21. Hukuk Dairesi 2016/10927 E. , 2018/2259 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum ve .... vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 12.04.2002- 15.10.2006 tarihleri arasında her yıl Nisan ile Ekim ayları arasında davalı işverene ait ... Otel ünvanlı işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kısmen kabulü ile hükümde yazıldığı şekilde karar verilmişse de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının davalı şirkete ait işyerinden 07.07.2005-31.08.2005 tarihleri arasında çalışmalarının bildirildiği, davalı şirkete ait işyerinin 15.04.2001- 31.12.2010 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında olduğu, ihtilaflı dönem bordrolarının gönderildiği, 2002 ila 2005/7. aya kadar tek bordrolu çalışan olduğu, davacı, davalı ve komşu işyeri tanıklarının dinlendiği, davacının çalışma süresine ilişkin birbirini doğrulayan net beyanda bulunmadıkları anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı yasanın 79. maddesi bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ilc çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, ilgili otelin kapsam ve kapasitesi araştırılmadan, davacının çalışma sürelerine ilişkin yeteri kadar bordro ve komşu işyeri tanığı dinlenmeden eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş; işyerinin otel olduğu gözetilerek kapsam ve kapasite durumunu araştırmak, davacının ilgili Emniyet birimine çalışan olarak bildirilip bildirilmediğini sormak, davacı ile aynı dönemlerde komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına, resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarını veya işverenleri tespit edip beyanlarına başvurmak, daha önce dinlenen komşu işyeri tanıkları ve diğer tanıkların tanıklık yaptığı dönemle ilgili belgeleri getirtmek, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği gözetilerek soruşturmayı genişletmek ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurum ve davalı ... Lab. Tur. Bilgi san Tic. Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ..."ye iadesine, 13.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.