Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2097 Esas 2021/2421 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2097
Karar No : 2021/2421

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Triko Sanayi ve Ticaret A. Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 25/11/2019 tarih ve E:2015/267, K:2019/8608 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 121. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "maliyetin %25ini parsel büyüklüğüne, %75ini ise" ibaresi ile ikinci fıkrasında yer alan "ise" ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 25/11/2019 tarih ve E:2015/267, K:2019/8608 sayılı kararıyla;
22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin, 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı fakat dava konusu Yönetmeliğin iptali istenen 121. maddesine dayanılarak … tarih ve … sayılı yönetim kurulu kararı alınmak suretiyle anılan maddenin davacı Şirket hakkında uygulanmış olması nedeniyle dava konusu Yönetmeliğin esas yönünden incelendiği belirtildikten sonra,
A) Yönetmeliğin 121. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "maliyetin %25 ini parsel büyüklüğüne, %75 ini ise" ibaresi yönünden;
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nun 16, 20 ve 27. maddeleri ile 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 11. ve 33. maddelerinin değerlendirilmesinden, dava konusu Yönetmeliğin yayımlandığı tarih itibarıyla organize sanayi bölgelerinin ihtiyacı olan elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi alt yapı ve genel hizmet tesislerini kurmanın ve işletmenin, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapmanın, üretim tesisleri kurmanın ve işletme hakkının organize sanayi bölgesinin yetki ve sorumluluğunda olduğu,
Organize sanayi bölgelerinde yer alan kuruluşların, alt yapı ihtiyaçlarının organize sanayi bölgesinin tesislerinden karşılanmak zorunda olduğu, alt yapı tesisleri kurma, kullanma ve işletme hakkının uygulanmasına ilişkin diğer hususların yönetmelikte düzenlenmesi konusunda Kanun'un mülga Sanayi ve Ticaret Bakanlığına yetki verdiği, arıtma tesisi işletme masrafları hariç olmak üzere hizmetlerin karşılıklarının, müteşebbis heyet tarafından parsel büyüklüğüne göre belirleneceği, sadece arıtma tesisi işletme masraflarına katılım paylarının debi ve kirletme parametreleri esas alınarak yönetim kurulunca tespit edileceğinin anlaşıldığı,
Bu durumda; 4562 sayılı Kanun'un 20. maddesi uyarınca arıtma tesisi ve diğer altyapı tesislerini kurma ve işletme hakkına münhasıran sahip olan organize sanayi bölgelerinin bu haklarını kullanmasına ilişkin uygulama esaslarının Kanun'un verdiği yetki uyarınca Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenebileceğinin açık olduğu; mülga Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak düzenlenen yönetmelikle atık su arıtma tesisinin kuruluşundan kaynaklanan mali yükümlülüklerin katılımcılardan hangi yöntemle tahsil edeceğinin belirlenmesine yönelik düzenlemede yetki yönünden hukuka aykırılık görülmediği,
Öte yandan; davacı Şirket tarafından her ne kadar 4562 sayılı Kanun'un 16. ve 20. maddeleri uyarınca Bakanlığın altyapı tesislerinden olan atıksu arıtma tesislerinin kuruluşlarına ilişkin katkı paylarını tespit ederken debi ve kirletme parametreleri dışına çıkamayacağı ileri sürülmekte ise de, Kanun'un 16. maddesinde "arıtma tesisi işletme masraflarına katılım payları"nın debi ve kirletme parametreleri esas alınarak tespit edileceği hüküm altına alınmış olup, atık su arıtma tesisi inşaat/kuruluş maliyetine katılım paylarının debi ve kirletme parametreleri esas alınarak tespit edileceğine ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği,
Dolayısıyla, dava konusu Yönetmeliğin dayanağını teşkil eden 4562 sayılı Kanun'da davacı Şirketin ileri sürdüğünün aksine atık su arıtma tesisi inşaat/kuruluş maliyetine katılım paylarının debi ve kirletme parametreleri esas alınarak tespit edileceğine ilişkin bir hüküm bulunmaması ve idarenin, organize sanayi bölgelerinin arıtma tesisi ve diğer altyapı tesislerini kurma ve işletme haklarını kullanmasına ilişkin uygulama esaslarını Yönetmelikle belirleme yetkisinin bulunması nedeniyle, katılımcıların atık su arıtma tesisinin yatırım maliyetinin yüzde yirmi beşine parsel büyüklüğüne göre katılması yönündeki dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı,
B) Yönetmeliğin 121. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; "ise" ibaresi yönünden;
Dava konusu Yönetmeliğin 121. maddesinin ikinci fıkrasının, arıtma tesisi işletme masraflarına ilişkin olup bu fıkranın davacı Şirkete uygulanmamış olmakla birlikte, davacı Şirket tarafından kendisine uygulanan birinci fıkra ile işbu fıkra arasında anlam yönünden bağlantı kurularak her iki fıkrada yer alan ibarelerin iptalinin birlikte istenilmiş olması nedeniyle davacı Şirketin bu ibarenin iptalini istemekte menfaati olduğu kabul edilerek esas yönünden inceleme yapıldığı belirtildikten sonra,
Davacının Yönetmeliğin 121. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "maliyetin %25 ini parsel büyüklüğüne, %75 ini ise" ibaresine yönelik hukuka aykırılık iddiaları yerinde görülmediğinden aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan "ise" ibaresinde de hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 121. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "maliyetin %25ini parsel büyüklüğüne, %75ini ise" ibaresinin, 4562 sayılı Kanun'un 16. ve 20. maddelerine aykırı olduğu; anılan Kanun'un 20. maddesi incelendiğinde, altyapı tesislerinin kuruluşundan doğacak mali yükümlülüklerin belirlenmesine ilişkin Bakanlığa bir yetki verilmediği; Bakanlık tarafından, kanundan alınmayan bir yetkinin gasp edilerek dava konusu düzenlemenin yapıldığı; arıtma tesislerinin kuruluşuna ilişkin katkı paylarının tespiti noktasında debi ve kirlilik parametrelerinin dikkate alınması gerektiği; Yönetmeliğin dava konusu edilen ibarelerinin, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun ve muhtelif diğer kanunların amacına ve ruhuna aykırı olduğu, esas olanın "kirleten öder" prensibi olması; Yönetmeliğin 121. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "maliyetin %25ini parsel büyüklüğüne, %75ini ise" ibaresinin iptali durumunda 2. fıkrada yer alan "ise" ibaresinin de anlamsız kalacak olması nedeniyle, bu ibarenin de iptal edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 25/11/2019 tarih ve E:2015/267, K:2019/8608 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 15/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.