10. Hukuk Dairesi 2014/10205 E. , 2014/14780 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İzmir 4. İş Mahkemesi
Tarihi : 30.12.2013
No : 2011/815-2013/495
Dava, davacının, 05.02.2009 tarihinden itibaren ölüm aylığı tahsisi ile eksik hesaplanan ölüm aylığı tutarının tespiti ve tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, tarafların vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi . . tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, tarafların vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı 1479 sayılı Yasanın 41 ve devamı maddeleridir. Davacıya, 21.03.1969 tarihinden itibaren anılan Yasa kapsamında sigortalı olan babasının ölümü ve davacının 05.02.2009 tarihinde boşanması üzerine, 01.03.2009 tarihinden itibaren Kurumca ölüm aylığı bağlandığı anlaşılmaktadır. 1479 sayılı Yasanın “Ölüm Aylığının Hesaplanması” başlığını taşıyan 42. maddenin “Sigortalının ölümü halinde, hak sahibi kimselerine bağlanacak aylığın saptanmasında,
a) (Değişik: 25/8/1999 - 4447/30 md.) Sigortalıların almakta olduğu malüllük veya yaşlılık aylığı,
b) Malullük aylığı bağlandıktan sonra kontrol muayenesi nedeniyle aylığı kesilen sigortalı için, sağlığında başlanmış bulunan malullük aylığı
c) Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra sigortalı olarak çalışmaya başlaması nedeniyle aylığı kesilen sigortalı için 38 inci maddedeki esaslara göre saptanacak aylık,
d) (Değişik: 25/8/1999 - 4447/30 md.) Sigortalının beş tam yıl prim ödemekle beraber, yirmi beş tam yıldan az prim ödemeden ölümü halinde, yirmi beş tam yıl prim ödemiş olanlar gibi, 36 ncı maddeye göre hesaplanacak aylık, (3)
e) (Mülga: 25/8/1999 - 4447/30 md.) Esas tutulur.” düzenlemesi ile 45. maddenin “Ölen sigortalının tahsis yapılmasına hak kazanan kimselerine aşağıdaki hükümlerde belirtilen oran ve koşullarla aylık bağlanır veya toptan ödeme yapılır.
Ölen sigortalının 42 nci madde gereğince saptanacak aylığının veya 44 üncü madde gereğince saptanacak toptan ödeme tutarının,
c) (Değişik : 24/8/2000 -KHK- 619/21 md.; İptal: Ana.Mah.nin 26/10/2000 tarih ve E.:2000/61, K.:2000/34 sayılı Kararı ile; Değişik: 24/7/2003-4956/23 md.) Onsekiz yaşını, orta öğrenim yapması halinde yirmi yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde yirmibeş yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun
ile diğer Sosyal Güvenlik Kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malûl olan çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer Sosyal Güvenlik Kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25"i,” hükmü gözetilerek, davacıya başlangıçtan itibaren bağlanan ve ödenen ölüm aylığı tutarı Kurumdan sorularak, yapılan kesinti ve toplu ödemelerin dayanağı araştırılarak, ayrıca, Kurumdan davacıya bağlanan ölüm aylığının hesabında esas alınan veriler (ölüm aylığında esas alınan sigortalılık süreleri aylık bağlama oranları, murise ödenen aylık tutarı ve benzeri veriler) celp edilip alanında uzman bilirkişi yada bilirkişi heyetinden, davacıya bağlanması gereken ölüm aylığı tutarı yönünde yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler çerçevesinde rapor alınarak, başlangıçtan itibaren ödenen aylık tutarı da gözetilerek davacıya ödenen ölüm aylığı tutarında hata bulunup bulunmadığı belirlenerek, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, hatalı, eksik hesaplama ve irdelemelere dayalı bilirkişi raporları esas alınarak, eksik araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 16.06.2014 gününde oy birliğiyle karar verildi.