Danıştay 10. Daire 1989/291 Esas 1989/493 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 493
Esas Yılı : 1989
Esas No : 291
Karar Tarihi : 06/03/989

DAVACIYA PASAPORT VERİLMEMESİNDEKİ "MAHZUR BULUNDUĞU İÇİŞLERİ BAKANLIĞINCA TESBİT EDİLME" İDARİ GEREKÇENİN HUKUKEN İNANDIRICI VE YETERLİ BELGELERLE KANITLANMASI GEREKTİĞİ HK.
Davacı yurt dışına çıkmak için pasaport almak istemiyle davalı idareye başvurmuş, istemi yurt dışına çıkmasında sakınca görüldüğü gerekçesiyle reddedilmiştir.
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan dava sonunda, İdare Mahkemesince, davacı hakkında yaptırılan soruşturmaya göre mevzii takipli kişi olduğu ve her ay rapor verildiği bu nedenle yurt dışına çıkmasında sakınca gören davalı idare işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Anayasa'nın 23.maddesi:
"Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir...
Seyahat hürriyeti, suç soruşturma ve kovuşturması sebebiyle ve suç işlenmesini önlemek;
Amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ülkenin ekonomik durumu, vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması sebebiyle sınırlanabilir..." hükmünü taşımaktadır.
5682 Sayılı Pasaport Kanununun "Pasaport veya vesika verilmesi yasak olan haller" başlığını taşıyan değişik 22.maddesi, "...memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulunduğu içişleri Bakanlığınca tesbit edilenlere ..." pasaport verilemiyeceğini hükme bağlamıştır.
Görüldüğü gibi bir" temel hak" olan "yurtdışına çıkma hürriyeti" ancak kanunla sınırlanabilir ve Pasaport Kanununda yer alan "mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tesbit edilme" durumunun, hukuken inandırıcı ve yeterli belgelerle kanıtlanması gerekmektedir.
Dava dosyasının ve İçişleri Bakanlığı yazısının incelenmesinden, davacının, yurt dışına çıkmasını engelleyecek sakıncalılık halinin yeterli ayrıntılı biçimde belgelenemediği, bu konuda idarece inandırıcı bilgi ve kanıt sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda davacıya pasoport verilmemesine ilişkin dava konusu işlemde ve bu işleme yönelik davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle İdare mahkemesi kararının, 2577 sayılı Yasanın 49.maddesi 1.fıkrasına göre bozulmasına, aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca dava konusu işlemin iptaline karar verildi.