Danıştay 2. Daire 2021/10469 Esas 2021/4242 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10469
Karar No : 2021/4242

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yapı İnş. Turz. Teks. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Kaymakamlığı

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; mülkiyeti Büyükçekmece Belediyesi Başkanlığına ait Kordonboyu Eğlence ve Alışveriş merkezinde içinde yer alan işyerinin kira süresinin sona ermesi nedeniyle Kaymakamlıktan tahliyesinin istenilmesine ilişkin Büyükçekmece Belediye Başkanlığının … günlü ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacının söz konusu taşınmazı kira kontratı olmadan, malikin rızası dışında işgal ettiği ve hukuken korunması gerektiren bir hakkının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kira sözleşmesinin Borçlar Kanunu'na göre yapıldığı ve uzadığı, davalının taşınmazla ilgili karar almasının kira sözleşmesini sonlandırmayacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI :
… Belediye Başkanlığı tarafından; kira sözleşmesinin süresinin sona ermesi nedeniyle davacının fuzuli şagil durumuna düştüğü, mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
… Kaymakamlığı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen, daha sonra anılan Daire tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunu'nun 2/1-a maddesinde, "idarî işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurlarından biri yönünden hukuka aykırı olduğu iddiasıyla, menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları" idarî dava türleri arasında sayılmış; 14/3-d maddesinde, idarî dava dilekçelerinin "İdarî davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı" yönünden inceleneceği, 15/1-b maddesinde ise, kesin ve yürütülmesi gerekli olmayan işlemlere kaşı açılan davaların reddedileceği hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı Kanun'un 2. maddesinde tanımlanan iptal davalarına, kişilerin hukuksal durumlarında değişiklik meydana getiren etkili ve yürütülmesi zorunlu idari işlemler konu edilir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu olan işlemler ise; idarelerin kamu gücüne dayanarak tek yanlı irade beyanıyla tesis ettikleri, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir ifadeyle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemlerdir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; davalı Büyükçekmece Belediye Başkanlığının mülkiyetindeki işyerinde kira sözleşmesi ile faaliyet gösteren davacının, tahliyesinin sağlanmasının Kaymakamlıktan istenilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinde; Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği hüküm altına alınmış, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesinin 6. fıkrasında ise; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı kuralına yer verilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi kapsamında gerçekleştirilecek olan tahliye işlemlerinin, ilgili idarenin talebi üzerine, münhasıran taşınmazın bulunduğu yerin mülki amirince sağlanabileceği, davalı idarece, taşınmazın 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca mülki idare amirliğinden tahliyesinin istenmesine karşın, yetkili mülki amirce henüz tahliyeye ilişkin nihai bir karar verilmediği aşamada, davacı yönünden hukuki etki doğurmadığı göz önüne alındığında, dava konusu işlemin tek başına idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem olmadığı sonucuna varılmıştır.
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bu durumda, İdare Mahkemesince, idari yargıda iptal davasına konu olabilecek kesin sonuç doğuran, icrai nitelikte bir işlem olmadığı anlaşılan dava konusu işlemin iptali istemiyle açılan davanın, 2577 sayılı Yasanın 15. maddesinin 1/b bendi uyarınca incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolundaki temyize konu karar, sonucu itibariyle usul ve hukuka uygun olup, ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmeyerek yukarıda belirtilen gerekçe ile onanmasına karar verilmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen GEREKÇE İLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.