MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalının şehit olan ...’dan dolayı kurumlarından aylık aldığını, Araklı Asliye Hukuk Mahkemesinin 15/05/2013 tarihli ve 2011/389 E. 2013/35 K. sayılı kararı ile şehit ...’ın anne bağı düzeltilerek anne adının ... iken Makbule olarak düzeltildiğini, 01/08/2003 -31/12/2013 tarihleri arasında davalıya ödenen 64.072,42 TL aylık ve 10.201,20 TL tütün ikramiyesi olmak üzere toplam 74.273,81 TL’nin faiziyle birlikte ödenmesi için davalıya borç bildirim belgesinin tebliğ edildiğini, ancak ödeme yapılmadığını, bu tutarın 5510 Sayılı Yasanın 96 (a) maddesine göre iadesinin gerektiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, davalıya yersiz ödenen 74.273,81 TL"nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı; şehit olan oğlu ..."ı kendisinin büyüttüğünü, öz annesinin geleceğini düşünerek bir süre nüfusta üzerine kaydettirmediğini, ancak okul zamanının gelmesi üzerine mecburen üzerine kaydettirdiğini, oğlunun şehit olması üzerine tarafına şehit aylığının bağlandığını, almış olduğu aylıkları geçimi için harcadığını, kötüniyeti bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İş mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine yönelik olarak verilen karar, davacı tarafın temyizi üzerine Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 23/01/2018 tarihli ve 2015/17051 E. 2018/383 K. sayılı kararıyla "dava konusu uyuşmazlığın çözümünde genel mahkemelerin görevli olduğu" gerekçesiyle bozulmuştur.
İş mahkemesince bozma ilamı sonrasında yapılan yargılama sonucunda, Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş; bu kararın davacı tarafça temyizi üzerine karar, aynı dairenin 24/04/2019 tarihli ve 2018/5956 E. 2019/3818 K. sayılı ilamı ile onanarak 24/04/2019 tarihinde kesinleşmiştir.
Görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine dosyanın gönderildiği mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulü ile 74.273,81 TL’nin aylık ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı kurum tarafından davalıya yapılan ödemelerin yersiz ödeme olup olmadığı ve iadesi gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda; şehit ...’ın 01/05/1974 doğumlu olup, nüfusa 04/06/1982 tarihinde tescil edildiği ve annesinin davalı ... olarak belirtildiği, 13/06/1995 tarihinde şehit olduğu, davalı ... ve dava dışı babası ...’a 01/07/1995 tarihinden başlamak üzere Ordu Vazife Malüllüğü aylığı bağlandığı, Araklı Asliye Hukuk Mahkemesinin 31/03/2013 tarihli ve 2011/389 E. 2013/35 K. sayılı kararıyla; şehit ...’ın gerçek annesinin ... olduğunun tespiti ile ...’ın anne adının Makbule olarak düzeltilmesine ve gerçek annesi ... ile soybağı kurulmasına karar verildiği, bu kararın temyiz edilmeden 15/05/2013 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Biyolojik anne ...’in 01/07/2013 tarihli davacı kuruma başvurusu üzerine tarafına vazife malullüğü aylığı bağlandığı, davalı ...’ye bağlanan vazife malullüğü aylığının ise 01/08/2013 tarihi itibariyle iptal edildiği dosya kapsamı itibariyle sabittir.
Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; davalı ...’nin şehit ...’ın nüfusa kaydedilmesinde hukuki anlamda bir hatası bulunmadığı, nüfus kayıtlarında biyolojik annesi ...’in annesi olduğuna ilişkin Araklı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 15/05/2013 kesinleşme tarihli kararına kadar da resmi olarak annelik sıfatının devam ettiği kuşkusuzdur.
Bu itibarla, nüfus kayıt düzeltme kararının kesinleştiği tarih olan 15/05/2013 tarihine kadar davalının nüfus kayıtlarında şehit ...’ın annesi olması nedeniyle davalıya bu tarihe kadar yapılan ödemelerin yersiz ödeme olduğu söylenemeyeceğinden, bu tarihe kadar davalıya yapılan ödemelerin geri istenemeyeceği; kesinleşme tarihi olan 15/05/2013 tarihinden sonra yapılan bir ödeme var ise sadece bu ödemelerin geri istenebileceği dikkate alınarak sonucuna uygun hüküm tesisi yoluna gidilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın HUMK"nın 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere,14/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.