MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil, elatmanın önlenmesi davası sonunda, yerel mahkemece asıl davanın reddine, birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince de asıl davada davacı-birleştirilen davada davalı ...’in istinaf başvurunun asıl dava yönünden dava değeri kesinlik sınırının altında olduğundan usulden reddine, birleştirilen dava yönünden esastan reddine ilişkin olarak verilen karar asıl davada davacı-birleştirilen davada davalı ... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Asıl dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen dava elatmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
Asıl davada davacı, piyasaya olan borcunu ödemek ve nakit sıkıntısını gidermek amacıyla kredi kullanımı için, maliki olduğu 27 Ada 110 parsel sayılı taşınmazı satış suretiyle davalı kızına devrettiğini, ancak kredi alınamadığını, taşınmazın iade de edilmediğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tescile karar verilmesini istemiştir.
Asıl davada davalı, satışın gerçek olduğunu, bedelin ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuş, birleştirilen davada ise maliki olduğu 27 ada 110 ve 111 parsel sayılı taşınmazlara davalıların haksız müdahale ettiklerini ileri sürerek elatmanın önlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Birleştirilen davada davalılar, tapu iptali ve tescil davasının sonucunun beklenmesi gerektiğini savunmuşlardır.
İlk Derece Mahkemesince, iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince de asıl davada davacı-birleştirilen davada davalı ...’in istinaf başvurunun asıl dava yönünden dava değeri kesinlik sınırının altında olduğundan usulden reddine, birleştirilen dava yönünden esastan reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; asıl dava, 2.000TL değer gösterilerek açılmış olup, dava konusu 27 ada 110 parsel sayılı taşınmazın davacı tarafından devredilen ½ payının dava tarihi itibariyle değeri 72.745,86TL tespit edilmiş olup, bu değer üzerinden harç tamamlattırılmadan sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca, gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.
Aynı Yasanın 30. maddesi ise “Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılıyorsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 409. maddesinde (HMK 150) gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” şeklinde, 32. maddesi ise; “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Harçlar Kanununun uygulaması kamu düzenini ilgilendirmesi nedeniyle hakim tarafından re’sen gözetilmesi gereken bir husustur.
Hal böyle olunca, taşınmazın keşfen saptanan değeri üzerinden eksik harcın tamamlanması için davacıya süre verilmesi, bu gereklilik yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi ve asıl davanın sonucuna göre birleştirilen davada karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Asıl davada davacı-birleştirilen davada davalı ...’in değinilen yön itibariyle yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/1 maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 HMK"nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, dosyanın kararı veren ... Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 26.11.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.