Danıştay 10. Daire 2021/185 Esas 2021/5734 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/185
Karar No : 2021/5734

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Bakanlığı
(Mülga … Bakanlığı) / …
VEKİLİ :Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

İSTEMİN_KONUSU : …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü tarafından yapılan ''Erzurum Kayakla Atlama Kuleleri Heyelan Önleme Altyapı Çalışmaları Yapım İşi'' ihalesini kazanan davacı şirket tarafından, 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında 2008/6 sayılı Tebliğ'in 6. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendi uyarınca vergi, resim ve harç istisnası belgesi verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarihli ve … sayılı işlemin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; 01/10/2015 tarihli ara kararı üzerine, ''Erzurum Kayakla Atlama Kuleleri Heyelan Önleme Altyapı Çalışmaları Yapım İşi'' ihalesini gerçekleştiren Spor Genel Müdürlüğünce gönderilen cevap ve eki şartname incelendiğinde; İdari Şartnamenin 8.1. maddesinde; ''İhale, yeterlik kriterlerini taşıyan yerli ve yabancı tüm isteklilere açıktır.'' hükmünün yer aldığı, dolayısıyla her ne kadar pazarlık usulü ile yapıldığı ve yabancı firma çağrılmadığı belirtilmiş ise de, anılan ihalenin yabancı isteklilerin iştirakine açık olduğunun görüldüğü, bu durumda, ihalenin yabancı isteklilere açık olduğunun anlaşılması karşısında, davacının bahse konu ihale kapsamındaki vergi, resim ve harç istisna belgesi verilmesi talebinin, ihaleye sadece yerli istekli davet edildiğinden bahisle reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu belgenin düzenlenmesindeki amacın yapılan işin ülkemize döviz kazandırıcı bir faaliyet olmasından kaynaklandığı, bu çerçevede bir kamu yatırımının döviz kazandırıcı faaliyet olarak kabul edilebilmesi için uluslararası ihale niteliğinde olması gerektiği, ihale yerli isteklilere açık olarak yapıldığından tesis edilen işlemin mevzuata ve hukuka uygun olduğu, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Davanın görüm ve çözümü vergi mahkemesinin görevinde bulunduğundan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü tarafından yapılan ''Erzurum Kayakla Atlama Kuleleri Heyelan Önleme Altyapı Çalışmaları Yapım İşi'' ihalesini kazanan davacı şirket tarafından, 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında 2008/6 sayılı Tebliğ'in 6. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendi uyarınca vergi, resim ve harç istisnası belgesi verilmesi istemiyle davalı Bakanlığa 23/10/2014 tarihinde yapılan başvurunun; Spor Genel Müdürlüğünün 24/10/2014 tarihli ve 11641 sayılı yazısında, söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 21. maddesinin (b) bendine göre pazarlık usulü ile yapıldığı, ihaleye yabancı istekli davet edilmediği, sadece yerli isteklilerin davet edildiği, ancak yaklaşık maliyetinin eşik değerin üzerinde olması sebebiyle İdari Şartnamenin 8.1. maddesine göre yerli ve yabancı tüm isteklilere açık olduğunun zorunlu olarak belirtildiği ifade edildiğinden, anılan Tebliğin 6. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendi hükümlerine istinaden Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi düzenlenmesinin uygun olmadığından bahisle … tarih ve …105.03 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle Ek 2. maddesinin 1. fıkrasında, ihracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki kaydıyla sayılan işlemler nedeniyle düzenlenen belge kapsamında istisna uygulanacak işlem ve faaliyetlerin aşamaları ile diğer kâğıtların damga vergisinden müstesna olduğu; son fıkrasında, bu maddenin uygulanması bakımından 1. ve 2. fıkralarda yer alan döviz kazandırıcı faaliyetlere ilave olarak döviz kazandırıcı diğer faaliyetleri, usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığının birlikte yetkili olduğu hükümleri yer almış; 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle Ek 1. maddesinde de aynı yöndeki hükümlere yer verilmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un, vergi mahkemelerinin görevlerini düzenleyen 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaların; (b) bendinde ise, (a) bendindeki konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin davaların, vergi mahkemelerince çözümleneceği kurala bağlanmış; aynı Kanun'un 5. maddesiyle de, idare mahkemelerinin görevleri, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla, ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki iptal ve tam yargı davaları, kamu hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar ve diğer kanunlarla verilen işlerin çözümlenmesi olarak belirlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçelerinin görev ve yetki yönünden ilk incelemeye tabi tutulacağı; 15. maddesinin 1. fıkrasında ise, Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince 14. maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendine aykırılık görülmesi halinde, idari yargının görevli olduğu konularda görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık, davacı şirketin 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun Ek 2. maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun Ek 1. maddesinde öngörülen vergi istisnasından yararlanıp yararlanamayacağı hususundan, başka bir anlatımla, anılan istisnadan yararlanabilmek için 2008/6 sayılı İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler İle Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ uyarınca davalı idare tarafından düzenlenmesi gereken vergi, resim, harç istisnası belgesinin düzenlenmesi yolundaki başvurunun reddedilmesinden kaynaklanmaktadır.
Davacı şirketin, damga vergisi ve harç ödeme yükümlülüğüne ilişkin olarak anılan kanunlarda sağlanan istisnadan yararlanıp yararlanamayacağına ilişkin yapılacak inceleme ve değerlendirmenin vergi ve harçlarla ilgili mevzuat kapsamında bulunduğu, bu inceleme ve değerlendirme sonucuna göre de davacı şirketin, damga vergisi ve harç ödeme yükümlülüğünün doğup doğmadığının belirleneceği dikkate alındığında; davanın, 2576 sayılı Kanunla vergi mahkemesinin görevinde olduğu belirlenen vergi ve harçlara ilişkin olduğunda duraksama bulunmamaktadır.
Bu durumda, davanın görüm ve çözümü, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 6. maddesi uyarınca vergi mahkemesinin görevinde olup, idare mahkemesinde açılan işbu davanın görev yönünden reddedilerek dosyanın vergi mahkemesine gönderilmesi gerekirken, İdare Mahkemesince uyuşmazlığın esas yönünden incelenerek karara bağlanmasında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/11/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.