3. Hukuk Dairesi 2019/31 E. , 2019/2582 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kurum zararı nedeniyle alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, ... Defterdarlık Makamının oluruna istinaden yapılan idari denetim sonucunda düzenlenen raporda, ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi için Başhekim yardımcıları kadro standardının yanlış uygulanması sonucunda, başhekim yardımcısı olan davalı ... ..."ye fazla ödeme yapıldığını, diğer davalıların da bu ödemeyi gerçekleştiren harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi olduğunu, bu kapsamda her üç davalının bu fazla ödemeden sorumlu bulunduklarını belirterek, toplam 16.442,20 TL kamu zararının ödeme tarihlerinden itibaren işlemeye başlayacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı ... ..., ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi"nin yatak kapasitesinin 530 olduğunu, deprem güçlendirmesinden kaynaklı olarak yapılan tadilat sebebi ile yatak kapasitesinin geçici olarak düşürüldüğünü ve geçici olan bu durumun kadro sayısını etkilemeyeceğini, döner sermaye ödeme payı belirlenirken, fiilen çalışan başhekim yardımcısı sayısının dikkate alınması gerektiğini, Bakanlıkça 13.04.2009 tarihine kadar hastane başhekim kadro sayısının 7, Osmaniye Polikliniği"nin hastaneye bağlanması ile birlikte ise bu sayının 8 olduğunu, oysa raporda 6 başhekim yardımcısı üzerinden eksik hesap yapıldığını ileri sürerek, davanın reddini dilemiştir.
Diğer davalılar, davanın reddini talep etmişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 16.442,20 TL"nin ödeme tarihlerinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 28.10.2015 tarih 2014/20695 Esas–2015/16908 Karar sayılı ilamı ile temerrüt faizinin başlangıç tarihi yönünden düzelterek onanmasına karar verilmiş, bunun üzerine davalı ... ... vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
Davalı vekilinin karar düzeltme talebi kabul edilerek zuhulen verilmiş olan düzelterek onama kararı kaldırılmış, hüküm Dairemiz 2016/12943 E. 2017/7142 K. sayılı kararı ile "...mahkemece; kadro durumuna esas olmak üzere, ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi"nin 530 olan yatak sayısının net olarak hangi tarihte düşürüldüğüne ve bu hastaneye bağlandığı belirtilen semt polikliniğinin de hangi tarihte hastaneye bağlandığına dair kayıtları içeren bilgi ve belgeler celbedilerek, deliller tam olarak toplandıktan sonra, gerekirse yeniden konusunda uzman ehil bilirkişi incelemesi yaptırmak veya bilirkişiden ek rapor alınmak sureti ile; Sağlık Bakanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlarda Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, ilgili hastanede 2009 yılı Ocak-Aralık aylarına ilişkin olarak, baştabip yardımcısı kadro sayısının, hangi tarihte kaç olması gerektiği ve buna göre de fazla ödeme yapılıp yapılmadığı hususunun tespit edilerek, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinin yatak sayısının azaltılması buna bağlı kadro standartlarının değiştirilmesi ve bunun gibi hususların hastane yönetimiyle ilgisinin olmadığı, diğer taraftan davalıların gerçeğe aykırı beyanda bulunmadıkları da söz konusu olduğundan benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davacının davalılardan iadesini talep edebileceği alacak bulunmadığı sonucuna varıldığından davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Her ne kadar mahkemece bozmaya uyma kararı verilmiş ise de; bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. Kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep (kazanılmış) hak doğmuştur. Bu kazanılmış hak yeni bir hükümle ortadan kaldırılamaz.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması üzerine, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.)
Somut uyuşmazlıkta; mahkemece uyma kararı verilen bozma ilamında da belirtildiği üzere davacı tarafça hatalı ve yersiz ödeme yapıldığı iddia edilerek, fazladan ödendiği ileri sürülen bedelin davalılardan tahsili talep edilmekte olup, sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda değerlendirme yapılmalıdır. Yukarıda da açıklandığı üzere mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildiği takdirde artık mahkemece bozma ilamına uygun yargılama yapılarak karar verilmesi ve bilirkişi tarafından da yine bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılarak rapor hazırlanması gerekir. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildiği ve bozma ilamında uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiği açıkça ifade edilmesine rağmen mahkemece buna ilişkin
değerlendirme yapılmamıştır. Yine hükme esas alınan bilirkişi raporu, bozma ilamında belirtilen hususları karşılamakta yetersiz olup, davalı ..."ye ne kadar ödeme yapıldığı, yatak sayısının düştüğü tarih ile semt polikliniğinin hastaneye bağlanma tarihleri esas alındığında hangi tarih ve dönemde kadro standardının ne olduğu, Sağlık Bakanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlarda Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik doğrultusunda yapılması gereken ödemenin ne kadar olduğu, fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa ne kadar yapıldığı, denetime ve hüküm kurmaya elverişli şekilde hesaplanmamıştır. O halde mahkemece yapılacak iş; bozma ilamına uygun şekilde denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu aldırarak, sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde davalıların davacının talep ettiği bedelden sorumlu olup olmadığı konusunda değerlendirme yapmak ve sonucuna göre karar vermek olmalıyken, bozma gerekleri yerine getirilmeyerek, yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak, karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 26.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.