Danıştay 6. Daire 2019/18744 Esas 2021/11466 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/18744
Karar No : 2021/11466

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … 2- … 3- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı -…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : İstanbul ili, Maltepe ilçesi, … Mahallesi, … ada (Eski …), … sayılı parselde mülkiyeti davalı Belediyeye ait olan arsa üzerinde yer alan ve davacıların zilyetliğinde bulunan yapı hakkında, 3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca alınan Yapı Kayıt Belgesi dayanak yapılarak, dava konusu arsanın aynı Kanun maddesi kapsamında satışı istemi üzerine, … tarihli … sayılı Kıymet Takdir Komisyonu Raporuyla belirlenen 6.946.000,00-TL bedelin ödenmesi halinde satış kararının alınacağına dair … tarihli, … sayılı Maltepe Belediye Başkanlığı Gecekondu ve Sosyal Konutlar Müdürlüğü işlemine, takdir edilen bedelin çok yüksek olduğundan bahisle yapılan itirazın reddine yönelik … tarihli, … sayılı Maltepe Belediye Başkanlığı Gecekondu ve Sosyal Konutlar Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan davanın görev yönünden reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya uygun olmayan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 14/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


KARŞI OY (X) :
3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16. maddesinin 8. fıkrasında; "Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır.", son fıkrasında; "Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir." hükmü konulmuştur. 6 Haziran 2018 Tarihli 30443 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslara İlişkin Tebliğin 7. maddesinin (4) numaralı fıkrasında, "Belediyelerin özel mülkiyetinde olan taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olan yapılara Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Böyle bir durumda, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan bunlara satılır." düzenlemesi, 26 Aralık 2019 Tarihli 30990 Resmi Gazetede yayınlanan 396 sıra no'lu Milli Emlak Genel Tebliği'nin "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "Bu Tebliğin amacı, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ncı maddesi kapsamında Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların bulunduğu Hazineye ait taşınmazların, Yapı Kayıt Belgesi sahiplerine satışına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.", "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, " Rayiç bedel: Hazineye ait taşınmazın, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu veya 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümlerine göre tespit ve takdir edilen bedelini ifade eder" düzenlemeleri getirilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın incelenmesinden, 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16. maddesinde, yapı kayıt belgesi alınan yapılarda rayiç bedelin belirlenmesi usulü için aynı Kanunun 17. maddesine herhangi bir atıf yapılmadığı, maddenin uygulanmasına yönelik yukarıda adı geçen Tebliğlerin çıkarıldığı, 396 sıra no'lu Milli Emlak Genel Tebliği uyarınca da rayiç bedellerin; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu veya 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümlerine göre tespit edileceği anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla davacının, tespit edilen değerin fahiş olduğundan bahisle iptalini istediği Kıymet Takdir Komisyonu raporunun, 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16. maddesinin uygulanması doğrultusunda İdare tarafından verilen yapı kayıt belgesinden kaynaklı olduğu, idarenin kamusal nitelikteki yetkisini kullanması sonucu, üstünlük ve ayrıcalığa dayalı tek taraflı tesis edilen işleme karşı açılan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde düzenlenen "iptal davası" niteliğinde, uyuşmazlığın İdari yargının görev alanına giren bir işlemden kaynaklandığı düşüncesiyle Daire kararına katılmıyorum.