MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek mahallinde yöntemince seçilmiş yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, fen bilirkişisi ve 3 kişilik ziraat mühendisinden oluşacak uzman bilirkişiler kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılması, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın hangi tarihten beri kimler tarafından neye istinaden zilyet edildiğine ilişkin, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, dava konusu taşınmazın dava tarihine göre 20-25 yıl öncesine ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik incelemeye uygun hava fotoğrafları olup olmadığı araştırılarak bulunması halinde getirtilerek jeolog, jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak uzman bilirkişiler kuruluna uygulama yaptırılarak taşınmazın niteliği ile taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihinin ayrı ayrı belirlenmesi, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan taşınmazın niteliğiyle ilgili rapor alınması, bu şekilde davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne, 13.10.2015 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile belirtilen bölümün davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına oluşan usulü müktesep hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Bozma ilamında 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan rapor alınması belirtildiği halde tek ziraat bilirkişisinden rapor alınmış, önceki raporda taşınmazın tamamının tarım arazisi olduğu belirtilmiş olmasına rağmen bozma sonrası hükme esas alınan ziraat bilirkişi raporunda (B) harfi ile belirtilen bölümünün mera olduğu belirtilmiş ancak tescil hükmü kurulan (A) bölümü yönünden usulüne uygun mera araştırması yapılmamış, taşınmaz üzerinde davacı yararına imar-ihya nedeniyle kazanım koşullarının oluşup oluşmadığı ziraat bilirkişi raporunda açıklanmamış, her ne kadar 1988 ve 2001 yıllarına ait hava fotoğraflarının incelendiği belirtilmiş ise de, hangi hava fotoğrafında çekişmeli taşınmazın ne şekilde göründüğü belirtilmediği gibi, hüküm tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa gereğince... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davada yasal hasım haline gelmiş olmasına rağmen davaya dahil edilmemiştir. Eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle 6360 sayılı Yasa gereğince Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın davaya dahil edilmesi hususunda davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkili sağlandıktan sonra çekişmeli taşınmazın tescil harici bırakılma nedeni Kadastro Müdürlüğünden sorulmalı, tarihleri açıkça yazılmak suretiyle dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilip dosya arasına konulmalı, çekişmeli taşınmazın bulunduğu köye komşu köylerde ikamet eden, çekişmeli taşınmazı iyi bilen, tarafsız, olabildiğince yaşlı üç kişilik yerel bilirkişi listesi kolluk vasıtası ile temin edilmeli, akabinde mahallinde yerel bilirkişi, taraf tanıkları, teknik bilirkişi ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden kime intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazların imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp hangi tarihte bitirildiği, taşınmazın öncesinin mera olup olmadığı hususlarında yerel bilirkişiler ve tanıklardan maddi olaylara dayalı bilgi alınmalı; Ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümlerinin toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya konu edilmişse, imar-ihyanın tamamlandığı tarihi, çekişmeli taşınmazın mera özelliği gösterip göstermediğini bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını içerir, dosyada mevcut önceki bilirkişi raporlarını da irdeler şekilde ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek stereoskop aletiyle incelenmeleri neticesinde taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazlarda sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan veren denetime elverişli ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılı rapor tanzim edilmesi istenilmeli; dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı yararına gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkin tüm deliller değerlendirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir. Bu hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine,
yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.