Danıştay 10. Daire 2016/938 Esas 2021/4947 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/938
Karar No : 2021/4947

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Moldova uyruklu davacının kısa dönem ikamet izni başvurusunun reddine ilişkin İstanbul Valiliği'nin ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 33. maddesi, 1. fıkrası, (ç) bendinde, hakkında geçerli giriş yasağı kararı bulunan yabancılara kısa dönem ikamet izni verilemeyeceğinin düzenlendiği dikkate alındığında; hakkında Ç-114 tahdit kodlu giriş yasağı bulunan davacının kısa dönem ikamet izin başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, kendisine verilen eski ikamet tezkeresinde tahrifat yaptığı ileri sürülmüş ve bu sebeple ifadesi alınmış ise de, söz konusu suçlama ile ilgili olarak idarece bir araştırma yapılmadığı gibi yetkili adli makamlara da bir bildirimde bulunulmadığı, tüm araştırmalarına rağmen hakkında herhangi bir adli soruşturma bilgisi veya belgesine de ulaşamadığı, diğer taraftan 2013 yılında sınırdışı edilmesine karar verilmesini müteakip hakkında 1 yıl süreli yurda giriş yasağı kararı verildiği, ancak 18/04/2013 tarihinde meşruhatlı vize alarak Türkiye'ye yasal yollardan giriş yapması üzerine hakkındaki yurda giriş yasağının kaldırıldığı, bu tarihten sonra da 2 yıl boyunca tarafına ikamet izni verildiği belirtilerek, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, bu nedenle temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, hakkında daha önceki tarihte Ç-114 tahdit kaydı olduğu anlaşılan davacıya bu durumu sebebiyle kısa dönem ikamet izni alabilmesi için yeniden vize alarak ülkemize gelmesinin istenildiği, ancak davacının bu koşulu yerine getirmediği, bu sebeple de ikamet izni talebinin kabul edilmediği belirtilerek, dava konusu işlemde hukuka aykırılık olmadığı, bu sebeple temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Moldova uyruklu olan davacı Türkiye'de bulunan annesi yanında belirli süreler dahilinde ikamet izni alarak ikamet etmiştir. Son olarak almış olduğu aile ikamet izni süresinin 02/06/2015 tarihinde dolacak olması nedeniyle davacı tarafından 28/05/2015 tarihinde İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü'ne kısa dönem ikamet izni başvurusunda bulunulmuştur.
Söz konusu başvuru üzerine yapılan tahkikatta; davacı hakkında 12/02/2013 tarihinde, önceki ikamet izni üzerinde tahrifat suretiyle resmi belgede sahtecilik yaptığından ve bu durumu savcıya itiraf ettiğinden bahisle Ç-114 koduyla (haklarında adli işlem yapılan yabancılar) 1 yıl süreli tahdit veri girişi yapıldığının tespit edilmesi üzerine davacının özel meşruhatlı vize ile Türkiye'ye gelmesi gerektiği belirtilerek İstanbul Valiliği'nin ... tarih ve ... sayılı işlemiyle ikamet izin başvurusunun reddine karar verilmiş, bu işlemin iptali istemiyle de bakılan dava açılmıştır.
Öte yandan, dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden, 16/04/2013 tarihinde aile birleşimi amaçlı özel meşruhatlı vize ile Türkiye'ye gelen davacı hakkında, 12/02/2013 tarihinde alınan Ç-114 kodlu 1 yıl süreli giriş yasağı kararının 18/04/2013 tarihinde kaldırıldığı, ayrıca bu tarihten sonra davacıya 03/06/2014-02/06/2015 tarihleri arasında geçerli 1 yıl süreli aile ikamet izni verildiği görülmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun "Türkiye içinden yapılabilecek ikamet izni başvuruları" başlıklı 22. maddesinde, " (1) İkamet izni başvuruları, aşağıdaki hâllerde istisnai olarak valiliklere de yapılabilir:..f) Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçişlerde..." hükmü; "İkamet izinleri arasında geçişler" başlıklı 29. maddesinde, "(1) Yabancılar, ikamet izninin verilmesine esas olan gerekçenin sona ermesi veya farklı bir gerekçenin ortaya çıkması hâlinde, yeni kalış amacına uygun ikamet izni talebinde bulunabilir.
(2) İkamet izinleri arasındaki geçişlere ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir." hükmü; "Kısa dönem ikamet izninin şartları" başlıklı 32. maddesinde, "(1) Kısa dönem ikamet izinlerinin verilmesinde aşağıdaki şartlar aranır:
a) 31 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan gerekçelerden biri veya birkaçını ileri sürerek talepte bulunmak ve bu talebiyle ilgili bilgi ve belgeleri ibraz etmek
b) 7 nci madde kapsamına girmemek
c) Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak
ç) İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak
d) Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek" hükmü; "Kısa dönem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatılmaması
" başlıklı 33. maddesinde, "(1) Aşağıdaki hâllerde kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:...
ç) Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
" hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanun'un işlemin tesis edildiği tarihteki haliyle ''Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar'' başlıklı 7. maddesinde, '' (1) Aşağıdaki yabancılar, Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyerek geri çevrilir:
a) Pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar
b) Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar
c) 15 inci maddenin ikinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, 15 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan yabancılar...'' hükmü; ''Vize verilmeyecek yabancılar'' başlıklı 15. maddesinde ise '' (1) Aşağıda belirtilen yabancılara vize verilmez:...
b) Türkiye’ye girişleri yasaklı olanlar
c) Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı görülenler... '' hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri incelendiğinde, yabancılar tarafından, ikamet izninin verilmesine esas olan gerekçenin sona ermesi veya farklı bir gerekçenin ortaya çıkması hâlinde yeni kalış amaçlarına uygun olarak ikamet izin başvurusunda bulunulabileceği, ayrıca, aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçişlerde ikamet izin başvurusunun istisnai olarak valiliklere yapılabileceği, öte yandan, kısa dönem ikamet izin başvurusunda bulunanların Kanun'un aradığı gerekli şartları sağlamaları kaydıyla kısa dönem ikamet izni alabilecekleri, ancak ilgili yabancı hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması durumunun ikamet izni verilmesine engel olduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; Türkiye'de bulunan annesi yanında kalmak amacıyla tarafına verilen aile ikamet izinleri uyarınca Türkiye'de ikamet ettiği anlaşılan davacı tarafından, aile ikamet izni süresinin dolacak olması nedeniyle kısa dönem ikamet izni verilmesi istemiyle başvuruda bulunulduğu, bu başvurunun, davacı hakkında Ç-114 tahdit kaydıyla 1 yıl süreli yurda giriş yasağı olduğu, bu sebeple amacına uygun özel meşruhatlı vize alarak ülkemize gelmesi gerektiğinden bahisle 04/09/2015 tarihli işlemle reddedildiği görülmekle birlikte; dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden, davacı hakkındaki yurda giriş yasağının 18/04/2013 tarihinde kaldırıldığı ve 16/04/2013 tarihinde özel meşruhatlı vize ile Türkiye'ye gelen davacıya 02/06/2015 tarihine kadar geçerli aile ikamet izni verildiği anlaşıldığından, işlem tarihi itibarıyla davacı hakkında yurda giriş yasağı bulunmadığı açıktır.
Bu itibarla, "davacı hakkında yurda giriş yasağı bulunduğu" yolundaki davalı idare iddiası, dava konusu işlemin sebep unsuru olarak kabul edilemeyeceği gibi aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçiş yapmak isteyen davacının, ilgili valiliğe ikamet izin başvurusunda bulunmasına yasal bir engel de olmadığından, amacına uygun özel meşruhatlı vize alarak ülkemize gelmesi şartının aranamayacağı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, davacının kısa dönem ikamet izni başvurusu açısından Kanun'da aranan diğer şartlar yönünden değerlendirme yapıldıktan sonra işlem tesis edilmesi gerekirken, kısa dönem ikamet izni başvurusunun, davacı hakkında 1 yıl süreli yurda giriş yasağı olduğu ve bu sebeple amacına uygun özel meşruhatlı vize alarak ülkemize gelmesi gerektiğinden bahisle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası, uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.