir aylık ihbar süresi için davacı kiracının kira bedelinden ve davalı kiraya veren tarafından ödenmiş olması halinde aidat bedelinden sorumlu olacağı gözetilerek bu tutar hesaplanarak karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenler ile asıl davada davacının temyiz itirazlarının reddi ile asıl davada verilen hükmün ONANMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle karşı dava yönünden, temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 11/03/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.