Danıştay 13. Daire 2021/253 Esas 2021/3835 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/253
Karar No:2021/3835

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ….. Akaryakıt Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …..
KARŞI TARAF (DAVALI) : …. Kurumu
VEKİLİ : Av. …..

İSTEMİN KONUSU : …. Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'nin …. tarih ve E:…., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dağıtıcı lisansı kapsamında faaliyet gösteren davacı şirketin bayisi olan “…. Lojistik Taşımacılık ve Kimyasal Ürünler İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.”ye ait akaryakıt istasyonunda 30/11/2016 tarihinde yapılan denetim sonucunda, bayisinin otomasyon sisteminin doğru ve sağlıklı veriler içermediği ve bayide tespit edilen aykırılıkların Kuruma bildirilmediğinden bahisle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca 1.026.994,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin …. Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve …. sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ….. İdare Mahkemesi'nce verilen …. tarih ve E:…., K:…. sayılı kararda; davacı şirketin bayisine ait akaryakıt istasyonunda 30/11/2016 tarihinde yapılan denetimde, davacı şirketin bayisinin 27/06/2016-30/11/2016 tarihleri arasında gerçekleştirmiş olduğu 40.012 lt motorin ve 45.862 lt kurşunsuz benzin satışının otomasyon sistemine yansımadığı, dış satışı bulunmayan bu bayinin 01/01/2016-30/11/2016 tarihleri arasında tank dolumu olarak gözükmesi gereken 1.611.473 lt motorin ve 421.480 lt kurşunsuz benzinin eksik dolum gözüktüğü ve otomasyona yansımadığı, bayinin 2016 yılı başından itibaren otomasyon sisteminin doğru ve sağlıklı veriler içermediği, dönem başı stok, tank dolum, pompa satış ve dönem sonu stok verileri arasında uyumsuzluk olduğu, otomasyon sisteminin sağlıklı bir şekilde veri aktarmadığı buna rağmen bayinin bu şekilde piyasa faaliyetini sürdürdüğü, bayinin otomasyon sistemi sağlıklı bir şekilde çalışmazken dağıtıcı lisansı sahibi davacı şirketin konuya ilişkin olarak Kuruma herhangi bir aykırılık bildiriminde bulunmadığı, dolayısıyla bayi denetim sistemi kapsamındaki yükümlülükleri yerine getirmediği anlaşıldığından, davacı şirkete idarî para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, hukukun genel bir ilkesi olan "lehe kanunun uygulanması" ilkesi açısından yapılan değerlendirmede ise 7164 sayılı Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 32. maddesiyle 5015 sayılı Kanunun 19. maddesinde yapılan düzenlemelerde davacının fiili için öngörülen cezalar yürürlükten kaldırılan hükümlere nazaran lehe bulunmadığı gibi dava konusu işlemin gerekçesini oluşturan fiilin, Kurul'un 14/03/2019 tarih ve 8487-3 sayılı kararında niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller arasında sayılmadığından, 7164 sayılı Kanun'la getirilen düzenlemelerin olaya uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, işleme dayanak olarak alınan 5015 sayılı Kanun'un 7. maddesinin altıncı fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğu, 7164 sayılı Kanun ile getirilen değişikliklerin ve yürürlüğe giren ihtar müessesesinin lehe olduğu için uygulanması gerektiği, bu nedenle idarî para cezası verilmeyeceği, otomasyon sisteminin bir kere kurulduktan sonra doğru çalışıp çalışmadığı hususunda tespit yapmalarının mümkün olmadığı, bayinin konuyla ilgili olarak uyarıldığı ve denetlendiği, bayinin fiilinden dolayı dağıtıcının cezalandırılmasının suç ve cezaların şahsiliği ilkesine aykırı bulunduğu, davalı idare tarafından denetim yükümlülüğünün yerine getirilmediği ve bu durumdan da dağıtım şirketi olarak kendilerinin sorumlu tutulduğu, otomasyon sisteminin fiziki güvenliğinden ve müdahalelerin engellenmesinden bayinin sorumlu olduğu, dağıtım şirketi olarak kendilerine düşen her türlü yükümlülükleri yerine getirdikleri ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ….'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:


HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davacının Anayasa'ya aykırılık iddiası ciddi görülmemiştir.
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'nin …. tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …. Bölge İdare Mahkemesi ….. İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ….. İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 16/11/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.