MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalılar vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
Arazi niteliğindeki ... Köyü 4598 parsel sayılı taşınmaza gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde yöntem itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Kamulaştırma Yasasının 4650 sayılı Yasayla değişik 11.maddesinin birinci fıkrasının arazilere ilişkin (f) bendinde taşınmazın dava tarihindeki mevkii ve şartlarına göre olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden değerinin belirleneceği öngörülmekte olup bu yöntemle taşınmazın değerinin saptanmasında münavebeye alınacak ürünler yönünden sulu ya da kuru tarım arazisi niteliğinde olup olmaması önem taşıdığından; mahallinde yapılan keşif sonucu alınan 25.07.2014 tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu taşınmazın sulu tarım arazisi olduğu belirlenmiş ve buna göre münavebe değerlendirmesi yapılmış mahkemece hükme esas alınan 05.11.2014 tarihli ekbilirkişi raporunda ise dava konusu taşınmaz sulama kooperatifinin yağmurlama sulama sahası dışında kalan ancak sulanabilen tarım arazisi olarak değerlendirildiği halde sulama kaynağının ne olduğu açıkça gösterilmeden bilirkişi raporunda belirtilen sulamanın taşınmazın tamamında ve her mevsim için fiilen yeterli olup olmadığı, dereden sulanıyorsa bu suyun kendi doğal akışı ile mi yoksa özel bir pompalama ya da başka bir sistemle mi taşınmaza ulaştığı, yapılan sulamanın taşınmaz üzerinde bulunan derin kuyudan mı sağlandığı, başkasının taşınmazındaki bir kuyudan yapılıyor olması durumunda bu sulamanın daimi ve geçerli kabul edilebilmesi için kaynak üzerinde dava konusu taşınmaz lehine bir mükellefiyet kurulmuş olması gerektiğinden bu hususun varlığı ve suyun yeterliliği vb. gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde araştırma yapılarak belirlenmeden, pompalama veya damla sulama yöntemi ile yapılan bir sulama varsa bunun için yapılacak giderlerin de üretim masraflarına ilave edilmesi gerektiği düşünülmeden taşınmaz sulanabilir tarım arazi olarak kabul edilip kuru tarım arazilerinde uygulanan kapitalizasyon faizine göre değerlendirme yapan bilirkişi kurulu raporuna dayalı hüküm kurulması nedeniyle mahkeme kararı bozulmuş ve mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece dosya üzerinden alınan ek bilirkişi raporu ile “dava konusu taşınmaza yakın komşu parsellerde çakma ya da derin kuyu olsa dahi, yaşanan anlaşmazlıklardan dolayı sürekli sulanma imkanı olmadığı” belirtilerek taşınmaz kuru tarım arazisi olarak değerlendirilmiştir. Mahkemece bozmaya uyulduktan sonra bozma gereklerinin yerine getirilmesi ve bilirkişi kurullarının da bozma ilamında yazılı hususları karşılayacak raporlar düzenlemesi zorunludur. Mahkemece dava konusu taşınmazda keşif yapılarak mahkeme gözlemi ile birlikte yukarıda açıklanan esaslara uygun şekilde taşınmazın sulu veya kuru tarım arazisi olduğu tespit edildikten sonra alınacak denetime elverişli rapora göre hüküm kurulmalıdır.
Bozma ilamına uyma kararı veren mahkemece dava konusu taşınmazın bedelinin bozma ilamı doğrultusunda tespit edilmesi gerekirken, bu yönteme uyulmadan yetersiz araştırma ve eksik inceleme ile hüküm kurulması,
Doğru olmadığı gibi;
2-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesi’nin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 gün 30791 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan kararı göz önüne alındığında, davanın niteliği gereği davacı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden,
Davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 24/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.