16. Hukuk Dairesi 2016/10731 E. , 2019/2802 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : UYGULAMA KADASTROSU
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında ... İlçesi Geçkinli Köyü çalışma alanında ve tapuda Ziya Organik Tarım İşletmeleri A.Ş. adına kayıtlı bulunan eski 507 parsel sayılı 9.400,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 3 parsel numarasıyla ve 9.077,49 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 524 parsel sayılı 17.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 16 parsel numarasıyla ve 16.154,05 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 606 parsel sayılı 16.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 60 parsel numarasıyla ve 14.338,66 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 608 parsel sayılı 6.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 63 parsel numarasıyla ve 6.624,24 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2592 parsel sayılı 6.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 99 parsel numarasıyla ve 5.709,86 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2593 parsel sayılı 6.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 100 parsel numarasıyla ve 5.844,85 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 984 parsel sayılı 15.850,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 175 parsel numarasıyla ve 13.849,42 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 561 parsel sayılı 16.850,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 213 parsel numarasıyla ve 15.729,34 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2311 parsel sayılı 15.400,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 217 parsel numarasıyla ve 12.931,83 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 555 parsel sayılı 19.750,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 102 ada 261 parsel numarasıyla ve 18.781,04 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 795 parsel sayılı 20.200,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 104 ada 107 parsel numarasıyla ve 19.680,29 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1059 parsel sayılı 9.350,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 107 ada 11 parsel numarasıyla ve 8.804,90 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1060 parsel sayılı 8.550,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 107 ada 12 parsel numarasıyla ve 8.313,44 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1061 parsel sayılı 9.750,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 107 ada 13 parsel numarasıyla ve 8.881,89 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1185 parsel sayılı 5.100,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 143 ada 8 parsel numarasıyla ve 4.631,78 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2488 parsel sayılı 62.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 143 ada 51 parsel numarasıyla ve 62.743,23 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2462 parsel sayılı 5.725,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 143 ada 56 parsel numarasıyla ve 5.381,51 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2464 parsel sayılı 2.370,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 143 ada 57 parsel numarasıyla ve 2.148,32 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2465 parsel sayılı 1.180, 00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 143 ada 59 parsel numarasıyla ve 1.054,43 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2671 parsel sayılı 9.701,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 144 ada 14 parsel numarasıyla ve 9.336,12 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1256 parsel sayılı 25.250,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 145 ada 47 parsel numarasıyla ve 24.957,58 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1398 parsel sayılı 14.750,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 146 ada 116 parsel numarasıyla ve 14.286,02 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2614 parsel sayılı 10.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 146 ada 146 parsel numarasıyla ve 10.451,44 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2659 parsel sayılı 25.936,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 150 ada 26 parsel numarasıyla ve 25.086,12 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1915 parsel sayılı 4.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 151 ada 1 parsel numarasıyla ve 4.735,99 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1813 parsel sayılı 33.950,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 151 ada 16 parsel numarasıyla ve 33.562,76 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1517 parsel sayılı 27.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 154 ada 21 parsel numarasıyla ve 26.699,84 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1510 parsel sayılı 16.450,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 154 ada 26 parsel numarasıyla ve 15.532,90 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1512 parsel sayılı 10.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 154 ada 30 parsel numarasıyla ve 10.013,13 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1872 parsel sayılı 28.750,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 49 parsel numarasıyla ve 28.620,56 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1898 parsel sayılı 9.100,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 129 parsel numarasıyla ve 7.762,71 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1862 parsel sayılı 4.200,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 134 parsel numarasıyla ve 3.815,25 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1838 parsel sayılı 3.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 148 parsel numarasıyla ve 3.490,46 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1837 parsel sayılı 2.400,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 149 parsel numarasıyla ve 2.135,81 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1832 parsel sayılı 2.700,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 151 parsel numarasıyla ve 2.496,80 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1830 parsel sayılı 9.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 155 parsel numarasıyla ve 8.825,36 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1828 parsel sayılı 2.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 156 parsel numarasıyla ve 2.355,48 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1825 parsel sayılı 5.250,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 159 parsel numarasıyla ve 5.118,96 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1835 parsel sayılı 2.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 164 parsel numarasıyla ve 2.741,99 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1836 parsel sayılı 5.800,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 165 parsel numarasıyla ve 5.356,05 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1816 parsel sayılı 10.800,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 166 parsel numarasıyla ve 10.654,58 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1809 parsel sayılı 11.700,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 178 parsel numarasıyla ve 11.185,01 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2302 parsel sayılı 6.675,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 186 parsel numarasıyla ve 6.201,53 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1782 parsel sayılı 7.300,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 202 parsel numarasıyla ve 6.365,26 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1778 parsel sayılı 1.850,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 204 parsel numarasıyla ve 1.537,73 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1764 parsel sayılı 8.303,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 217 parsel numarasıyla ve 7.758,14 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2299 parsel sayılı 5.050,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 219 parsel numarasıyla ve 4.619,05 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2300 parsel sayılı 5.050,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 220 parsel numarasıyla ve 4.308,15 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1770 parsel sayılı 13.300,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 224 parsel numarasıyla ve 12.278,44 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1780 parsel sayılı 20.350,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 156 ada 229 parsel numarasıyla ve 20.223,73 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2263 parsel sayılı 24,900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 14 parsel numarasıyla ve 23.986,89 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2262 parsel sayılı 13.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 16 parsel numarasıyla ve 12.536,96 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2191 parsel sayılı 23.300,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 83 parsel numarasıyla ve 20.941,42 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2091 parsel sayılı 27.500,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 126 parsel numarasıyla ve 25.701,07 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1894 parsel sayılı 5.800,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 129 parsel numarasıyla ve 4.572,56 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2036 parsel sayılı 10.550,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 177 parsel numarasıyla ve 10.167,67 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2117 parsel sayılı 8.550,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 206 parsel numarasıyla ve 8.295,75 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2199 parsel sayılı 20.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 207 parsel numarasıyla ve 20.256,78 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2270 parsel sayılı 15.150,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 157 ada 268 parsel numarasıyla ve 14.650,88 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 342 parsel sayılı 4.250,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 37 parsel numarasıyla ve 4.037,28 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 341 parsel sayılı 26.600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 38 parsel numarasıyla ve 26.326,05 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 320 parsel sayılı 10.500,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 97 parsel numarasıyla ve 9.377,87 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 303 parsel sayılı 7.900,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 127 parsel numarasıyla ve 7.291,25 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 311 parsel sayılı 48.350,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 131 parsel numarasıyla ve 48.049,67 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 357 parsel sayılı 14.450,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 186 parsel numarasıyla ve 13.788,99 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 379 parsel sayılı 35.300,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 201 parsel numarasıyla ve 34.296,60 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 2315 parsel sayılı 11.945,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 161 ada 121 parsel numarasıyla ve 11.157,23 metrekare yüzölçümlü olarak; davacı ... ...San. Tic. A.Ş. adına kayıtlı eski 1241 parsel sayılı 10.200,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 144 ada 12 parsel numarasıyla ve 9.666,50 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 1880 parsel sayılı 12.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise 156 ada 193 parsel numarasıyla ve 11.888,00 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ...Ş. ve birleşen dosya davacısı ... ...San. Tic. A.Ş. uygulama kadastrosu sırasında kendilerine ait taşınmazların yüzölçümünün eksildiği iddiasına dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine ve çekişmeli taşınmazların uygulama tespiti gibi tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ve birleşen dosya davacısı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, uygulama kadastrosuna itiraz davalarında husumetin, itiraz eden kişiye ait taşınmazların eksik olarak hesap edilmelerine neden olan komşu taşınmaz veya taşınmazların maliklerine yöneltilmesi gerektiği, davacıların husumet yönelttikleri Kadastro Müdürlüğünün davada pasif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, bu karar usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Dava, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 22/a maddesi uyarınca yapılan uygulama kadastrosuna itiraz niteliğinde olup, mahkemeninde kabulünde olduğu üzere bu tür davalarda husumetin, yapılan tespit sonucunda, itiraz edenin taşınmazları aleyhine yüzölçümü artan ya da lehine ortak sınır değiştirilen taşınmazların maliklerine yöneltilmesi gerekir. Ancak, uygulama kadastrosu sonucunda lehine sınır değişikliği yapılan veya yüzölçümü artan taşınmaz veya taşınmazların bulunmaması halinde Kadastro Müdürlüğüne husumet yöneltilerek de dava açılabilir. Davanın kime yöneltilmesi gerektiğinin açıklığa kavuşturulabilmesi için de öncelikle mahallinde keşif ve uygulama yapılarak davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan azalmaların hangi nedenden kaynaklandığının uzman fen bilirkişi raporuyla yöntemince saptanması zorunludur. Hal böyle olunca, mahkemece yargılamaya devam edilerek öncelikle, yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile uzman fen bilirkişisinin katılımıyla mahallinde keşif yapılmalı, davacıya ait taşınmazın sınırları yerel bilirkişi kurulu ve tanık sözleri ile belirlenmeli; fen bilirkişisinden davacıya ait taşınmazın yüzölçümlerinde oluşan eksilmelerin nereden kaynaklandığını açıklayan, ilgili yönetmelik gereği davacıya ait taşınmazın sınırlarının zeminde ne şekilde bulunduğunu irdeleyen, tesis kadastrosu paftası ile uygulama kadastrosu paftasını ayrı renklerle çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınmalıdır. Ulaşılacak sonuca göre, davacıya ait taşınmazın yüzölçümünde oluşan eksilmenin hesaplama yönteminden kaynaklandığının anlaşılması halinde ise Kadastro Müdürlüğüne husumet yöneltilerek dava açılması yeterli görülerek davanın esastan reddi gerektiği düşünülmelidir. Davacıya ait taşınmazın yüzölçümünde oluşan eksilmenin, komşu taşınmazlardan kaynaklandığının belirlenmesi halinde ise komşu parsellerin maliklerinin davaya dahil edilmesi için, davacıya ait taşınmazın yüzölçümünde oluşan eksilmelerin tescil harici taşınmazdan kaynaklandığının anlaşılması halinde ise, Hazine ile ilgili Kamu Tüzel Kişilerinin davaya dahil edilmesi için davacıya imkan verilmeli ve bu şekilde davacı tarafça Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 124. maddesi uyarınca yöntemince taraf teşkilinin sağlanması halinde davanın esası hakkında karar verilmelidir. Mahkemece açıklanan yönler göz ardı edilerek davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmesi isabetsiz olup, davacının temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,16.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.