23. Hukuk Dairesi 2015/8453 E. , 2017/1842 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalının müvekkili kooperatif üyesi olduğunu ve öğrenci taşıma işleri yanında başkaca taşımacılık işleri de yaptığını, davalıya ait ... minibüste dava dışı ..."nun şoför olarak çalıştığı halde işyeri giriş bildirgesi, işe giriş bildirgesi ve prim hizmet belgelerinin verilmemesi ve davalının kusurlu davranışı nedeniyle ...."nın müvekkiline idari para cezası uyguladığını ileri sürerek, müvekkilinin ...."ya ödediği toplam 11.421,30 TL"nin, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL"lik kısmının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davacının ... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü"nden aldığı taşıma işinin kooperatif üyelerinden araç kiralanmak suretiyle kooperatif bünyesinde yapıldığının .... müfettişlerince tespit edilmesi üzerine asıl işveren olarak davacıya idari para cezası uygulandığını, taşımacılık işini alan ve .... bildirimlerini vermesi gerekenin davacı olduğunu, kendisinin taşıma sözleşmesinin tarafı olmadığı için işe giriş bildirgesi vermesinin de mümkün bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ile tüm dosya kapsamına göre; ihale konusu işin 17.09.2007 tarihinde başlayıp 13.06.2008 tarihinde bittiği ve işin kiralık araçlarla tamamlandığı, ihale konusu iş kapsamında kiralananın önce dava dışı ..." ya ait olan ve daha sonra 28.12.2007 tarihinde davalıya devir olan ... plakalı araçta devir tarihinden itibaren şoför olarak dava dışı ..."nun çalıştığı, ihale konusu iş kapsamında hizmet akdine istinaden çalışması nedeniyle 5510 sayılı Kanun kapsamında zorunlu sigortalı olması gerektiği halde adı geçenin 28.12.2007 tarihi ile13.06.2008 tarihi arasında sigortasının bulunmadığı gerekçesiyle 5510 sayılı Kanuna göre davacıya idari para cezası uygulandığı, her ne kadar dava dışı ... davacı kooperatif adına çalışmışsa da, adı geçeni aracında çalıştıranın davalı olduğu, davacının bu durumdan haberdar olmadığı gibi adı geçen ile yapılan bir hizmet akdinin de bulunmadığı, bu itibarla kooperatifin idari para cezası almasına davalının kusurlu hareketinin sebebiyet verdiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile 10.000,00 TL tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş davalının temyizi üzerine Dairemizin 08.04.2014 gün ve 2013/9099 Esas, 2014/2722 Karar, sayılı ilamı ile davacı kooperatif ana sözleşmesi, taraflar arasındaki araç kiralama sözleşmesi, öğrenci taşıma işine ilişkin sözleşme dahil ihale evrakları dosyaya getirtilerek, iş ve sosyal güvenlik hukuku
konusunda uzman bir bilirkişi heyeti seçilerek, 5510 sayılı Yasa"nın 12/6. maddesi hükmü de nazara alınmak ve tarafların kusur durumları da değerlendirilerek, tarafların iddia ve savunmalarını da karşılayacak şekilde, açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak bu doğrultuda dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş 16.04.2015 havale tarihli bilirkişi raporu nazara alınarak davaya konu ihale sözleşmesinin incelenmesinde, davacı kooperatifin araç kiralayarak öğrenci taşıma işini yapacağının belirtildiği ancak aracın şoförlü veya şoförsüz olarak kiralanacağı ile ilgili olarak sadece kullanacak kişinin ismi belirtilerek sözleşme düzenlendiği, davacı ile davalı arasında ise ayrıca bir araç kiralama sözleşmesi veya alt işveren olarak işin devrine ilişkin sözleşme düzenlenmediği, bu durumda davacı kooperatifin işveren olduğu, davalı ile arasındaki ilişkinin aracın kiralanmasına ilişkin olduğu, aralarında alt işverenlik ilişkisi bulunmadığı, davalının kiraladığı aracın şoför ile birlikte kiralanacağına ilişkin hüküm bulunmadığından davacı ile davalı arasında alt üst işveren ilişkisi bulunmadığı, dolayısıyla aracı kiralayan davacı kooperatifin bu araçta çalışan şoför ile ilgili işveren sıfatını tek başına haiz olup bu konuda kiralayan araç malikinin sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Taşıma sözleşmesi ihalesinin kooperatif tarafından alınarak İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile sözleşme imzalanması hatlarda çalışan üyelere ait taşıtların ve bu taşıtlarda çalışan şoförlerin sorumluluğunun da kooperatife ait olduğu sonucunu doğurmaz. İhale evrakında çalışacak kişinin ... olduğu sabit olmasının hat üyeliğinin davalıya ait olmasına göre hatta çalışacak şoförün sorumluluğu bu üyeye aittir. Ancak davacı kooperatifin .... tarafından cezai işleme tabi tutulan davranışı denetlemediği, bu nedenle cezanın tahakkukuna sebep olduğu konusunda müterafik kusuru bulunduğunun anlaşılması halinde kooperatifin sorumluluğuna gidilebilir. Bu durumda mahkemece yeni bir bilirkişi heyeti tayin edilerek kooperatifin müterafik kusuru konusunda rapor alıp var ise bu oranda cezanın tenzil edilmesi ve bakiyesinden davalının sorumlu tutulması, müterafik kusur bulunmaması halinde ise davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, bozmaya yanlış mana verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 15.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.