MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 17/11/2005-04/10/2012 tarihleri arasında gemi adamı olarak en son 1.300,00 TL net ücret ile çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram- genel tatil ve yıllık ücretli izin alacaklarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin Deniz İş Kanunu m. 14/1-c-ç maddeleri kapsamında yaptığı uyumsuzluklar nedeniyle haklı olarak feshedildiğini, tazminata hak kazanmadığını, iş yerinde vardiya halinde 15 gün çalışıp 15 gün çalışmadıklarını, davacının çalıştığı Körfez-1 pilot motorunun günlük 4 saat kadar çalıştığını, fazla çalışma yapmadığını, taleplerin haksız olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında kıdem tazminatında faizin başlangıç tarihi ve davacının fazla mesai, hafta tatili, ulusal bayram- genel tatil alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususu ihtilaflıdır.
Davacı ... İş Kanunu kapsamında çalışan gemi adamı olup sözü edilen kanunda kıdem tazminatı için fesih tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi öngörülmediğinden dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmelidir.
Deniz İş Kanunu’nun 26/2 maddesine göre “iş süresi, gemi adamının işbaşında çalıştığı ve vardiya tuttuğu süredir. Gemi adamının fiilen çalıştığı veya fiilen çalışmamakla birlikte gücünü işverenin emrinde bulundurduğu, iş verilmesi veya çıkması için beklediği süreler çalışma süresinden sayılmalıdır. Gemi adamının gemide (işyerinde) bulunmakla birlikte serbestçe kullandığı (yemek yeme, yatma, dinlenme, muayene ve bakım gibi) süreler çalışma süresi sayılamaz. Kısaca gemi adamının işyerinde bulunduğu zaman değil, “işte geçirilen zaman” esas tutulmaktadır.
Deniz İş Kanunu’nun 28/1 maddesine göre “Bu kanuna göre tespit edilmiş bulunan iş sürelerinin aşılması suretiyle yapılan çalışmalar, fazla saatlerde çalışma sayılır”. 4857 sayılı İş Kanunu kural olarak haftalık çalışma süresinin (45 saat) aşılması halinde aşılan süreyi fazla saatlerle çalışma olarak belirlemişken, Deniz İş Kanunu hem günlük (8 saat) hem haftalık (48 saat) çalışma süresinin aşılmasını fazla saatlerle çalışma olarak kabul etmiştir. Deniz İş Kanunu kapsamında çalışan gemi adamının iş başında çalıştığı veya vardiya tuttuğu süreler, günlük 8 veya haftalık 48 saati aştığı takdirde gemi adamının fazla çalışma yaptığı ortaya çıkar. Gemi adamının ister seyir halinde olsun, ister limanda gemi içinde iken çalışmadan veya vardiya tutmadan geçirdiği süre fazla çalışma olarak değerlendirilemez. Deniz İş Kanunu’ndaki günlük veya haftalık çalışma esası nedeni ile gemi adamının günlük çalışma süresi 8 saati aşıyor ise haftalık çalışma süresinin 48 saatlik normal çalışma süresinin aşılmasına gerek olmaksızın o gün için fazla saatlerle çalışma yaptığı kabul edilmelidir. Haftalık çalışma, gem adamının haftanın 7 günü ve günlük çalışmasının 8 saati aşmaması halinde ortaya çıkar. Gemi adamlarının 26. maddeye göre saptanmış haftalık iş süresini işbaşında ya da vardiya tutarak tamamladıktan sonra, hafta tatili gününde de aynı biçimde çalıştırılması halinde, fazla çalışmadan söz edilebilir. Kısaca gemi adamının haftalık esasa göre fazla çalışmasının tespit edilmesi için gemi adamının haftanın 7 günü çalışması gerekmektedir. Aksi halde günlük çalışma esasına göre fazla mesai belirlenmelidir.
Somut uyuşmazlıkta davalı vekili cevap dilekçesinde davacının 15 gün çalışıp 15 gün dinlenme şeklinde vardiyalı çalıştığını beyan etmiş, bir kısım davacı ve davalı ... da 15 günlük vardiyalı çalışmayı doğrulamıştır. Bilirkişi de fazla mesai hesaplamasını bu vardiya çalışma şekline göre ayda 27 saat fazla mesai yapıldığı varsayımı ile yapmış, hesaplanan tutar mahkemece hüküm altına alınmıştır. Davalı vekili yargılama sırasında gemi jurnal kayıtlarını da ibraz etmiş olup bilirkişi raporunda ve mahkemece bu kayıtlar değerlendirilmemiştir.
Mahkemece yapılacak iş günlük çalışma süresinin tespiti ve hafta tatili, ulusal bayram- genel tatili alacakları konusunda davalı tarafından sunulan gemi jurnal kayıtlarını da değerlendirerek karar vermektir. Eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi hatalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.