MAHKEMESİ : ...Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

A)Davacı İstemi:
Davacı vekili, davacının davalı işverene ait işyerinde 01/01/1991 - 05/02/1995 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı vekili, davanın öncelikle hak düşürücü süre nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının 01/01/1991 ile 05/02/1995 tarihleri arasında müvekkili Kurumda çalıştığı iddiasının dayanaktan yoksun olduğunu, yargılamaya konu tarihlerde müvekkili Kurum ile davacı arasında imzalanmış herhangi bir sözleşme ya da davacının müvekkili Kurumda çalıştığını gösterir herhangi bir kayıt bulunmadığını, müvekkili Kurum ile davacı arasındaki hukuki ilişkinin, hizmet akdinin unsurlarının yer almaması sebebiyle hizmet akdi olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir .
Fer"i Müdahil ... vekili, davacının tespitini istediği tarihlerin hak düşürücü süreye uğradığını, kamu düzenini ilgilendiren bu tür davalarda iddianın resmi ve yazılı belgelerle ispatlanmasının gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece yapılan yargılama sonunda "Davacının davasının KABULÜNE,
Davacının 8882.035 sicil numaralı dosyada işlem gören davalı ... Genel Müdürlüğüne bağlı ... Bölge Müdürlüğü işyerinde, 01/01/1991-05/02/1995 tarihleri arasında hizmet akdine istinaden asgari ücretle sürekli ve kesintisiz olarak 1475 gün çalıştığı, 1475 günlük bu çalışmasının davalı kuruma bildirilmediğinin TESPİTİNE," karar verilmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde ; ‘ İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan incelemede;dava dosyasındaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere,vakıa ve hukuki değerlendirme ile yukarıda belirtilen gerekçe kapsamında ve özellikle, davacının, 12357 Kurum sicil, 70384073 Emekli Sicil numarası ile, 06.02.1995 tarihinde 8. Derecenin 1. Kademesine ...Genel Müdürlüğüne açıktan atandığı, dosyada mevcut 06.05.2016 tarihli Hizmet Belgesine göre 20 yıl 11 ay 14 gün hizmet süresinin bulunduğu , Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müfettişlerince ... Genel Müdürlüğünde istisna akdi adı altında çalıştırılan 851 kişinin çalışma şekli usul ve esaslarının incelenmesi sonucunda Kurum ile aralarındaki ilişkinin hizmet akdi ilişkisi olduğu yönündeki tespit, yargılama sırasında dinlenilen bordrolu tanıkların beyanları kapsamında davacının çalışmasının blok çalışma olması ve bu durumda hak düşürücü süreden söz edilemeyeceği hususu ile fer"i müdahil ... aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemiş olması gözetildiğinde, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davanın kabulüne dair verilen kararın yerinde olduğu belirgin olup, ayrıca, kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından…’.... İş Mahkemesi"nden verilen 25/12/2018 tarih, 2016/192 Esas ve 2018/392 Karar sayılı kararına yönelik davalı ...Genel Müdürlüğü vekili ile fer"i müdahil ... vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, karar verilmiştir.
E)Temyiz:
...Genel Müdürlüğü vekili, hak düşürücü süre nedeniyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Fer"i müdahil ... vekili, fer"i müdahil Kurum aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücreti verilemeyeceğini, eksik inceleme ile verilen ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava konusu olayda uyuşmazlık davacının “01.01.1991-05.02.1995 tarihleri arasında ...Genel Müdürlüğü’ne bağlı ... Bölge Müdürlüğü işyerinde sürekli olarak ve sigorta kapsamında çalışıp çalışmadığı noktasında toplanmaktadır.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde Davacının davasının kabulüne , Davacının 8882.035 sicil numaralı dosyada işlem gören davalı ... Genel Müdürlüğüne bağlı ...... Bölge Müdürlüğü işyerinde, 01/01/1991-05/02/1995 tarihleri arasında hizmet akdine istinaden asgari ücretle sürekli ve kesintisiz olarak 1475 gün çalıştığı, 1475 günlük bu çalışmasının davalı kuruma bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 27.08.1993 tarihinde DEÜGSF’ nde 4 yıllık yüksek öğretimini tamamlamış olduğu, 4/a sicil kaydı ile bu kapsamda bildirilmiş çalışmasının bulunmadığı, davacının ...Genel Müdürlüğü/Ankara adresine muhatap 04.08.1994 tarihli dilekçesi ile “Şu anda ...... Bölge Müdürlüğünde ÇSM Bölümünde İstisna Akitli Dış Yapımcı” olarak 2 yıldır Türkçe sözlü hafif müzik ve korolar ile ilgili programlar yaptığını, …...Kurumunda eğitimi ile ilgili kadrolu bir görevde çalışmak istediğini” bildirmesi üzerine; Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün 10.08.1994 tarih ve 12922 sayılı yazısı ile (6 ay deneme kaydı ile) açıktan atanmasına izin verildiği ve 11.09.1995 ve 30.01.1995 tarihli “6 Ay Deneme Süreli İşçi Sayılmayan Sözleşmeli Personel Sözleşmesi”nin davacı tarafından imzalandığı, bu sözleşmelere göre davacının 06.02.1995-06.08.1995 tarihleri arasında “Stüdyo Film Yapım Elemanı” olarak haftada 40 saat çalışacağının, Sosyal Güvenlik ile ilgili 9. Maddesinde ilgilinin yazılı talebi üzerine TC Emekli Sandığı veya 506 sayılı SSK veya 657 sayılı DMK ile ilgilendirileceğinin ve bu sürede kendisi veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerin hastalık, tedavi gideri ve cenaze giderleri konusunda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca çıkarılan “Devlet Memurları Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği” hükümlerinin uygulanacağının yazılı olduğu, ...Personel Listesi çizelgesinde davacının 06.08.1995 tarihinde 6 aylık Deneme Süresini doldurduğu, ve bilahare her yıl yenilenen “Kadro Karşılığı Çalıştırılan Sözleşmeli Personel Sözleşmeleri” ile TC Emekli Sandığı ile ilişkilendirildiği, 12357 Kurum sicil, 70384073 Emekli Sicil numarası ile, 06.02.1995 tarihinde 8. Derecenin 1. Kademesine ...Genel Müdürlüğüne açıktan atandığı, dosyada mevcut 06.05.2016 tarihli Hizmet Belgesine göre 20 yıl 11 ay 14 gün hizmet süresinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Öte yandan; davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kuruma hizmet bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir.
Somut olayda; davacının çalıştığını beyan ettiği işyerinin bir kamu kuruluşu olduğu ve davacının 27.08.1993 tarihinde DEÜGSF nde 4 yıllık yüksek öğrenimini tamamladığı gözardı edilerek, yetersiz araştırma ile sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davacının ihtilaflı dönemde ücretini ne şekilde aldığını araştırmak, bu konuda davacının beyanını almak, ücretini nasıl aldığını, kim tarafından nasıl ödendiğini sormak, bu dönemde çalıştığına ve ücret aldığına ilişkin belgeleri getirtmek, davacının resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücretini aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak, haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanıyor ise bu takdirde tanık sözlerine itibar etmek, kamu kurumu olan davalı işyerinde ücret alma iddiasının yazılı belgelerle ispat edilebileceğini göz önünde bulundurmak, bunun yanı sıra davacının yüksek öğreniminin devam etmekte olduğu değerlendirilerek, ilgili yüksek öğretim Kurumundan devam zorunluluğu olup olmadığını sorarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)SONUÇ :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 08/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.