Danıştay 4. Daire 2017/2865 Esas 2021/5969 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/2865
Karar No : 2021/5969

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Kebap Gıd. Otm. İnş. Turz. San. Ltd. Şti.

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:... sayılı kararda; dava konusu ödeme emrinin içeriğini oluşturan kamu alacaklarının bir kısmının; 6111 sayılı kanunun 6/1. ve 3. maddelerinden yararlanmak amacıyla verilen, 2006, 2007, 2008 yıllarına ait kurumlar vergisi ve katma değer vergisi matrah arttırımından kaynaklandığı, ödenmesi gereken taksitlerin süresinde ödenmemesi nedeniyle vergi borçlarının kesinleşmiş olduğu ve davacının zamanaşımı iddiasının yerinde bulunmadığı, diğer iddialarının da, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesi kapsamında bulunmadığı anlaşıldığından, bu kısımlara ilişkin dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu ödeme emrinin içeriğinde yer alan 2003/2,3,4,5,7,9,12. dönemlerine ilişkin vergi ziyaı cezalı katma değer vergileriyle ilgili olarak .. Vergi Mahkemesinin vermiş olduğu ret kararı üzerine düzenlenen … Nolu ihbarnamelerin, 20/04/2012 tarihinde davacı şirket adına tebligatları almaya yetkili kılınan ...'a tebliğ edilmesinde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; davacı şirketin, 27/10/2014 tarih ve 8681 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 392. sayfasının 6641. sırasında yer aldığı üzere ticaret sicilinden silindiği, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre, şirketlerin tüzelkişiliklerinin, ticaret sicilinden silinmeleriyle sona erdiği, adı geçen şirketin haklara sahip olması, borçlu kılınmasının mümkün olmadığı, tüzelkişiliğin sona ermesinden önceki dönemlerle ilgili olsa dahi, ticaret sicilinden kaydı silinen şirket adına tarh, tahakkuk, ceza kesme ve takibat işlemlerinin tesis edilemeyeceği, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davayı reddeden Mahkeme kararında isabet görülmediği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, davacının istinaf isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu olayda tarhiyat aşamasının kesinleşmediği, düzenlenen ödeme emirlerinin şirket tüzel kişiliğine henüz tebliğ edilmediği, dolayısıyla dava konusu edilebilecek bir ödeme emri bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun “Dilekçeler üzerine ilk inceleme” başlıklı 14. maddesinin (3) numaralı fıkrasının (c) işaretli bendinde, dava dilekçelerinin ehliyet yönünden ilk incelemeye tabi tutulacağı belirtilmiş, (6) numaralı fıkrasında ise maddede sayılan hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı ifade edilmiştir. Kanun'un 15. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) işaretli bendinde ise 14. maddenin (3) numaralı fıkrasının (c) işaretli bendinde yazılı hususta kanuna aykırılık görülürse davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun geçici 7. maddesinde, 01/07/2015 tarihine kadar maddede belirtilen halleri tespit edilen ya da bildirilen anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin tasfiyeleri ve ticaret sicilinden kayıtların silinmesine ilişkin hususların ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın bu madde uyarınca yapılacağı hüküm altına alınmış ve maddede bu durumdaki şirket ve kooperatiflerle ilgili tasfiye usulü gösterilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin Türk Ticaret Kanunu'nun geçici 7. maddesi uyarınca ticaret sicilden silindiğine dair ilanın, 27/10/2014 tarih ve 8681 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlandığı ve davacı adına düzenlene dava konusu ödeme emrinin, 25/12/2015'te ikametgah adresinde, şirketin eski kanuni temsilci olan ...'ın eşine tebliğ edilmesi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre şirketler, ticaret sicilinde tescil ile tüzel kişilik kazanmakta ve bu tarihten sonra haklara ve borçlara sahip olmaktadır. Diğer taraftan, şirketin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde ticaret sicil kaydının terkin edilmesi ile birlikte tüzel kişilik son bulmaktadır.
Tüzel kişiliğinin sona ermesi nedeniyle hak ve fiil ehliyetini yitiren şirketlerin, sona erme tarihinden sonra haklara sahip olması veya borçlu kılınması mümkün değildir. Tüzel kişiliğin sona ermesinden önceki dönemlere ilişkin olsa dahi tüzel kişiliği sona ermiş şirket adına vergi ve ceza ihbarnamesi düzenlenmesi veya başka bir idari işlem tesis edilmesi hiçbir hukuksal sonuç doğurmayacağı gibi bu şirketlerin yargı mercileri önünde temsil edilebilmelerine de olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, tüzel kişiliği sona eren şirket tarafından açılan davanın ehliyet yönünden reddedilmesi gerekirken, davanın kabulüne dair Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 02/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.