13. Hukuk Dairesi 2016/20916 E. , 2018/6735 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, davalı kuruma bağlı ... Elektronik ve ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü ile arasında ...3. Noterliğinin 09/09/2009 tarih ve 19852 yevmiye sayılı "Tübitak Uekae ve ... Laboratuar Binaları Danışmanlık Hizmet Alımı Sözleşmesi" imzalandığını, sözleşme bedelinin 925.000,00-TL + KDV götürü bedel şeklinde kararlaştırıldığını, işin süresinin sözleşme imzalanmasından itibaren 696 takvim günü olarak belirlendiğini, bu sürenin 75 günü proje temini, 60 günü inşaat ihale dönemi, 180 günü inşaat dönemi ve 365 günü ise teminat süresi olarak belirlendiğini, davacı şirketin 14/09/2009 günü işe başladığını ve sözleşmenin 15/08/2011 tarihinde sona ermesi gerektiğini, davalı idarenin yükümlülüğünde olan ihale süreci davalı tarafından 234 günde tamamlanabildiğini, davalının 174 günlük gecikme ile inşaat işlerini ihale ettiği 3. Şahıs ... San. ve Tic. Ltd. Şti. ile idare 06/08/2010 tarihinde yapım sözleşmesi imzalandığını ve 09/08/2010 tarihinde müteahhit firmaya yer teslimi yapılarak sözleşmede öngörülen 180 günlük inşaat süreci başladığını, dava dışı yüklenici firmanın taahhüt ettiği 180 günlük sürede inşaatı tamamlayamadığını ve inşaatı % 73,71 seviyesine getirebildiğini, değişik tarihlerdeki yazışmalarla davalıya sözleşmenin feshedilmesi gerektiği uyarısının yapılmış olmasına rağmen davalı idare bu süreci de yaklaşık 413 gün geciktirerek ancak 23/03/2012 tarihinde dava dışı yüklenicinin sözleşmesini feshedilebildiğini, bu süreçte hizmet vermeye devam ettiğini, kusuru olmaksızın yaşanan gecikmeler nedeniyle sözleşme ile belirlenen 696 takvim günlü müşavirlik hizmet süresi aşılarak davalı idareye fazladan 349 gün müşavirlik hizmeti verildiğini, gecikme nedeniyle sözleşme gereği günlük 4.000,00 TL yükleniciden kesilerek davacı şirkete toplam 380.000,00 TL olarak ödendiğini, ancak ödenen bu meblağın fiilen sözleşmenin sona ermesi gereken 15/08/2011 tarihine kadar yaşanan gecikmeden kaynaklanan zararı karşılamaya yetmediğini, ayrıca davacı şirketin yapılması gereken işin toplamı başlangıçta 9.800,00 m2 alanında iken davalı idare tarafından sözleşme öncesi öngörülmeyen talepleri neticesinde yaklaşık %65 oranında arttırılarak 16100,00 m2 büyüklüğe yükseltildiğini, 16.100,00 m2 büyüklüğünde proje hazırlayarak davalıya öngörülen süre içerisinde teslim ettiğini, artan miktar yönünden her hangi bir ilave bedel ödenmediğini belirterek taraflar arasında imzalanan 09/09/2009 tarihli danışmanlık hizmet alımı sözleşmesinin feshine, davalının kusurlu eylemleri nedeniyle sözleşmede kararlaştırılan miktardan fazla metrajda hazırlanan projeler nedeniyle oluşan proje bedeli alacağına karşılık şimdilik 1.000,00-TL"nin, sözleşmede kararlaştırılan müşavirlik hizmet sürelerinin aşılması sebebiyle oluşan müşavirlik hizmet bedeli alacaklarına karşılık olarak şimdilik 9.000,00-TL "nin neticede toplam 10.000,00-TL"nin 15/04/2014 temerrüt tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, ana yüklenicinin kendi kusuru nedeniyle meydana gelen gecikmelerden dolayı uygulanan günlük 4.000,00-TL gecikme cezasının yüklenici hak edişinden kesilerek davacıya firmaya 380.000,00 TL ödendiğini belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile Taraflar arasında bağıtlanan 09 Eylül 2009 tarihli "Danışmanlık Hizmet Alımına Ait Sözleşme""nin feshine, İlave (kararlaştırılan miktardan fazla) işlerden dolayı ilave ücret talebinin reddine, Geciken sürede kontrollük hizmetleri bedeli olarak 9.000,00-TL"nin atıfet mehlinin dolduğu süre nazara alınarak ve taleple bağlı kalınarak 15/04/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, davacının bu konuda fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına karar verilmiş; hüküm, davacı ... davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm ve davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, taraflar arasında yapılan sözleşmeye aykırılık nedeniyle sözleşmenin feshi ile gecikme nedeniyle uğranılan zararın tazmini ve sözleşmeden fazla metrajlı iş yapılması nedeniyle oluşan ilave ücretin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Taraflar arasında 09.09.2009 tarihinde yapılan sözleşmenin 55.1. maddesi “İşin süresi 696 (altı yüz doksan altı) takvim günü olarak belirlenmiştir. Bu sürelerin 75 günü proje temini, 60 günü inşaat ihale dönemi, 180 günü inşaat dönemi ve 365 günü de teminat süresi olarak belirlenmiştir. Bu dönemlerin herhangi birinde herhangi bir nedenle süre uzatımı verilse bile verilen bu süreler için ilave bir ödeme yapılmayacaktır.” ve 55.4. maddesi “Laboratuar binalarında ihtiyaç duyulan alan yaklaşık ... için 3.500 m2, ... için 2.800 m2, ÇTL için 3.500 m2 olarak tahmin edilmektedir. Kesinleşecek ihtiyaç programına göre bu miktarda artış olması halinde Müşavire herhangi bir ilave bedel ödemesi yapılmayacaktır.” düzenlemeleri ile davacı şirkete iş miktarında, metrajında artış ve sürelerin uzaması halinde ilave ücret ödenmeyeceği açıkça yer almıştır. Ancak dava dışı yüklenici ... şirketi ile davalı arasında imzalanan 06.08.2010 tarihli sözleşmenin 34.1. maddesinin 2. paragrafında davacı şirket lehine düzenleme getirildiği anlaşılmaktadır. Sözleşmenin 34.1. maddesinin 2. paragrafında yer alan “Ayrıca yüklenicinin kendi kusuru nedeniyle işleri madde 9.2.’de belirtilen ve sözleşmenin süresinde tamamlayamaması ve madde 26 uyarınca gecikme cezası uygulanması halinde idare, gecikilen süredeki Kontrol Hizmetleri bedeli olarak, gecikme cezasının uygulandığı süre boyunca, gecikilen her takvim günü için 4.000 (dörtbin) TL tutarı, Yüklenicinin varsa alacaklarından (hakedişlerinden), kesin teminatı ve varsa ek kesin teminatından mahsup edecek ve Kontrol Teşkilatına ödeyecektir.” düzenlemesi ile dava dışı yüklenici RAMS firmasının hak edişlerinden davacı şirkte lehine günlük 4.000,00 TL cezai şartın kesileceği açıklanmıştır. Ancak davalı kurum tarafından 34.1. maddesi gereğince dava dışı yükleniciden cezai şart tahsil edilip edilmediği, hak edişlerinden kesinti yapılıp yapılmadığı, yine dava kurum ile dava dışı yüklenici arasında görülen ... ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/147 Esas sayılı kayıt kabul davası da değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, mahkemece bu husus göz ardı edilerek eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm ve davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 6,70 TL kalan harcın davacıdan alınmasına, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.