1. Hukuk Dairesi 2019/1966 E. , 2020/6625 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ: ...BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece 5353 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine, diğer parseller yönünden davanın kabulüne ilişkin verilen kararın davalı vekili tarafından istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi hükmünün ortadan kaldırılarak 5353 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden aktif husumet yokluğundan , 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine, 5353 ada 4 parsel ve 5359 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekili ve katılma yolu ile davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
-KARAR-
Dava, bağış koşulunun yerine getirilmemesi nedeniyle tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, çekişme konusu 5359 ada 1 parsel, 8486 ada 1 parsel, 5353 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş iken, 1990 yılında yapılan imar çalışmaları sırasında taşınmazın semt spor sahası,okul yeri ve sağlık ocağı olarak planlandığını, davalı belediyenin taşınmazlardaki paylarını bağışlamasını talep etmesi üzerine sahip olduğu payları semt spor sahası, okul ve sağlık ocağı yapılması amacı ile davalı tarafa bağışladıklarını, ancak aradan uzun bir süre geçmesine rağmen bağış amacına uygun tesis yapılmayıp, taşınmazın halen boş arsa olarak bulunduğunu belirterek bağıştan rücu ile anılan taşınmazlardaki paylarının iadesine karar verilmesini istemiştir.Davalı, davacıların paylarını belediyeye kayıtsız ve şartsız olarak bağışladıklarını, bağış sırasında koşul öne sürmediklerinden bağıştan dönme nedenlerinin araştırılamayacağını, davada hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, 5353 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine, diğer parseller yönünden davanın kabulüne ilişkin verilen kararın davalı vekili tarafından istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi hükmünün ortadan kaldırılarak 5353 ada 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden aktif husumet yokluğundan, 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın esastan reddine, 5353 ada 2 (yeni 4) parsel ve 5359 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın kabulüne dair verilen karar davalı ve katılma yolu ile davacı tarafından temyiz edilmiştir. Toplanan delillerden ve tüm dosya içeriğinden; dava konusu 5359 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 256/2402 payı, 5353 ada 2 parsel( yeni 4 nolu parsel) sayılı taşınmazın 158/2392 payı,8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 54/2400 payı davacı ... adına kayıtlı iken davacının 1parsel sayılı taşınmazdaki payının tamamını 22.05.1997 tarih, 3721 yevmiye nolu işlemle, 2 parsel(yeni 4 nolu parsel) sayılı taşınmazdaki payının tamamını 2.10.1997 tarih,7386 yevmiye nolu işlemle, 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki payının tamamını 12.03.2010 tarih, 6937 yevmiye nolu işlemle kayıtsız, şartsız ve bedelsiz olarak davalı ... Belediyesi’ne bağışladığı, dosyaya sunulan 30.01.1997 tarih 164 sayılı ve 5.06.1997 tarih 701 sayılı encümen kararlarına göre, onaylanmış imar planında okul alanı, park, semt spor sahası, kreş, pazar yeri gibi genel hizmete ayrılan ve yasada öngörülen % 35 DOP üzerinde kalarak uygulama alanlarındaki mülkiyet sahipleri adına şuyulandırılan hisselerin belediyece, taşınmazların imar planında tahsis edildiği amaca uygun olarak kullanılmak (satılmamak veya başka bir maksat için kullanılmamak) üzere hibe alımlarına karar verildiği, başkaca parsellerle birlikte dava konusu 5359 ada 1 parsel 5353 ada 2 parsel( yeni 4 nolu parsel) , 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazların uygulama imar planında kaldığı ve planda 5359 ada 1 parsel sayılı taşınmazın sağlık ocağı , 5353 ada 2 (yeni 4) parsel sayılı taşınmazın ortaokul, 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazın semt spor sahası alanı olduğu, anlaşılmaktadır. Ayrıca, getirtilen kayıt ve belgelerden çekişme konusu 5353 ada 3 parsel sayılı taşınmazda davacının malik olmadığı kayden sabittir. Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, çekişme konusu 5359 ada 1 parsel ve 5353 ada 2 parsel( yeni 4 ) sayılı taşınmazlar yönünden yapılan bağışların koşullu olduğu ve koşulun yerine getirilmediği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davalının yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine.Davacının temyiz itirazlarına gelince; Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 818. sayılı Borçlar Kanunu"nun (BK) 241. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 291. maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir. Haklı bir neden olmaksızın yerine getirilmemesi halinde de BK. nin 244/3. TBK. nin 295. maddesine dayanarak bağıştan dönme hakkını kullanıp verdiğini geri isteyebilir. Hemen belirtmek gerekir ki; resmi sözleşmede yer almamakla ve sözleşme eki olmamakla birlikte mülkiyetin naklinin dayanağını teşkil eden idari karar veya sair belgelerden temlikin koşula bağlandığı anlaşılabiliyorsa bu olgulara değer verilmesi de zorunludur. Bu itibarla tarafların gerçek iradelerinin ve bağışlayanın asıl amacının ortaya çıkarılması gerekir.Somut olayda, davacının çekişme konusu 8486 ada ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki paylarını 12.03.2010 tarih, 6937 yevmiye nolu akitle bağış suretiyle davalıya temlik ettiği, her ne kadar resmi akitte şartsız bağış olduğu yazılmış ve davalı Belediyece mahkemeye verilen cevapta yapılan bağış işlemine dayanak herhangi bir encümen kararının bulunmadığı bildirilmişse de; yapılan temlik işleminde davalı ..."yi temsil eden İsmail Bozal’ın Belediyece verilen 04.01.2010 tarihli, 02 sayılı yetki belgesinden payların okul, park, semt spor sahası, kreş, vb yapılmak üzere bağışlandığı anlaşılmakta olup, bu hususun her nasılsa tapu kayıtlarına geçmediği anlaşılmaktadır. Ayrıca, devrin yapıldığı resmi senette de, taşınmazın arsa niteliğinde ve semt spor alanı olarak ayrıldığı belirtilmiştir. Öyleyse, tarafların gerçek iradelerini ortaya koyan ve koşullu bağış olgusunu saptayan resmi yazışmalar ve idari kararların hukuki sonuç doğurmayacağı söylenemeyeceği gibi bahse konu bu belgelerin resmi akitten ayrık tutulması da düşünülemez. Gerek öğreti ve gerekse kararlılık kazanan yargısal uygulamalar da bu yöndedir. (H.G.K. 18.01.1987 gün, 1986/1-200 esas, 1987/109 karar) Hâl böyle olunca; yukarıda değinilen yetki belgesi ve kararlardan çekişme konusu 8486 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki paylar yönünden de bağışın koşullu olduğu ve koşulun yerine getirilmediği gözetilerek, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir. Davacı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-c maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, HMK’nun 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz eden davacıya geri verilmesine, aşağıda yazılı 67.100.44 TL. bakiye onama harcının davalıdan alınmasına, 10.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.