Esas No: 1988/2094
Karar No: 1989/414
Karar Tarihi: 27.02.1989
Danıştay 10. Daire 1988/2094 Esas 1989/414 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Dava, EGO Genel Müdürlüğü'nde çalışan davacının ücretsiz izinli olduğu dönemde kır lokantası işletmesi yapması nedeniyle memuriyetten çıkarma cezası alması konusunda açılmıştır. Davacı, Ticaret Kanunu'nda yer alan tacir ve esnaf takımı kapsamına girmeyen iş yaptığı için ceza verilemeyeceğini savunmuştur. İdare Mahkemesi, davacının ticaret yapması nedeniyle verilen cezanın mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak yükümlülüklerde yasaklanan işleri ticari amaçla yapanların memuriyetten çıkarılacağını belirten EGO çalışanlar yönetmeliğinin 102/g maddesi gereği verilen cezanın mevzuata uygun olduğu mahkemece kabul edilmemiştir. Bu nedenle dava, kararın bozulması sonucunda işin esasına inilerek dava konusu işlemin iptaliyle sonuçlanmıştır. Kanun maddeleri ise şöyle açıklanmaktadır:
- Ankara Elektrik ve Havagazı ve Adana Elektrik Müesseselerinin İdare ve İşletmeleri Hakkındaki Kanun (4325 sayılı Kanun) 7.maddesi 1/C bendi ile İdare Encümeni'nin bazı görevleri belirlenmiştir.
- EGO çalışanlar yönetmeliği, EGO'da çalışanların hizmet koşulları, nitelikleri, atanma ve yetiştirilmeleri, ilerleme ve yükselmeleri ödev, hak, yüküm ve sorumlulukları ile diğer özlük işlerini düzenler.
- EGO çalışanlar yönetmeliği'nin 71.maddesi 1.fıkrası, kuruluş çalışanlar
Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 414
Esas Yılı : 1988
Esas No : 2094
Karar Tarihi : 27/02/989
EGO'DA ÇALIŞAN DAVACIYA ÜCRETSİZ İZİNLİ OLDUĞU DÖNEMDE SÜREKLİLİK GÖSTERMEYEN BİR KIR LOKANTASI İŞLETTİĞİ NEDENİYLE VERİLEN GÖREVLE İLİŞİK KESİLMESİ CEZASININ MEVZUATA AYKIRI BULUNDUĞU HK.
EGO Genel Müdürlüğü … Başkanlığı … Şefliği memurlarından olan davacı, babasının gözlerinde rahatsızlık olduğunu ileri sürerek dört ay ücretsiz izin istemiş bu süre içinde … Belediyesinden … mevkiindeki … Restoranı kiralamış ve yaz döneminde işletmiştir. Davacıya bu eylemi nedeniyle EGO çalışanları Yönetmeliğinin 120/g maddesi uyarınca Yüksek Disiplin Kurulunca memuriyetten çıkarma cezası önerilmiş EGO Genel Müdürlüğü İdare Encümeni kararıyla da bu ceza onaylanmıştır. İdare Encümeni kararının iptali istemiyle açılan dava sonunda, İdare Mahkemesince, davacının 657 sayılı Yasanın 28. ve EGO çalışanları Yönetmeliğinin 71.maddesinde yasaklanan ticaret yaptığının sabit olduğu bu nedenle eylemine uyan memuriyetten çıkarma cezası verilmesinin mevzuata uygun bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Adı geçen İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
4325 sayılı Ankara Elektrik ve Havagazı ve Adana Elektrik Müesseselerinin İdare ve İşletmeleri Hakkındaki Kanuna göre kurulmuş olan EGO Genel Müdürlüğü özel kanunu olan bir tüzel kişidir. Bu kanunun 7.maddesi 1/C bendi; "Müesseselerin dahili teşkilatının vazife ve salahiyetlerini ve müessese memurlarının tayin, tahvil, tecziye ve terfileriyle hizmetten çıkarılmalarını ve müstahdemlerle işçilere ve ölüm halinde ailelerine yapılacak yardımları tesbit edecek esasları hazırlamak" hükmüyle İdare Encümeninin bazı görevlerini belirlemiştir. Bu Kanunun verdiği yetkiyle çıkarılan ve 28.3.1976 günlü 15542 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan EGO çalışanları yönetmeliği de, EGO'da çalışanların hizmet koşulları, nitelikleri, atanma ve yetiştirilmeleri, ilerleme ve yükselmeleri ödev, hak, yüküm ve sorumlulukları ilr diğer özlük işleri düzenlenmektedir. Bu düzenlemeler karşısında EGO'da görevli olan davacı hakkında uygulanması gereken mevzuat 657 sayılı Yasa değil, ilgili yönetmelik olmaktadır.
EGO çalışanlar Yönetmeliğinin "Ticaretle uğraşma yasağı" başlığını taşıyan 71.maddesi 1.fıkrası "kuruluş çalışanları Türk Ticaret Kanununa göre tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir çalışmada bulunamazlar "hükmünü taşımakta, 102.maddesi (g) bendi ise "Yükümlülükteki hükümlerce yasaklanan işleri ücretsiz de olsa yapmak veya ticaretle uğraşmak" eyleminin memuriyetten çıkarma cezasını gerektirdiğini hükme bağlamıştır.
Yukarıda ayrıntılarıyla açıklanan dava konusu olayda, davacının ücretsiz izinli olduğu yaz döneminde bir kır lokantasını işlettiği tartışmasızdır. Ancak davacı tarafından yapılan ve süreklilik göstermeyen bu iş, Türk Ticaret Kanununda yer alan tacir ve esnaf takımı kapsamına girmemektedir. Bu durumda davacıya ticaret yaptığı nedeniyle EGO çalışanlar yönetmeliğinin 102/g maddesine göre verilen ceza da mevzuata aykırılık görmeyerek davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle İdare Mahkemesi kararının 2577 sayılı Yasanın 49.maddesine göre bozulmasına, aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca işin esasına inilerek dava konusu işlemin iptaline karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
