Danıştay 13. Daire 2015/6274 Esas 2021/3785 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/6274
Karar No:2021/3785

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gıda İnşaat Otomotiv İthalat ve İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı - …
(… Kurumu)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait iş yerinde yapılan denetimde, firmanın, hiçbir ürününde nişasta bazlı şeker (NBŞ) kullanmadığını, tüm ürünlerinde kristal şeker kullandığını beyan etmesine rağmen ürünlerinde NBŞ kullandığının tespit edildiğinden bahisle 4634 sayılı Şeker Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca 781.349,43-TL idarî para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Şeker Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce; davacı şirketin, üretimini yaptığı mamullerin hiçbirinde nişasta bazlı şeker (NBŞ) kullanılmadığını beyan etmesine rağmen, alınan numunelerin analizi sonucunda ürünlerinde NBŞ çıktığı, analiz sonucu ve firma tarafından sunulan üretim ve satış miktarları dikkate alındığında, bal aromalı şurup, helva, reçel ve nar ekşisi ürünlerinin içerisinde kayıt dışı olarak temin edilen 635.096 kg NBŞ kullanıldığının hesaplandığı, şirket yetkililerince birbiriyle çelişkili iki ayrı stok hareket tablosu sunulması, sonradan ilave şeker alış faturaları ibraz edilmesi nedenleriyle konunun araştırılması için kristal şeker temin ettikleri firmalardan ilgili dönem içerisinde davacı şirkete yaptıkları satış faturalarının temin edildiği, firmalardan gelen satış faturaları üzerinde yapılan incelemede, şirket tarafından sunulan dokuz adet şeker alış faturasının söz konusu firmalardan temin edilen nüshalarında yer alan bilgilerde, bu faturaların şekere ait olmadığı, bu durumun firmanın içeriği gerçeği yansıtmayan bu faturalar ve bunların kayıtlarının yer aldığı muavin defteri kayıtlarını doğru olmayan bir biçimde düzenlediğini ortaya koyduğu, firmanın kristal şeker satın aldığını belirttiği bazı faturalarının karşı firmalardan temin edilen nüshalarında "ürün adı" hanesinde yazılan kristal şekerin yanında parantez içerisinde "glukoz" ibaresine yer verildiği, nişasta bazlı şekerin hangi tarihte, ne miktarda, hangi firmadan temin edildiği konusunda firma tarafından herhangi bir bilgi ve belge gönderilmediği, firmanın çelişkili beyanlarda bulunduğu ve yanıltıcı belge düzenlediğinin anlaşıldığı, firmanın faturalı olarak temin ettiği 1.027 kg NBŞ haricinde kayıt dışı yollarla temin ettiği 635.276 kg NBŞ'yi mamul bünyesinde kullanarak iç ve dış piyasaya sattığı, ihracat miktarları düşüldüğünde kayıt dışı olarak temin edilen 546.398,20 kg NBŞ'nin mamul bünyesinde kullanılarak yurtiçine satışının gerçekleştirildiği, firmanın kayıtlarında 1.027 kg NBŞ alımı göründüğü hâlde, sadece stokta bulunan 14.613 kg reçelde kullanılan NBŞ miktarının 5.056 kg olduğu, sonuç itibarıyla kayıtlı olarak alınan 1.027 kg NBŞ ve ihraç edilen 88.877,80 kg NBŞ düşüldüğünde kayıt dışı temin edilen ve yurtiçinde piyasaya sunulan NBŞ miktarının 546.398,20 kg olduğu, davacı şirkete 4634 sayılı Kanun’un 11. maddesi uyarınca 781.349,43-TL idarî para cezası verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı, bu durumda, davacı şirketin ürünlerinden alınan numunelerin analizi ile şirketin mal alış faturaları, faturaları düzenleyen şirketlerin kayıtları üzerinde yapılan karşıt inceleme sonucunda davacı şirketin toplam 546.398,20 kg nişasta bazlı şekeri kayıt dışı temin ederek mamul bünyesinde kullanmak suretiyle yurtiçinde satışını gerçekleştirdiği, şirket tarafından kristal şeker alındığına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge de sunulamadığı anlaşıldığından, 546.398,20 kg nişasta bazlı şeker üzerinden hesaplanan 781.349,43 TL idarî para cezasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Ürünlerinde nişasta bazlı şeker kullanıldığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı, sadece faturalı olarak alınan 1.027 kg glukoz ile deneme amaçlı üretim yapıldığı, bu ürünlerin de hiçbir şekilde satışının yapılmadığı, denetim sırasında da davalı idareye bu ürünlerden numune olarak teslim edildiği, firmalarının mamul üretiminde sadece kristal toz şeker kullandığı, davalı idarenin hiçbir somut veriye ve bilgiye dayanmadan matematiksel birtakım hesaplamalarla tüm ürünlerde nişasta bazlı şeker kullanıldığı varsayımıyla hareket ederek haklarında idarî para cezası tesis ettiği, davalı idarenin denetimlerde, firmalarının ne evrak ve kayıtlarında ne de depolarında ve stoklarında 549.398,20 kg nişasta bazlı şeker tespit etmediği, kristal şekere ilişkin faturalarının şekeri aldıkları firmalardaki nüshalarında glukoz ibarelerinin yer almasının firmalarının nişasta bazlı şeker satın alıp kullandığını göstermediği, satıcı firmaların faturalarının gerçeği yansıtmadığı, Mahkemenin, faturaların gerçeğe uygun olup olmadığını incelemediği, ancak gerçeğe uygun varsayımıyla hareket ederek hüküm tesis ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 72. maddesiyle 4634 sayılı Şeker Kanunu’na eklenen Ek-1. maddesinde, “Mevzuatta Şeker Kurumu’na ve Şeker Kurulu’na yapılmış olan atıflar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na yapılmış sayılır.”; 73. maddesiyle eklenen Geçici 9. maddesinde ise, "Şeker Kurumu bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kapatılmıştır. Kapatılan Şeker Kurumu’nun taraf olduğu davalar ve icra takiplerinde Bakanlık kendiliğinden taraf sıfatını kazanır." kuralına yer verildiğinden, kapatılan Şeker Kurumu'nun yerine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın davalı sıfatıyla bakılan davada taraf olduğu; ancak 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın, Tarım ve Orman Bakanlığı adı altında yeniden yapılandırılmış olduğu anlaşıldığından, mülga Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine Tarım ve Orman Bakanlığı'nın davalı konumunda olduğu görülerek esasın incelenmesine geçildi.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihaî kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.