Mahkemesi : Düzce İş Mahkemesi
Tarihi : 20.02.2014
No : 2011/381-2014/177

Dava, davacının 01.07.2009-10.03.2010 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin 1. Bendinin (b) alt bendi kapsamında sigortalı olmadığının, 01.08.2009 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile yersiz ödediği primlerin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili ile davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin tüm, davalı Kurum vekilinin, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Sigortalı Sayılanlar” başlığını taşıyan 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi olup, anılan madde hükmüne göre “… Köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan ise; 1) Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, … sigortalı sayılırlar.”. Bu yasal düzenlemeler çerçevesinde ihtilaf konusu dönemde davacının gelir vergisi mükellefi olması, vergi kayıtlarına göre ihtilaf konusu dönemde gelir getirici faaliyette bulunup düzenli gelir vergisi ödemelerinin bulunması karşısında, davacı yönünden yaşlılık aylığı tahsisi sonrası zorunlu sigortalılık şartlarının bulunmadığından söz edilemez.
Hal böyle olunca, yersiz ödendiği ileri sürülen primlerin iadesinde, davacının, yaşlılık aylığı tahsis tarihi sonrasında devam eden 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamındaki çalışmalarının varlığı gözetilerek, anılan primlerden, anılan Kanunun geçiş hükümlerini içeren Geçici 14. maddede, “bu Kanun"un yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanun"un yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanun"la yürürlükten kaldırılan ilgili Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. Ancak; ... b) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak belgelerle doğrulamak kaydıyla faaliyette bulunulmadığına ilişkin süreler hariç olmak üzere çalışılan süreleri için, sosyal güvenlik destek primi oranı olarak bu Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde belirtilen hükümler uygulanır. Bu oran, bu maddenin yürürlüğe girdiği yılda % 12 olarak, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak uygulanır. Ancak bu oran % 15"i geçemez...” hükmü ile, anılan Kanunun 30. maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinin “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine tabi çalışmaya başlayanlardan aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam edilir. Bunlardan, almakta oldukları aylıklarının % 15"i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Ancak kesilecek olan bu tutar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılara ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olamaz. Bu sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmaz. Sosyal güvenlik destek primine tabi olanların primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilir. Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler bu Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmez, 31 inci ve 36 ncı madde hükümlerine göre toptan ödeme yapılmaz.” hükmü gözetilerek, yaşlılık aylığı üzerinden belirlenecek sosyal güvenlik destek primi tutarı belirlenerek, iade edilecek prim tutarından mahsup edilerek, ayrıca davacının tahsiste esas alınan 01.07.2009-29.07.2009 tarihleri arasındaki 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamındaki sigortalılık sürelerine yönelik prim borcunun varlığı araştırılarak ve mevcudiyeti halinde mahsup edilerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.