Danıştay 7. Daire 2021/3489 Esas 2021/4365 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3489
Karar No : 2021/4365

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- DAVALI : … Bakanlığı adına… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
2- DAVACI : … Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …. Vergi Mahkemesinin …. tarih ve E:…., K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı tarafından, ithal edilen eşyanın gümrük işlemleri sırasında gümrük idaresine verilen teminat mektubunun geç iade edilmesi nedeniyle reeskont faizinden mahrum kalındığı ve ilgili bankaya fazladan komisyon masrafı ödendiğinden bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık toplam 177.570,75 TL'nin yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davaya konu teminatların idarece geç iade edilmesinden kaynaklanan hizmet kusuru hakkında bozma kararına uymak suretiyle idarenin hukuka aykırı işlem ve eylemlerinin hizmet kusuru oluşturacağı, bu işlem ve eylemlerden doğan zararların, idare tarafından, kusurlu sorumluluk esaslarına göre tazmin edileceği, gerek yerleşik yüksek mahkeme içtihatlarında gerekse Anayasa'nın 125. maddesinde yer alan kuralın ve Hukuk Devleti İlkesinin gereği olup, banka teminat mektuplarının geç iade edilmesinin Kanuna aykırılığının açık olması karşısında davalı idarenin, hukuka aykırı işlemiyle davacıya vermiş olduğu maddi zararı karşılamasının zorunlu olduğu, olayda, davacı tarafından … tarihinde ek tahakkuka karşı açılan davanın lehine sonuçlandığı belirtilerek teminat mektuplarının iadesi istemiyle başvuruda bulunulduğundan söz konusu tarihten öncesi için geç iadeden kaynaklı bir zarardan söz edilemeyeceği, Mahkemelerinin ara kararına cevaben ilgili bankaca gönderilen yazıdan, … tarih ve … numaralı (84.028,00-TL) ve …. tarih ve … numaralı (28.010,00-TL) teminat mektuplarının nakit karşılıklı olarak verildiği, rehnedilen söz konusu mevduatların davacı şirkete ait vadeli hesaplarda blokede tutulduğu, o günkü faiz oranları ile nemalandırıldığı, verilen hizmet karşılığı, 2005 yılı için 5.601,90-TL, 2006 yılı için ise 2.240,76-TL komisyon (gider vergisi hariç) tahsil edildiği, teminat mektupları üzerinde 11/09/2003 ve 19/09/2003 tarihine kadar geçerli olduğu ibareleri yazılı olsa da, risk çıkışı yapılan tarihe kadar mektup riskinin bitmemiş olması nedeniyle komisyon tahsilatlarının devam ettiği ve ekli ödeme dekontlarının incelenmesinden de toplam 7.842,66-TL komisyon gideri ile 392,14-TL komisyon gider vergisinin ödendiği, davaya konu teminat mektupları için bankaya verilen nakdi karşılıkların davacı şirkete ait vadeli hesaplarda blokede tutulduğu, o günkü faiz oranları ile nemalandırıldığı, risk çıkışı yapılan ve rehnin serbest bırakıldığı 26/07/2006 tarihinde 123.000,00-TL olarak iade edildiği anlaşıldığından; söz konusu teminat mektupları nedeniyle davacı tarafından ilgili bankaya ödendiği anlaşılan toplam 9.411,20-TL (7.842,66-TL + 392,14- TL + 1.176,40-TL) komisyon masrafının davacı şirketin maddi zararı kapsamında değerlendirilmesi ve her bir komisyon masrafını oluşturan meblağın ödendiği tarihten itibaren 3095 sayılı Kanun uyarınca belirlenen oran üzerinden hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerektiği; teminat mektupları için nakit verilen karşılığın blokede kaldığı zaman zarfında nemalandırıldığı ve risk çıkışı yapılan 26/07/2006 tarihinde 123.000,00-TL olarak iade edildiği anlaşıldığından, teminat mektupları karşılığı nakit nedeniyle davacının herhangi bir maddi zararının bulunmadığı ve bu tutar yönünden tazmin talebinin reddi gerektiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle, tazmini talep edilen 177.570,75-TL zararın, teminat mektupları nedeniyle ödenen komisyon masraflarına karşılık olmak üzere 9.411,20-TL kısmının her bir komisyon masrafını oluşturan meblağın ödendiği tarihten itibaren 3095 sayılı Kanun uyarınca belirlenen oran üzerinden hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, komisyon masraflarının fazlaya ilişkin kısmı ile 162.785,00-TL zararın tazmini istemi yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, teminat mektuplarının süresinde iade edilmemesinin hizmet kusuru kapsamında değerlendirilemeyeceği; davacı tarafından ise, ara kararına karşı ilgili bankanın gönderdiği cevabi yazının kendilerine tebliğ edilmediği, teminat mektuplarına karşılık verilen nakdi tutarın nemalandırılmadığı, makul yargılama süresinin aşıldığı ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Hizmet kusurundan kaynaklanan maddi zararın idarece karşılanması gerektiğine ilişkin Dairemizin 12/11/2018 tarih ve E:2016/53, K:2018/4960 sayılı kararındaki esaslar doğrultusunda verilen temyizen incelenen kararın, tazmini talep edilen 177.570,75-TL zararın, teminat mektupları nedeniyle ödenen komisyon masraflarına karşılık olmak üzere 9.411,20-TL kısmının her bir komisyon masrafını oluşturan meblağın ödendiği tarihten itibaren 3095 sayılı Kanun uyarınca belirlenen oran üzerinden hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, komisyon masraflarının fazlaya ilişkin kısmı ile 162.785,00-TL zararın tazmini istemi yönünden ise davanın reddine ilişkin hüküm fıkraları usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz istemlerinin reddine,
2. … Vergi Mahkemesinin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 123,60 TL maktu harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.