MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı ... ait işyerinde değişen alt işverenler bünyesinde posta görevlisi olarak kesintisiz çalıştığını, emekliliğe hak kazanması sebebiyle ayrılmak istemesine rağmen işverence hizmetine ihtiyaç duyulması sebebiyle 30.06.2012 tarihine kadar kesintisiz çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan müştereken müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti vekili, davacının asıl işveren olan davalı üniversite nezdinde 16/09/2011-31/12/2011, 01/01/2012-31/03/2012, 01/04/2012-15/04/2012, 16/04/2012-30/06/2012 tarihleri arasında çalıştığını, davalı üniversite ile şirket arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, bu sebeple şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, davacının şirkete emekliliğe dair herhangi bir belge vermediğini, iş sözleşmesinin istifa yoluyla sonlandığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmişlerdir.
Gerekçe:
1-Taraflar arasında davacının çalışmasının kesintisiz olup olmadığı, davalı ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti ile dava dışı işverenler arasında işyeri devri bulunup bulunmadığı ve buna göre davalıların sorumluluk miktarlarının belirlenmesi uyuşmazlık konusudur.
İşyerinin tamamının veya bir bölümünün hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devri işyeri devri olarak tanımlanabilir. 4857 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde, işyerinin bir bütün olarak veya bir bölümünün hukukî bir işleme dayalı olarak başkasına devri halinde mevcut iş sözleşmelerinin devralana geçeceği düzenlenmiştir. Bu anlatıma göre, alt işverence asıl işverenden alınan iş kapsamında faaliyetini yürüttüğü işyerinin tamamen başka bir işverene devri 4857 sayılı İş Kanununun 6 ncı maddesi kapsamında işyeri devri niteliğindedir.
Süresi sona eren alt işverenle yeni ihaleyi alan alt işveren arasında açık biçimde işyeri devrini öngören bir sözleşme yapılması da imkân dahilindedir. Alt işverenin değişmesine rağmen yeni alt işveren nezdinde işyerinde çalışmaya devam edecek olan işçilerin belirlendiği hallerde, sözü edilen işçiler bakımından iş sözleşmelerinin devralan işveren geçtiği tartışmasızdır.
1475 sayılı Yasanın 14/2 maddesi hükmü, 4857 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen işyeri devrini de içine alan daha geniş bir düzenleme olarak değerlendirilebilir. Gerçekten maddede işyerlerinin devir veya intikalinden söz edildikten sonra “…yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli…” denilmek suretiyle uygulama alanı 4857 sayılı İş Kanununun 6 ncı maddesine göre daha geniş biçimde çizilmiştir. O halde kıdem tazminatı açısından asıl işveren alt işveren ilişkisinin sona ermesinin ardından işyerinden ayrılan alt işveren ile daha sonra aynı işi alan alt işveren arasında hukukî veya fiilî bir bağlantı olsun ya da olmasın, kıdem tazminatı açısından önceki işverenin devir tarihindeki ücret ve kendi dönemi ile sınırlı sorumluluğu, son alt işverenin ise tüm dönemden sorumluluğu kabul edilmelidir.
Yapılan bu açıklamalara göre; işçinin asıl işverenden alınan iş kapsamında ve değişen alt işverenlere ait işyerinde ara vermeden çalışması halinde, işyeri devri kurallarına göre çözüme gidilmesi gerekmektedir. Bu durumda değişen alt işverenler işçinin iş sözleşmesini ve doğmuş bulunan işçilik haklarını da devralmış sayılırlar. İş sözleşmesinin tarafı olan işçi veya alt işveren tarafından bir fesih bildirimi yapılmadığı sürece, iş sözleşmeleri değişen alt işverenle devam edeceğinden, işyerinde çalışması devam eden işçi açısından, feshe bağlı haklar olan ihbar ve kıdem tazminatı ile izin ücreti talep koşulları gerçekleşmiş sayılmaz. Buna karşın, süresi sona eren alt işverence işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, yapılan fesih bildirimi ile iş ilişkisi sona ereceğinden, işçinin daha sonra yeni alt işveren yanındaki çalışmaları yeni bir iş sözleşmesi niteliğindedir. Bu durumda feshe bağlı hakların talep koşulları gerçekleşeceğinden, feshin niteliğine göre hak kazanma durumunun değerlendirilmesi gerekecektir.
Somut olayda Mahkemece davacının davalıya ait işyerinde iki dönem halinde çalıştığı, 01.02.2001-25.07.2011 tarihleri arasındaki ilk dönem çalışmasının emeklilik sebebiyle sona erdiği ve davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, (16/09/2011-30/06/2012 tarihleri arasındaki) ikinci dönem çalışmasının ise istifa ile sona erdiği davacının bu döneme ilişkin olarak kıdem tazminatı hak kazanmadığı, davalılardan ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti İş Kanununun 6. maddesine göre devralan şirket olarak davacının tüm çalışma süresine ilişkin hak ve alacaklarından sorumlu olduğu, davalı ... Rektörlüğünün de asıl işveren olarak aynı döneme ilişkin alacaklardan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Ne var ki, dosya kapsamındaki belgelere göre davacının ... Grubu San. Tic. Ltd. Şti. bünyesindeki ilk dönem çalışması 25/07/2011 tarihinde aynı tarihli İşten Ayrılma Bildirgesine göre 14 kodu ile sona ermiş, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından davacıya 01/08/2011 tarihinden itibaren aylık bağlanmıştır. Dosya kapsamından davacının 16/09/2011 tarihinde bu defa davalı ... Servis Otomasyon Tem.Gıda Sağlık Hiz.Dağ. İnş. San.Ve Tic. Ltd. Şti bünyesinde Hacettepe Üniversitesine ait işyerinde yeniden çalışmaya başladığı tespit edilmekte ise de, davacının 25/07/2011-16/09/2011 tarihleri arasında çalışmasını kesintisiz sürdürüp sürdürmediği belirsizdir. Davacı ilk işe başladığı tarihten itibaren emekliliğe hak kazanmasına rağmen işyerinde kesintisiz olarak 30.06.2012 tarihine kadar çalışmasını sürdürdüğünü ileri sürmüş ise de, mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmamıştır. Dosyadaki sigortalı hizmet döküm cetveli 25/07/2011 tarihine kadar olan dönemi kapsamakta olup, işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri de 16/09/2011 tarihinden sonraki döneme aittir. Şu halde mahkemece bir taraftan davacının işyerinde iki dönem halinde çalıştığının kabulü, diğer taraftan da somut olayda (alt) işverenler arasında işyeri devri bulunduğu gerekçesiyle, davalı ... Servis Otomasyon Tem.Gıda Sağlık Hiz.Dağ. İnş. San.Ve Tic. Ltd. Şti’nin davacının ilk döneme ilişkin alacaklarından devralan sıfatı ile sorumlu olduğu yönünde karar tesis edilmesi hatalıdır. Açıklanan sebeplerle, özellikle 25/07/2011-16/09/2011 tarihleri arasındaki dönemde herhangi bir hizmet alım sözleşmesi bulunup bulunmadığı araştırılmalı, hizmet alım sözleşmeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları celbedilerek, dosya kapsamındaki tüm deliller bilikte değerlendirilmek suretiyle davacının 25/07/2011-16/09/2011 tarihleri arasında davalılardan ... bünyesinde kesintisiz çalışmaya devam edip etmediği hususu açıklığa kavuşturulmalı, bu araştırmanın sonucuna göre emeklilik tarihinde davacının işvereni olan ... Grubu San. Tic. Ltd. Şti ile emeklilik tarihinden sonra davacının işvereni olan ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti arasında işyeri devri olup olmadığı noktasında bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ve hatalı değerlendirme yapılarak davalı ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti‘nin devralan işveren sıfatı ile hükmedilen alacaklardan (asıl işveren Hacettepe Üniversitesi ile) müştereken müteselsilen sorumlu tutulması yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık davacının işe başlama tarihinin belirlenmesi noktasındadır.
Davacı dilekçesinde 01/02/2001 tarihinde davalı ... Üniversitesine ait işyerinde çalışmaya başladığını ileri sürmüş, hükme esas alınan bilirkişi raporunun bir kısmında davacının işe başlama tarihi 01/02/2001 (yıllık izin hesabında) bir diğer kısmında ise 01/02/2002 (kıdem tazminatında) olarak kabul edilmiştir. Bu farklılığın sebebi açıklanmadan ve çelişki giderilmeden karar verilmesi hatalıdır. Diğer taraftan dosya kapsamında 01/02/2002 tarihinden önceki döneme ait işe giriş bildirgeleri ile hizmet alım sözleşmeleri bulunmadığından mevcut delillere göre davacının işe başlama tarihi konusunda net bir sonuca varmanın mümkün olamayacağı açıktır. Hal böyle iken, mahkemece davacının işe başlama tarihinin doğru olarak belirlenmesi için öncelikle eksik Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları ile uyuşmazlık konusu döneme ait hizmet alım sözleşmeleri getirtilmeli, tüm kayıtlar birlikte değerlendirilerek bir sonuca varılmalıdır. Davacının işe başladığı tarih konusundaki çelişki giderildikten sonra, davacının alacakları yeniden hesaplanarak doğru şekilde hüküm altına alınmalıdır.
Eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ... Servis Otomasyon Tem. Gıda Sağlık Hiz. Dağ. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 11.06.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.