MAHKEMESİ : ...Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacının 01/01/1996-25/08/2008 tarihleri arasında davalılar ... ile ..."a ait iş yerinde ve 25/08/2008-07/05/2014 tarihleri arasında ... .... ... Tic. Ltd. Şti."ye ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen...lı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının davalı işyeri ile arasında zaman ve bağımlılık unsurunun eksik olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Sigortalılığın oluşması yönünden ilk koşul, taraflar arasında ... akdinin varlığına ilişkindir. ... akdi B.K. 313. maddesinde belirlendiği üzere iş sahibi ile işçi arasında yapılan belli veya belli olmayan bir süre için görülen iş karşılığı ücret ödenmesini gerektiren bir sözleşmedir. Bu sözleşmede ana unsur iş ve ücrettir. 506 sayılı Yasa açısından ... akdini sadece bu unsurlara bağlı olarak kabul etmek mümkün değildir. Zaman ve bağımlılık unsurları ... akdinin ana koşulları olmak üzere 506 sayılı Yasa"nın öngördüğü ... sözleşmesi" bir veya birden fazla işveren ile çalıştırılan arasında oluşturulan, süreli veya süresiz belli bir zaman dilimi içersinde, işveren emir ve gözetimi altında, iş görmeyi hüküm altına alan hukuksal ilişkidir.
Sigortalılığın oluşumu yönünden ilk unsur iş görecek kişinin belli bir zaman dilimi içerisinde, ...ini işverenin emrine hasretmesidir. Bu zaman dilimi günün tüm süresini kapsayabileceği gibi, günün veya haftanın belli saatlerine de hasredilebilir. Haftanın veya ayın belli gün ve saatlerinde dahi çalışma söz konusu olabilir.
Önemli olan düzenli bir çalışma ilişkisinin varlığıdır. Düzenli çalışma ilişkisinin varlığı iş akdinin zaman unsurunu ortaya koyar. Çalışanın, ...ini belli zaman dilimi içerisinde, işveren emrinde ve onun vereceği direktif doğrultusunda gerçekleştirilmesi, ... akdinin ikinci unsuru olan bağımlılık unsurunu oluşturur. ...in fiilen verilmesi her durumda, zorunlu değildir. İşverenin emir ve gözetimi altında hazır beklemek durumunda dahi bağımlılık unsuru gerçekleşmiş sayılır. Öte yandan, işverence gösterilen işlerin, çalışan tarafından, işveren emir ve direktiflerine uygun olarak görülmesi gerekir.Belirtilen bu iki ana unsurun birlikte gerçekleşmesi durumunda 506 sayılı Yasa açısından ... akdinin dolayısıyla...lılığın ilk koşulunun oluştuğu sonucuna varılır.
Sigortalılığın ikinci koşulu 506 sayılı Yasa"nın 5. ve 8. maddelerinde öngörülen işin görüldüğü bir işyerinin bulunmasıdır. Bir işyerinin varlığının saptanamaması durumunda...lılığın gerçekleştiğinden söz edilemez.
Üçüncü koşul eylemli çalışmanın varlığıdır. Yasal...lılıktan söz edebilmek için...lının işveren emir ve direktifleri altında, gösterilen işi yapması zorunludur. çalışmanın, kimi durumlarda, görülen işin, nitelik ve kapsamına göre devamlı sürmesi mümkün olmayabilir....lının, işveren emir ve nezareti altında verilecek işi yapmaya hazır bir şekilde beklemesi dahi bu koşulun gerçekleşmesi için yeterlidir.
Sigortalı sayılabilme yönünden gerek ücretin kendisi, gerekse ödenme biçim ve yöntemi zorunlu bulunmamaktadır. ... başına ücret, götürü ücret, part-time çalışma karşılığı yapılan ödeme biçimleri...lılık koşullarını etkilemez.
Somut olayda, davacı tanıkları ile kolluk araştırmasıyla tespit edilen kamu tanıklarının beyanlarının alındığı, tanıkların bağımlılık unsuru olmadan iş oldukça davalıya ait işyerinde hamallık yaptığını söyledikleri, davacının 16/05/2012-07/05/2014 tarihleri arasında davalı şirkete ait işyerinden kısmi olarak bildirimlerinin yapıldığı, tanıkların serbest piyasa hamalı olarak çalıştığını söyledikleri davacının belirtilen tarihler arasında davalı şirket işyerinden kısmi bildirimlerinin yapıldığının anlaşılması karşısında davacı ile davalı işveren arasındaki ilişkinin yeterince araştırılmadığı anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacının yaptığı işin hamallık olduğu anlaşıldığından piyasa hamalının...lı olamayacağını göz önünde bulundurarak davalı işyerinde işlerin iş yerine bağlı sürekli hamallarla mı yoksa piyasa hamallarıyla mı yapıldığı hususunu, her gün hamala ihtiyaç olup olmadığını, davacıya her gün iş verilip verilmediğini, çalışmanın tam zamanlı çalışmaya dayanıp dayanmadığını, ücretin kim tarafından ödendiğini ve ödenen ücret miktarı ile nasıl ödendiğini (günlük, haftalık, aylık) belirlemek, davalı işyerine ait ihtilaf konusu dönem puantaj kayıtlarını, ücret tediye bordrolarını, hasta ... kağıtlarını, yaptığı işe göre davacının isim ve imzasını taşıyan fatura, ... ve irsaliye belgesi ile benzeri her türlü belgeyi getirtmek, ilgili meslek/ticaret odasından davalı işyerine ait kapasite raporunu, tüm vergi beyannamelerini getirtip gerektiğinde keşif yaparak işyerinin mekan ve büyüklüğünü/fiziki şartlarını, ... tüketimi ve her türlü veri gözetilmek suretiyle çalışması gereken...lı sayısını, alanında uzman ilgili meslek mensubu, mali müşavir ve hukukçudan oluşan bilirkişi heyetinden rapor alarak belirlemek, bu raporda dava konusu dönemdeki dönem bordrolarında çalıştığı bildirilen...lı sayısı ile de karşılaştırma yapılmasını sağlamak, davacının serbest meslek erbaplığından dolayı vergi veya... kaydının bulunup bulunmadığını araştırmak, bu yönde piyasa hamallarının bağlı bulunduğu ...ı veya... vs. gibi bir oda veya dernek varsa davacının kaydı olup olmadığını sormak, davacının önceleri ... ile ..."a ait iş yerinde daha sonra ise davalı şirket işyerinde çalıştığını beyan ettiği anlaşıldığından davalılar adına olan işyeri kayıt ve belgeleri ile vergi kayıtlarını araştırmak, dava konusu dönemde davacı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişiler ile komşu veya benzeri işleri yapan işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler resen saptanarak somut bilgi ve görgülerine başvurmak, yapılan işin niteliği dikkate alındığında kısmi çalışma yapılması mümkün olduğundan çalışmanın varlığını, süresini ve sürekliliğini, çalışmanın kısmi ya da tam gün olup olmadığını belirleyip bu konuda gerekli tüm soruşturmayı yapmak ve uyuşmazlık konusu hususu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümleyip tüm delilleri hep birlikte değerlendirip varılacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 18/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.