Danıştay 13. Daire 2015/687 Esas 2021/3748 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/687
Karar No:2021/3748

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
(... Kurumu)

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, Karşıyaka ilçesi, ... Bulvarı, No:... adresinde bulunan "..." isimli iş yeri için davacı adına düzenlenen açık alkollü içki satış belgesinin, anılan iş yerinin 16/06/2008 tarihli iş yeri açma ve çalışma ruhsatında yer alan faaliyet konusu kısmında yalnızca "lokanta" ibaresine yer verilmesi nedeniyle açık alkollü içki satışı ve sunumu için gerekli şartları taşımadığından bahisle iptaline ilişkin ... tarih ve ... sayılı davalı idare işlemiyle tebliğ edilen ... tarih ve ... sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; açık alkollü içki satış belgesi verilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince yetkili makamlardan alınacak açık alkollü içki satışına ilişkin iş yeri açma ve çalışma ruhsatı veya izin belgesinin gerektiği, dava konusu olayda, davacı adına düzenlenen açık alkollü içki satış belgesinde belirtilen iş yerine ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatında içkili lokanta ibaresine yer verilmeksizin sadece lokanta ibaresinin yer aldığı, anılan iş yerinin açık alkollü içki satış ve sunumu için gerekli olan şartı taşımadığı, davacıya verilen süre içerisinde söz konusu aykırılığın giderilmediği; bu durumda, davacı adına düzenlenen açık alkollü içki satış belgesinin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, usulüne uygun olarak açık alkollü içki satış belgesinin temin edildiği, sonradan yürürlüğe giren düzenleyici idari işlemlere uyum sağlamak üzere yeniden satış belgesi almak durumunda bırakıldığı, ilgili düzenlemelerin geçmişe dönük şekilde uygulanamayacağı, mevcut açık alkollü içki satış belgesi geçerliğini koruduğundan dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, içkili yer bölgesi dışında kalan alanlarda alkollü içki satılamayacağı, davacının bu kapsamdaki iş yerinde yapılan denetimde açık alkollü içki satışı yapıldığı hâlde iş yeri açma ve çalışma ruhsatında alkollü içki satışı yapılan bir iş yeri olduğuna dair ibareye yer verilmediği, aykırılığın giderilmesi amacıyla davacıya usulüne uygun süre verildiği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 81. maddesinde, "Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kapatılmıştır. Kurum'un taraf olduğu davalar ve icra takiplerinde devir durumuna göre ilgili idare kendiliğinden taraf sıfatını kazanır." kuralı ile 78. maddesinde, "Bu Kanun hükümleri çerçevesinde aşağıda belirtilen görevler Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yürütülür." kuralına yer verildiğinden, kapatılan Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun yerine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın davalı sıfatıyla bakılan davada taraf olduğu, ancak 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın, Tarım ve Orman Bakanlığı adı altında yeniden yapılandırıldığı anlaşıldığından, mülga Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hasım mevkiinde olduğu görülerek esasın incelenmesine geçildi.

ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY:
İzmir ili, Karşıyaka ilçesi, ... Bulvarı, No:... adresinde bulunan "..." unvanlı iş yerini işleten davacı adına 22/05/2008 tarihinde açık alkollü içki satış belgesi düzenlenmiştir.
Anılan iş yerinde yapılan denetimler sonucunda, davacının iş yeri açma ve çalışma ruhsatının faaliyet konusu bölümünde "içkili lokanta" ibaresine yer verilmeksizin sadece "lokanta" ibaresine yer verilmekle birlikte söz konusu iş yerinde alkollü içki satışı ve sunumu yapıldığı tespit edilmiştir.
Kurum Başkanı adına alınan ... tarih ve ... sayılı Olur ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatında "içkili lokanta" ibaresi bulunmaması nedeniyle davacının yazılı olarak uyarılmasına karar verilmiş, 01/06/2011 tarihli davalı idare işlemiyle söz konusu aykırılığın 15 gün içerisinde düzeltilmesi davacıdan istenilmiştir.
Aykırılığın verilen süre içerisinde giderilmediğinden bahisle ... tarih ve ... sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı işlemiyle davacıya ait açık alkollü içki satış belgesinin iptaline karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyle yürürlükte bulunan hâliyle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 1. maddesinde, Kanun'un amacının Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün yeniden yapılandırılması ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kurulması, bu Kurum'un görev ve yetkilerinin düzenlenmesi ve tütün ve tütün mamullerinin Türkiye'de üretimi ile iç ve dış alım ve satımına ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu; 2. maddesinde, Kurul'un Kurum'un karar organı olduğu; Kurul'un çalışma esasları görev ve yetkilerini düzenleyen 3. maddesinin (a) bendinde ise, bu Kanun gereğince Kurum tarafından yürütülecek görevlerle ilgili düzenlemeleri yapmanın Kurul'un görev ve yetkileri arasında olduğu kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 4733 sayılı Kanun'un 4/A maddesinde, Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı'nın görev ve yetkilerinin, Kurum'un yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesi çalışmalarının gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütülmesi olduğu kurala bağlandığından, anılan Daire Başkanlığı'nın sözü edilen belgelerin verilmesi veya iptali hususunda gerekli hazırlık çalışmalarını tamamlayıp nihai kararın alınması için konuyu Kurul'a sunması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu, Kurum adına tesis edilecek tüm icraî kararları almakla görevlendirilmiş olup, Kurul'un sözü edilen yetkilerinin Kurum'un bir başka organı veya hizmet birimi tarafından kullanılması mümkün değildir.
Bu itibarla, Kurul'un, Kurum'un karar organı olması; Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı'na verilen görev ve yetkilerin, Kurum'un yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesine ilişkin çalışmaları yürütmek ve yapılan çalışmaları Kurul'a sunmaktan ibaret bulunması nedeniyle, uyuşmazlığa konu açık alkollü içki satış belgesinin iptaline ilişkin işlemlerin Kurum'un karar organı sıfatıyla Kurul tarafından tesis edilmesi gerektiğinden, Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı tarafından tesis edilen işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 10/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.