MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA :Davacı, fazla çalışma ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, davalı işveren nezdinde sağlık kuralları bakımından günde ancak 7,5 ve daha az çalışılması gereken işler hakkında yönetmelik kapsamındaki bir işte çalıştığını, günde 7,5 saatin üzerinde yapılan 1 saatlik mesainin karşılığının ödenmediğini, toplu iş sözleşmesinin 62. maddesi uyarınca fazla mesai ücretinin % 80 zamlı ödeneceğinin kararlaştırıldığını beyanla fazla mesai ücreti alacağının en yüksek banka mevduat faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işveren, 45 saate kadar olan ve toplu iş sözleşmeleri ile belirlenen süreyi aşan çalışmasının % 25, üzerinin % 80 ödenmesi gerektiğini, % 15 prim ödemesinin de fazla mesaiden indirilmesi gerektiğini, böylece alacağının bulunmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının sağlık kuralları bakımından günde ancak 7,5 saat veya daha az çalışması gereken işler hakkında yönetmeliğe tabi olarak çalıştığı, bu durumda davacının günlük çalışmasının yarım saati ara dinlenmesine sayılarak bakiyesinin fazla çalışma olarak ödenmesi gerektiği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı yasal süresi içinde davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla çalışma ücretinin % 80 zamlı ücrete göre hesaplandığı belirtilmiştir. Hesaplamaya konu dönemde 01.03.2005- 28.02.2007 ve 01.03.2007- 28.02.2009 tarihleri arasında yürürlükte olan iki ayrı toplu iş sözleşmesi uygulanmıştır. Aynı mahkemede seri dosya olarak yargılaması yapılmış olan dosyaların bazılarında ise istek konusu dönem içinde 01.03.2009 – 28.02.2011 tarihleri arasında 22. dönem toplu iş sözleşmesi yürürlükte kalmıştır. 20. dönem toplu iş sözleşmesinin 62. maddesinde fazla çalışma ücretlerinin % 80 zamlı ücrete göre hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır. Davacının belirtilen dönemde yönetmeliğe aykırı olarak
çalıştırılması sebebiyle 7.5 saati aşan çalışmalar doğrudan fazla çalışma sayılmakla 01.03.2007 tarihine kadar olan dönem için hesaplamanın % 80 zamlı ücrete göre yapılması yerindedir. Ancak 01.03.2007 tarihinde yürürlüğe giren 21. dönem toplu iş sözleşmesinin 62. maddesinde açık biçimde 45 saate kadar olan çalışmaların % 25 zamlı, 45 saati aşan kısmının ise % 80 zamlı olarak hesaplanacağı kararlaştırılmıştır. Yine 22. Dönem toplu iş sözleşmesinde 45 saate kadar olan fazla süreli çalışmaların % 35 zamlı olarak hesaplanacağı kuralı mevcuttur. Böyle olunca 01.03.2007 tarihinden sonraki dönem için fazla sürelerle çalışma ücretleri toplu iş sözleşmelerinin 62. maddesi hükmüne göre hesaplanmalıdır. Toplu iş sözleşmesinde haftalık çalışma süresi 42.5 saat olarak kararlaştırılmış olmakla 42.5 saat ile 45 saat arası çalışmalar için % 25 zamlı olarak, 45 saatin üzerindeki çalışmalar için ise % 80 zamlı olarak hesaplamaya gidilmelidir. 22. dönem toplu iş sözleşmesi kapsamında da sözü edilen çalışmaların olduğu dosyalar bakımından fazla sürelerle çalışma ücreti 01.03.2009 tarihi sonrası için % 35 zamlı olarak belirlenmelidir. Mahkemece tüm hesap dönemi için % 80 zamlı ücrete göre yapılan hesaplamaya itibar edilerek isteğin kabulü hatalı olmuştur. Dairemizin 17.01.2012 gün ve 2011/ 54493 E, 2012/ 579 K. sayılı bozma ilamı da bu yöndedir.
Dosya içinde bulunan ilk hesap raporu mahkemece bir değerlendirmeye tabi tutulmalı, gerekirse bilirkişiden ek hesap raporu alınmalı ve 01.03.2007 öncesi için şimdiki gibi, sonrasındaki dönem için ise ilgili toplu iş sözleşmelerinin 62. maddesi hükümlerine göre hesaplama yapılmalıdır.
Ayrıca,ıslah dilekçesinde ıslah tarihi itibarıyla zamanaşımına uğrayan miktarın talep edilmediği belirtilmiş olmakla mahkemece bu yönde de bir değerlendirme yapılarak belirlenecek olan fazla çalışma ücreti hüküm altına alınmalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 21.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.