Danıştay 8. Daire 2021/3637 Esas 2021/5238 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3637
Karar No : 2021/5238


DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1) … Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
2) …Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
Davacı tarafından 21/05/2021 tarihinde yayımlanan 2021 Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzu'nda 79 grup kodu ve 9087 alan kodu ile yer alan Eczane Hizmetleri Bölümü'nden tercih yapılacak lisans bölümleri kısmında Eczacılık Fakültesi Bölümü'nün yer almaması nedeniyle eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
İlgili mevzuat hükümlerine göre geçişe imkan tanınacak lisans bölümlerinin ilişkili ve bitirilen ön lisans alanının devamı niteliğinde olması gerektiği, anılan kılavuzda Eczane Hizmetleri Bölümü'nden, Acil Yardım ve Afet Yönetimi, Biyokimya, Kimya, Kimya Mühendisliği, Sağlık Yönetimi ve Sosyal Hizmet Lisans Bölümlerine geçiş yapma imkanının tanındığı, ancak geçiş yapılabilen bu lisans bölümlerinin gerek ders benzerliğinin yüzdesinin gerekse de dersleri karşılama yüzdesinin oldukça az olduğu, buna rağmen geçiş yapılabilecek bölümler olarak uygun görüldükleri; Eczacılık Fakültesi ile Eczacılık Hizmetleri Bölümü arasında verilen dersler ve içeriklerinin arasında büyük uyum olmasına rağmen geçiş yapılabilecek bölümler arasında bulunmamasının hukuka aykırı olduğu, Anayasa'nın 42. maddesinde düzenlenen eğitim alma hakkının ihlal edildiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞI'NIN SAVUNMASININ ÖZETİ:
Usule ilişkin olarak davanın süresinde açılıp açılmadığı, açılmadıysa davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği, iddialar somut gerekçelerle ortaya konulamadığından davacının kişisel menfaatinin ihlalinin mümkün olmadığı, menfaat yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği; esasa ilişkin olarak ise Anayasa ve Kanunların ilgili hükümleri doğrultusunda yükseköğretim kurumlarının programlarında eğitim almaya hak kazanan öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları mevcut durum ve büyümenin sınırlarını tespit ederek belirleme görevinin Yükseköğretim Kurulu'na verildiği, Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzu'nun, Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik uyarınca hazırlandığı, Yükseköğretim Genel Kurulu'nun kararıyla kabul edildiği ve ÖSYM tarafından da yayımlanarak ilgililere duyurulduğu, anılan Yönetmelik ile meslek yüksekokulları ve açıköğretim ön lisans programlarından mezun olan başarılı öğrencilerin örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmaları imkanının getirildiği, yönetmelik hükümleri uyarınca DGS kapsamına alınacak önlisans programları ile bu önlisans programlarından geçiş yapılabilecek lisans programlarının Kurullarınca belirlendiği, bugüne kadar hiçbir DGS döneminde lisans tamamlama yapılabilecek programlar arasında Tıp, Eczacılık ve Diş Hekimliği Bölümlerinin yer almadığı, Eczane Hizmetleri Bölümü'nün sağlık meslek yüksekokulu bünyesinde yer alan 2 yıllık bir önlisans programı olduğu, programın amacının; ilaç firmalarında, ilaç üretim laboratuvarlarında ya da ilaç satış kuruluşlarında görev alabilecek, laboratuvarda, ilaç sektöründe, ilaç depolarında var olan ara eleman ihtiyacının giderilmesi olduğu, bu programa lise ve dengi okul mezunlarının başvurabildiği, bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumları mezunlarının 2021 YKS Kılavuzu'nda belirtildiği üzere tablo 3C'de belirtilen yükseköğretim ön lisans/lisans programına yerleştirilirken OBP'nin 0,06 katsayısı ile çarpımından elde edilecek ek puanları da yerleştirme puanlarına eklendiği; eczacılığın, tıp bilimini kimya ile ilişkilendiren klinik sağlık bilimi olduğu, sağlık sektöründe tıp hekimlerini tamamlayan bir meslek grubu oldukları, Eczacılık Fakültesi'nin 5 yıllık lisans bölümü olduğu ve sayısal puan türünden elde edilen sonuca göre tercih edilebildiği, 2021 YKS Kılavuzu'nda belirtildiği üzere Eczacılık programına başvurabilmek için en düşük 100 bininci (100.000) sırada olmak gerektiği, dolayısıyla her iki bölüm öğrencilerinin yetiştirilme amaç ve koşullarının farklı olduğu, ayrıca Eczane Hizmetleri Bölümü'nde, Eczacılık Bölümü'ne ilişkin bazı derslerin verilmesinin gayet doğal olduğu, zira bu bölüm mezunlarının genel olarak eczanelerde görev yaptıkları, Eczacılık mesleğine ilişkin temel kavramlara hakim olmaları gerektiği, Eczacılık Hizmetleri Bölümü'nde temel Eczacılık derslerine benzer derslerin verilmesinin her iki bölümün ilişkili olduğunun göstergesi sayılamayacağı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞI'NIN SAVUNMASININ ÖZETİ:
Usule ilişkin olarak davacının 2021 DGS için başvuru yapmadığı ve sınava katılmadığı, doğrudan kişisel, meşru ve güncel bir menfaatinin bulunmadığı, ehliyet şartı sağlanamadığından davanın reddi gerektiği, dava konusu Eczacılık Fakültesi Bölümü'nün yer almaması düzenlemesinin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca belirlendiği, 2021 DGS Kılavuzu'nun yayımlanmasının uygun olduğuna dair Yürütme Kurulu'nun 21/04/2021 tarihli toplantısında karar alındığının Yükseköğretim Kurulu'nun …tarih ve …sayılı yazısı ile bildirildiği, 21/05/2021 tarihinde de söz konusu Kılavuz'un Başkanlıklarının internet sitesinde kamuoyuna duyurulduğu, uygulayıcı konumda bulundukları dolayısıyla hasım konumundan çıkarılmaları gerektiği; esasa ilişkin olarak ise, hangi ön lisans programlarından mezun olacak/olan adayların hangi lisans programlarını tercih edebileceklerinin ilgili tabloda verildiği, tercihlerin doğru olarak yapılabilmesi için tabloda yer alan tüm bölümlerin dikkatlice incelenmesinin gerektiği, adayların tercihlerini sadece bu tablolarda verilen ilgili alanları göz önünde tutarak tabloda yer alan lisans programlarından yapmaları gerektiği, bunun dışındaki alanlardan yapılacak tercihlerin geçersiz olduğu, dava konusu düzenlemenin asıl gerekçelerinin Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından gerçekleştirildiği, yayımlanan Kılavuzda hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …DÜŞÜNCESİ : Dava; 21 Mayıs 2021 tarihinde yayımlanan 2021 Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzu'nda 79 grup kodu ve 9087 alan kodu ile yer alan Eczane Hizmetleri bölümünden tercih yapılacak lisans bölümleri kısmında Eczacılık Fakültesi bölümünün yer almaması nedeniyle söz konusu eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı idarelerin usule ilişkin iddiaları yerinde görülmeyerek işin esası incelendi.
Anayasa'nın "Yükseköğretim Üst Kuruluşları" başlıklı 131. maddesinde "Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim - öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur." hükmü yer almaktadır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinde Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında,"h) Üniversitelerin her eğitim - öğretim programına kabul edeceği öğrenci sayısı önerilerini inceleyerek kapasitelerini tespit etmek; insangücü planlaması, kurumların kapasiteleri ve öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ortaöğretimdeki yönlendirme esaslarını da dikkate alarak öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmek," olduğu yer almış, aynı Kanunun 45. maddesinde de ,Yükseköğretim kurumlarına giriş ve yerleştirme işlemleri imkân ve fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağı,önlisans mezunları için ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabileceği hükmüne yer verilmiştir.
2547 Sayılı Yasaya dayanılarak çıkarılan Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik'in "Kontenjan" başlıklı 5. maddesinde,; "Meslek yüksekokulları ile açıköğretim ön lisans programlarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçiş yapmaları amacı ile lisans programlarında kontenjan ayrılır. Bu kontenjanlar, sınavsız olarak meslek yüksekokulları programlarına devam ederek mezun olan öğrencilerin yüzde onundan az olmaz. (Değişik cümle:RG-28/8/2015-29459 3.mükerrer) Meslek yüksekokulu ve açıköğretim ön lisans mezunlarından örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmak üzere başvurma şartlarını taşıyanlar için hangi lisans programlarının açılacağı, açılacak lisans programlarına meslek yüksekokulları ve açıköğretimin hangi programını bitirenlerin başvurabileceği, bu programların kontenjanları ve programlara yapılacak yerleştirmede kullanılacak puan türleri, dikey geçiş yapılacak üniversitelerin görüş ve önerileri de dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirlenir ve ilan edilir."; "Sınav Kılavuzu ve Başvuru İşlemleri" başlıklı 6. maddesinde, "Değişik:RG-20/5/2006-26173) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) her yıl, meslek yüksekokulu ve açıköğretim önlisans mezunları ile o yıl son sınıfta olup staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirenlerin hangi lisans programlarına dikey geçiş için başvurabileceklerini, bu programların koşullarını ve bu programlara alınacak öğrenci sayılarını gösteren bir kılavuz hazırlar. Bu kılavuzda, adayların nasıl başvurabilecekleri, lisans programı tercihlerini nasıl yapacakları, sınav, değerlendirme ve yerleştirme işlemleri, meslek yüksekokulu müdürlükleri ve açıköğretim önlisans programlarının bağlı olduğu birimlerce yürütülecek işlemlerle ilgili ilke ve kurallar yer alır. Bu kılavuz, Yükseköğretim Kurulunun onayı ile yürürlüğe girer."düzenlemesi yer almıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre, Yükseköğretim kurumlarına giriş ve yerleştirme işlemlerinin imkân ve fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağı kuralı karşısında; bu konuda görevli yetkili olduğu konusunda tartışma bulunmayan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın bu yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanması gerektiği açıktır.
Bilindiği üzere,normlar hiyerarşisine göre,anayasal ve yasal düzenlemelerden sonra gelen idari düzenlemeler bir yasa hükmüne dayalı olarak hazırlanır ve kanun hükümlerine açıklık getirilmesi suretiyle bu kanun hükümlerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanır. Diğer yandan, normlar hiyerarşisindeki düzenleme soyuttan somuta doğru kademeli bir sistem içermektedir. Anılan sistemde bir üst norm bir alt norma oranla daha genel ve soyut ifadeler taşımakta, bir alt norm ise daha özel ve somut ifadelerle bir üst normun ne amaçlamak istediğini somut olarak ortaya koymaktadır. Öğretide türevsel bir yetki olarak kabul edilen idarelerin düzenleme yetkisinin, yasalarla getirilen hükümleri aşacak bir şekilde kullanılamayacağı da idare hukukunun en temel ilkelerindendir.Mevzuat belirleme tekniği açısından da, idarenin Yasayla kendisine verilmiş olan görevleri idari metinlerle düzenlerken, bu görevlerin gerektirdiği teknik detayların belirlenmesi noktasında da, takdir yetkisine sahip olduğu, ancak bu takdir yetkisinin kamu yararı ve düzenine uygun olarak kullanılması gerektiği tartışmasızdır.
İdare hukukunda, normlar hiyerarşisinde yönetmeliklerden sonra gelen düzenleyici işlemlerden olan genelgeler, kılavuzlar ve genel yazılar, bir veya üst hukuk normuna dayalı olarak hazırlanır. Genelgeler, kılavuzlar ve genel yazılar ile yönetmelikler üst hukuk normu hükümlerinin açıklık getirilmek suretiyle uygulamaya geçirilmesi amaçlanır.
Meslek yüksekokulları ve açıköğretim ön lisans programlarını başarı ile tamamlamış öğrencilerin ,örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmalarına ilşkin yapılan dikey geçiş sınavı ile geçiş yapılan lisans programları için kılavuzda yer alan koşullar ,ilgili programa yerleşmek için adayların sahip olması gereken kriterleri belirlemekte,elde edilen sonuçlara göre adayların belli niteliklere sahip olması durumunda ilgili programda eğitim görme hakkı elde etmektedirler.
2547 Sayılı Yasanın yukarıda aktarılan 45/e maddesindeki "önlisans mezunları için ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabileceği"düzenlemesi emredici nitelikte bir düzenleme olmayıp,idareye bu konuda takdir yetkisinin verildiği açık olduğundan ve bugüne dek hiçbir DGS döneminde lisans tamamlama yapılabilecek programlar arasında Tıp,Eczacılık;diş Hekimliği gibi insan sağlığını doğrudan ilgilendiren fakültelerin yer almaması karşısında üst hukuk normuna aykırılık teşkil etmeyen 2021 DGS Kılavuzundaki 9 grup kodu ve 9087 alan kodu ile yer alan Eczane Hizmetleri bölümünden tercih yapılacak lisans bölümleri kısmında Eczacılık Fakültesi bölümünün yer almamasına ilişkin eksik düzenlemede hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/B maddesi uyarınca işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
25/06/2018 tarihinde …Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Eczane Hizmetleri Bölümü'nden mezun olan davacı tarafından, 21/05/2021 tarihinde yayımlanan Meslek Yüksekokulları İle Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzu'nda yer alan ve ön lisans mezuniyet alanlarına göre dikey geçiş yapılabilecek lisans programlarını gösteren tablo 2'de; 79 grup kodu, 9087 alan kodunda yer alan Eczane Hizmetleri ön lisans mezuniyet alanından, tercih yapılabilecek lisans programları olarak Acil Yardım ve Afet Yönetimi, Biyokimya, Kimya, Kimya Mühendisliği, Sağlık Yönetimi ve Sosyal Hizmet Programlarına yer verilmesine rağmen Eczacılık Fakültesi Bölümü'nün yer almaması nedeniyle eksik düzenlemenin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN :
Davalı idarelerin usule ilişkin iddiaları kabul edilmeyerek işin esasına geçilmiştir.
ESAS YÖNÜNDEN :
İlgili Mevzuat:
Anayasamızın 'Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması' başlıklı 56. maddesinde; "...Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler.
" düzenlemesi ile 'Yükseköğretim üst kuruluşları' başlıklı 131. maddesinde; "Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur." düzenlemesi yer almaktadır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 'Yükseköğretim Kurulu' başlıklı 6. maddesinin (a) fıkrasında; "Yükseköğretim Kurulu, tüm yüksek öğretimi düzenleyen ve yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerine yön veren, bu kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, bir kuruluştur. Yükseköğretim Kuruluna; Yükseköğretim Denetleme Kurulu ile gerekli planlama, araştırma, geliştirme, değerlendirme, bütçe, yatırım ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler bağlıdır." hükmüne yer verilmiş, 'Yükseköğretim Kurulunun görevleri' başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; "Yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılmasını gözetim ve denetim altında bulundurmak," hususu ile (b) bendinde; "Yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak," hususu Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında sayılmış, 'Yükseköğretime giriş ve yerleştirme' başlıklı 45. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; "Yükseköğretim kurumlarına giriş ve yerleştirme işlemleri imkân ve fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yapılır." hükmü, (e) fıkrasında; "Ön lisans mezunları için, ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabilir." hükmü düzenlenmiştir.
4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 'Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı' başlıklı 25. bölümünde; Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı'nın teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş olup 346. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde; kılavuz; ölçme, seçme ve yerleştirme işlemlerine ilişkin uyulması gereken kurallar, duyurular veya yol gösterici açıklamalardan oluşan ve adaylar ile diğer ilgilileri bağlayıcı olan basılı veya elektronik ortamdaki bilgi paketi olarak tanımlanmış, 347. maddesinin 2. fıkrasının (i) bendinde ise; görev, yetki ve sorumluluk alanına giren konularda idari düzenlemeler yapmak ve kılavuzlar hazırlamak, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı'nın görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanun'un 'Temel ilkeler' başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında; "Sınav, ölçme, değerlendirme ve yerleştirme işlemleri, güvenilirlik, gizlilik, tarafsızlık, bilimsellik ilkeleri çerçevesinde ve adaylara fırsat eşitliği sağlayacak biçimde yapılır." hükmü, 7. fıkrasında; "Yükseköğretim ile ilgili sınavlar Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır. " hükmü yer almıştır.
19/02/2002 tarih ve 24676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmeliğin 'Kontenjan' başlıklı 5. maddesinde; "Meslek yüksekokulları ile açıköğretim ön lisans programlarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçiş yapmaları amacı ile lisans programlarında kontenjan ayrılır. Bu kontenjanlar, sınavsız olarak meslek yüksekokulları programlarına devam ederek mezun olan öğrencilerin yüzde onundan az olmaz. Meslek yüksekokulu ve açıköğretim ön lisans mezunlarından örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmak üzere başvurma şartlarını taşıyanlar için hangi lisans programlarının açılacağı, açılacak lisans programlarına meslek yüksekokulları ve açıköğretimin hangi programını bitirenlerin başvurabileceği, bu programların kontenjanları ve programlara yapılacak yerleştirmede kullanılacak puan türleri, dikey geçiş yapılacak üniversitelerin görüş ve önerileri de dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirlenir ve ilan edilir." hükmüne, 'Sınav Kılavuzu ve Başvuru İşlemleri' başlıklı 6. maddesinde; "Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) her yıl, meslek yüksekokulu ve açıköğretim önlisans mezunları ile o yıl son sınıfta olup staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirenlerin hangi lisans programlarına dikey geçiş için başvurabileceklerini, bu programların koşullarını ve bu programlara alınacak öğrenci sayılarını gösteren bir kılavuz hazırlar. Bu kılavuzda, adayların nasıl başvurabilecekleri, lisans programı tercihlerini nasıl yapacakları, sınav, değerlendirme ve yerleştirme işlemleri, meslek yüksekokulu müdürlükleri ve açıköğretim önlisans programlarının bağlı olduğu birimlerce yürütülecek işlemlerle ilgili ilke ve kurallar yer alır. Bu kılavuz, Yükseköğretim Kurulunun onayı ile yürürlüğe girer..." hükmüne yer verilmiştir.
Dava Konusu Düzenlemenin İncelenmesi:
24/03/2021 tarihli Yükseköğretim Genel Kurul toplantısında Yükseköğretim Yürütme Kurulu'na verilen yetkiye dayanılarak, 2021 DGS Başvuru Kılavuzu'nun yayımlanması, başvuruların alınması ve uygulanmasına ilişkin Yükseköğretim Yürütme Kurulu'nun 21/04/2021 tarihli toplantısında karar verildiği; 21/05/2021 tarihinde yayımlanan Meslek Yüksekokulları İle Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzu'nda, ön lisans mezuniyet alanlarına göre dikey geçiş yapılabilecek lisans programlarını gösteren tablo 2'de ise, 79 grup kodu, 9087 alan kodunda yer alan Eczane Hizmetleri ön lisans mezuniyet alanından, tercih yapılabilecek lisans programları olarak Acil Yardım ve Afet Yönetimi, Biyokimya, Kimya, Kimya Mühendisliği, Sağlık Yönetimi ve Sosyal Hizmet Programlarına yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, Yükseköğretim ile ilgili sınav ve yerleştirme işlemlerinin imkân ve fırsat eşitliğini sağlayacak tedbirleri almak kaydıyla Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ÖSYM tarafından yapılacağı, yine Yükseköğretim Kurulu'nun, Yükseköğretim kurumlarının 2547 sayılı Kanun'da belirtilen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve bu doğrultuda üniversitelerin her eğitim-öğretim programına kabul edeceği öğrenci sayısı önerilerini inceleyerek kapasitelerinin tespit edilmesi, insan gücü planlaması, kurumların kapasiteleri ve öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ortaöğretimdeki yönlendirme esaslarını da dikkate alarak öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmekle görevli olduğu anlaşılmaktadır.
6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun'a göre, eczacılık; hastalıkların teşhis ve tedavisi ile hastalıklardan korunmada kullanılan tabii ve sentetik kaynaklı ilaç hammaddelerinden değişik farmasötik tipte ilaçların hazırlanması ve hastaya sunulması; ilacın analizlerinin yapılması, farmakolojik etkisinin devamlılığı, emniyeti, etkinliği ve maliyeti bakımından gözetimi; ilaçla ilgili standardizasyon ve kalite güvenliğinin sağlanması ve ilaç kullanımına bağlı sorunlar hakkında hastaların bilgilendirilmesi ve çıkan sorunların bildiriminin yapılmasına ilişkin faaliyetleri yürüten sağlık hizmeti olarak belirlenmiştir.

224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun'un 'Terimler' başlıklı 2. maddesine göre, sağlık hizmetleri; "insan sağlığına zarar veren çeşitli faktörlerin yokedilmesi ve toplumun bu faktörlerin tesirinden korunması, hastaların tedavi edilmesi, bedeni ve ruhi kabiliyet ve melekeleri azalmış olanların işe alıştırılması (Rehabilitasyon) için yapılan tıbbi faaliyetler" olarak tanımlanmıştır.
Davacının mezun olduğu Eczane Hizmetleri Bölümü'nün; sağlık meslek yüksekokulu bünyesinde yer alan iki yıllık bir önlisans programı olduğu, ilaç fabrikalarında, ilaç üretim laboratuvarlarında ya da ilaç satış kuruluşlarında görev alabilecek, laboratuvarda, ilaç sektöründe, ilaç depolarında var olan ara eleman ihtiyacını gidermeye yönelik eğitim verildiği, anılan bölüm mezunları ile eczacıya yardımcı olacak tekniker yetiştirilmesinin hedeflendiği anlaşılmaktadır.
Kamuya verilecek sağlık hizmetlerini planlamakla görevli idarelerin; gerekli özen ve dikkati gösterecekleri tabiidir. Bu kapsamda, bu hizmet alanında görev yapacak insan gücünü yetiştirmek de idarenin ödevidir. Yükseköğretim Kurulu'nun resmi internet sitesinde 40'ı aşan sayıda eczacılık eğitimi veren programların bulunduğu görülmektedir.
Eczacılık Hizmetleri Bölümü'nde yukarıda belirtildiği üzere, ilacın üretimden satışına kadar var olan süreçteki ara eleman temini için eğitim verilmekte olup, eczacıya da yardımcı eleman yetiştirmekte olan bölümün bazı derslerinin eczacılık eğitimiyle benzerlikler taşımasının doğal olduğu, bu hususun tek başına dava konusu işlemi kusurlandırmayacağı açıktır.
Kamu yararı kavramı, tüm devlet organlarının işlem ve eylemlerinin genel nitelikteki amacını ve aynı zamanda nedenini oluşturmakta, çeşitli hak ve özgürlükler açısından bir sınırlama nedeni niteliği de taşımakta olup bu kavram genel bir ifadeyle bireysel, özel çıkarlardan ayrı ve bunlara üstün olan toplumsal yararı ifade etmektedir.
Bu bağlamda; sağlık hizmetlerinin niteliği ve idarenin takdir yetkisi çerçevesinde, kamu yararı gözetilerek tesis edilen dava konusu Eczane Hizmetleri Bölümü'nden tercih yapılacak lisans bölümleri kısmında Eczacılık Fakültesi Bölümü'nün yer almamasına ilişkin düzenlemede hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 21/05/2021 tarihinde yayımlanan 2021 Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzu'nda 79 grup kodu ve 9087 alan kodu ile yer alan Eczane Hizmetleri Bölümü'nden tercih yapılacak lisans bölümleri kısmında Eczacılık Fakültesi Bölümü'nün yer almamasına ilişkin düzenleme yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
4. Posta gideri avansından varsa artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/B maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 5 (beş) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere,
11/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.