21. Hukuk Dairesi 2017/5975 E. , 2018/4543 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 2002 yılı ila 31/08/2008 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulup, davacının davalıya ait işyerinde 01/01/2002-31/08/2008 tarihleri arasında hükümde yazılı olduğu şekilde çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, Mahkemece davalıya ait işyerinde 01/01/2002-31/08/2008 tarihleri arasında çalıştığının tespitine ilişkin olarak verilen 29/04/2013 tarihli kararın Dairemize ait 17/06/2014 tarihli 2013/13978 E. 2014/14164 K. sayılı ilamı ile " davacının davalıya ait işyerinde 11/08/2004-30/06/2005 tarihleri arasında geçen çalışmalarının davalı Kuruma bildirildiği, 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında 24 gün dava dışı 1137451 sicil sayılı işyerinden davacı adına çalışma bildirildiği, davacının bu işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığının araştırılmadığı, davalıya ait işyerinin 22/06/2000-30/09/2005 tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında olduğu, mahkemece tanık sıfatı ile sadece davacı tanıklarının beyanı ile yetinilerek yetersiz araştırma ve inceleme ile sonuca gidildiği " gerekçesiyle bozularak yapılacak işin "davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında 24 gün dava dışı 1137451 sicil sayılı işyerinde sigortalı çalışması bulunduğundan ve dava bu işvereninde hak alanını ilgilendirdiğinden taraf haline getirilerek göstereceği delilleri toplamak, davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında dava dışı 1137451 sicil sayılı işyerinde fiilen çalışığ çalışmadığını tespit etmek, dava konusu dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde,...,...,...,... odası aracılığı ve ... marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davalıya ait vergi kaydını getirtmek, davalıya ait işyeri 22/06/2000-30/09/2005 tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında olduğundan 30/09/2005 tarihinden sonra da işyerinde fiilen çalışılıp çalışılmadığını tespit etmek" olduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır.
Bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. 9.5.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Somut olayda, davacının davalıya ait 1077021 sicil sayılı işyerinde 11/08/2004-30/06/2005 tarihleri arasında geçen çalışmalarının davalı Kuruma bildirildiği, 1077021 sicil sayılı işyerinin 22/06/2000-30/06/2005 tarihleri arasında Kanun kapsamında olduğu anlaşılmakla davalının ihtilaf konusu dönemin tamamınında vergi kaydı bulunup bulunmadığı, fiilen hangi tarihlerde unlu mamüller imalatı ve satışı işiyle uğraştığı ortaya konulmamıştır. Davalıya ait 1077021 sicil sayılı işyeri ... Cad. Mezarlık Durağı No;246 İstanbul adresinde tescilli olup dinlenen davacı tanıklardan bir kısmı davalıya ait ..., ... ve ... adreslerinde fırın işyerlerinin bulunduğu ve davacının hepsinde çalıştığını beyan ettiklerine göre davalıya ait bu adreslerde tescilli işyeri bulunup bulunmadığı ve davalının bu adreslerdeki vergi kayıtları araştırılıp faaliyetinin hangi tarihe kadar devam ettiği tespit edilmelidir. Dosya kapsamında Yıldırım Unlu Mam. Şark. Tic. Ltd. Şti."ne ait 1062418 sicil sayılı işyerine ilişkin bilgiler bulunmakta olup davacının çalıştığını iddia ettiği işyeri burası ise davalı ... Yıldırımın bu şirketin ortağı olup olmadığı araştırılmalı ve gerektiğinde şirket davaya dahil edilmelidir. Öte yandan uyulmasına karar verilen bozma ilamında açıkça " davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında 24 gün dava dışı 1137451 sicil sayılı işyerinde sigortalı çalışması bulunduğundan ve dava bu işvereninde hak alanını ilgilendirdiğinden taraf haline getirilerek göstereceği delilleri toplamak, davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında dava dışı 1137451 sicil sayılı işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığını tespit etmek, dava konusu dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak" gerektiği belirtildiği halde, davacının hangi tarihlerde hangi adresteki işyerlerinde çalıştığı tespit edilerek dava konusu dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar veya komşu işyeri tanıkları resen tespit edililip beyanlarına başvurulmamış olup bozma sonrası davacının gösterdiği tanıkların beyanları ile yetinildiği gibi 1137451 sicil sayılı işyeri sahibi Ali Bahça"ya dava dilekçesi tebliğ edilip davaya dahil edildiği halde karar başlığında gösterilmemiş, leh yada aleyhine hüküm kurulmamış, davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında 1137451 sicil sayılı işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığı yönünde hiç bir araştırma yapılmamış, davacının 18/09/2007-06/10/2007 tarihleri arasında 1137451 sicil sayılı işyerinden bildirilen çalışması iptal edilmeden veya dışlanmadan aynı tarihlerde davalıya ait işyerinde çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.