MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin, ulusal bayram, genel tatil
ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılardan .... Belediyesi ve Feri müdahil ... Belediyesi A.Ş. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili davacının davalı ... Belediyesi"nin alt işvereni olan ... Ltd Şirketi, ....ve ... A.Ş. nezdinde sokak, cadde ve gezi yerlerini süpürme ve çöpleri toplama işçisi olarak 01/03/1996 – 01/08/2005 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdinin emekli olması nedeniyle sona erdiğini ancak kıdem tazminatının ödenmediğini, yıllık izinlerinin 2003 yılından öncesi için kullandırılmadığını, ayrıca 2003 yılından öncesi için bayramlarda ve genel tatillerde çalışmasına rağmen bedelinin ödenmediğini iddia ederek kıdem tazminatı ile yıllık izin ve bayram ve genel tatil ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde davacının belediyenin işçisi olmadığını, bu nedenle davada husumetinin bulunmadığını ileri sürerek davanın ... Ltd. Şti, ... A.Ş. ve ..."na ihbar edilmesini, davacının ... 3. İş mahkemesinin 2007/297 esasına kayden dava açtığını, takip etmediği için işlemden kaldırıldığını, yenilenmesi halinde derdestlik itirazında bulunduklarını ve sonuç olarak davanın reddini talep etmiştir.
Dava kendisine ihbar edilen ve davalı yanında davaya katılan ... Ltd Şti. Ve ... AŞ vekili dilekçesinde öncelikle davacının alacaklarının zaman aşımına uğradığını, davacının 01.06.1995-31.12.1997, 01.01.1998-15.06.1999 tarihleri arasında... yanında, 15.06.1999-31.12.2000 tarihleri arasında ... Ltd Şti, 01.01.2001-31.12.2006 tarihleri arasında ... AŞ nezdinde çalıştığını, davacıya .. Ltd Şti nezdinde geçen çalışması için 249.769.979-TL ödeme yapıldığını, davacının ... AŞ yanında geçen 09.01.2001-31.12..2001 dönem çalışmasının 1 yılın altında olması nedeni ile kıdem tazminatı ödenmediğini, 02.1.2002-31.12.2004 arasındaki hizmet süresi için davacıya 2.423,71-TL ödeme yapıldığını, 2005 yılındaki çalışmasının 1 yılın altında olması nedeni ile kıdem tazminatı ödenmediğini, bu duruma göre kıdem tazminatı hakkı olmadığını,
davacının fazla mesai, bayram ve genel tatil ücret alacağının olmadığını, yıllık izinlerinin kullandırıldığını beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davacının 26/12/1996 tarihinde alt işveren ... işçisi olarak asıl işveren olan davalı ...’de temizlik işçisi olarak çalışmaya başladığı, 15/06/1999 tarihine kadar bu alt işveren işçisi olarak çalıştığı, 09/07/1999 ile 31/12/2004 tarihleri arasında ise alt işveren olan ...Ltd. Şti işçisi; 09/01/2001- 20/07/2005 tarihleri arasında kesintili olarak alt işveren olan... A.Ş işçisi olarak çalıştığı, netice itibariyle davacının asıl işveren olan davalı ... nezdinde 26/12/1996 - 20/07/2005 tarihleri arasında 2495 gün hizmetinin bulunduğu, davalı ... Belediyesi’nin asıl işveren olduğu, alt işveren işçilerinin alacaklarından sorumlu olduğu, davacının iş akdinin 20/07/2005 tarihinde emekli olması nedeniyle sonlandırıldığı, bu nedenle kıdem tazminatına hak kazanacağı, davacının çalıştığı sürece hak ettiği 48 iş günü yıllık izin ücreti alacağının kullandırıldığı yada ücretinin ödendiğine dair davalı tarafın iddiasını ispat edemediği ve belge sunamadığı, davacının yıllık izin alacağı bulunduğu, ayrıca davacının 2003 yılı öncesinde ulusal bayram ve genel tatillerde çalışmasına rağmen bu dönem çalışmalarına ilişkin ücretin zaman aşımına uğradığı gerekçesi ile bilirkişi raporu benimsenmek sureti ile davacının kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti taleplerinin kabulüne, diğer talebinin reddine karar verilmiştir.
Hüküm davalı ... ve feri müdahiller vekili tarafından temyize getirilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı tarafın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davalı belediyenin alt işverenleri olan feri müdahiller ... Ltd. Şti. İle ... A.Ş tarafından davacıya kıdem tazminatı olarak yapılan ödemelerin faizi ile birlikte mahsubunun gerekip gerekmediği konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmaktadır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının alt işverenler nezdinde olmak üzere davalı belediyenin asıl işverenliğinde 26.12.1996-20.07.2005 tarihleri arasında toplam 2495 gün çalıştığı kabul edilerek toplam 6.818.53 TL brüt kıdem tazminatı hesap edilmiştir. Hesap edilen bu kıdem tazminatından alt işverenlerden... Ltd Şti. tarafından 08.01.2001 tarihinde ödenen 249,77 TL (249.769.879 TL) ile ...A.Ş tarafından iki taksit halinde olmak üzere 2005 yılı Mayıs ayında ödenen 2.438,34-TL toplamı olan 2.689,62 TL mahsup edilerek bakiye kıdem tazminatı alacağı brüt 4.128,91-TL bulunmuştur.
Mahkemece bilirkişi raporundaki bakiye kıdem tazminatı hüküm altına alınmış ise de, dairemizin istikrar kazanmış uygulamasına göre işçiye iş akdinin feshinden önce kıdem tazminatı adı altında ödenen miktarın avans olarak kabul edilmesi sureti ile ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte hesaplanan kıdem tazminatından mahsubu gerekmektedir.
Mahkemece ödenen kıdem tazminatı faizlerininde mahsup edilmemesi hatalıdır.
3-Öte yandan hüküm altına alınan kıdem tazminatına yürütülecek faizin başlangıç tarihi de taraflar arasında ihtilaflıdır.
Mahkemece kıdem tazminatına akdin feshi tarihi olarak kabul edilen 20.07.2005 tarihinden itibaren faiz işletilmiştir.
Davacının emeklilik nedeni ile iş akdini feshettiği sabittir. 4857 sayılı İş Kanununun 120. maddesi yollamasıyla yürürlükte olan 1475 sayılı yasanın 14. maddesinin 4. bendinde, işçinin bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanılabileceği hükme bağlanmıştır. O halde anılan bent uyarınca fesih bildiriminde
bulunulabilmesi için işçinin bağlı bulunduğu kurum veya sandık hükümlerine göre yaşlılık, emeklilik, malullük ya da toptan ödemeye hak kazanmış olması gerekir. Bundan başka işçinin bağlı bulunduğu kurum ya da sandığa bahsi geçen işlemler için başvurması ve bu yöndeki yazıyı işverene bildirmesi gerekir. Böylece işçinin yaşlılık, emeklilik, mamullük ve toptan ödeme yönlerinden bağlı bulunduğu mevzuata göre hak kazanıp kazanmadığı denetlenmiş olur. Öte yandan işçinin, sosyal güvenlik anlamında bu hakkı kazanmasının ardından ilgili kurum ya da sandığa başvurmaksızın kıdem tazminatı talebiyle işyerinden ayrılması ve bu yolla hakkın kötüye kullanılmasının önüne geçilmiş olur. İşçi tarafından bağlı bulunduğu kurum ya da sandıktan tahsise ya da tahsis yapılabileceğine dair yazının işverene bildirildiği anda işverenin kıdem tazminatı ödeme yükümü doğar ve faiz başlangıcı da bu tarih olarak esas alınmalıdır.
Dosya içinde davacının emeklilik nedeni ile bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan tahsise ya da tahsis yapılabileceğine ilişkin yazıyı işverenlere bildirdiği yönünde bir kayıt ya da belge bulunmamaktadır. Böyle bir belgenin varlığı halinde kıdem tazminatı için faize işverene bildirim tarihinden aksi halde dava tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekirken bu yön üzerinde durulmadan eksik inceleme ile davacının emeklilik için dilekçe verdiği tarihten itibaren faize karar verilmesi de ayrı bir bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,31.01 .2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.