MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özete, "temyize konu 102 ada 21 ve 24 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin olarak davacı ...’in dayandığı tapu kayıtlarının tesislerinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte dosya arasına getirtilmesi, revizyon durumlarının araştırılarak varsa revizyon gördükleri parsellerin tespit tutanakları ve dayanaklarının temin edilmesi, mahallinde yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri ve taraf tanıkları ile uzman fen ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılması, dayanılan tapu kayıtlarının yöntemine uygun şekilde mahalline uygulanarak kapsamlarının duraksamasız şekilde belirlenmesi, çekişmeli taşınmazların kısmen veya tamamen tapu kayıtlarının kapsamlarında kalmaları halinde tapu malikleri ve mirasçıları arasında 3402 sayılı Yasa’nın 15. maddesine uygun şekilde paylaşım yapılıp yapılmadığının araştırılması, zilyetlik durumunun tereddüte mahal bırakmayacak şekilde saptanması, üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların nitelikleri, toprak yapıları ve bitki örtüleri konularında ayrıntılı rapor alınması, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişilerinin tanık sıfatıyla dinlenilmesi, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir gerekçeli ve krokili rapor düzenlettirilmesi, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddi ile temyize konu 102 ada 21 ve 24 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi Hazine adına tapuya tescillerine karar verilmiş; hüküm, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazların davacı tarafın tutunduğu tapu kaydının kapsamında kalmadıkları ve davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluşmadığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla davanın tarafları yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma ve bozma ilamında işaret edilen hususları eksiksiz olarak yerine getirme zorunluluğu doğar. Somut olayda, uyulmasına karar verilen bozma ilamında davacı ...’in tutunduğu 09.07.1951 tarih ve 71-72 sayılı hisseli tapu kayıtlarının tesislerinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte dosya arasına getirtilerek yöntemince mahalline uygulanması, keşif sırasında bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırların fen bilirkişisi tarafından kroki üzerinde işaretlenmesi ve bu yolla tapu kayıtlarının kapsamının duraksamasız şekilde belirlenmesi gereğine değinildiği halde, davacı tarafın tutunduğu tapu kayıtları tesislerinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte dosya arasına getirtilmemiş, dosyaya getirtilen 14.09.1992 tarih ve 178 sayılı tapu kaydı ile davacı tarafın tutunduğu 09.07.1951 tarih ve 71 sayılı tapu kaydının mevkileri ve sınırları aynı olmasına rağmen, bu iki kayıt arasındaki bağlantı araştırılmamış ve keşif sırasında yerel bilirkişilerce gösterilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından kroki üzerinde işaretlenmemiştir. Diğer taraftan, uyulmasına karar verilen bozma ilamında üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla mahallinde keşif yapılması gereğine değinildiği halde, bozma sonrası yapılan keşfe tek ziraat bilirkişisi götürülmüş, bozma öncesi ve sonrası aldırılan tek kişilik ziraatçi bilirkişi raporları arasında çekişmeli taşınmazların niteliğiyle ilgili bariz çelişkiler bulunmasına rağmen, bu çelişkiler giderilmemiş ve hüküm kurmaya elverişli bulunmayan son ziraat bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmiştir. Öte yandan, bozma ilamı öncesi keşifte dinlenen tanık ve yerel bilirkişiler, çekişmeli taşınmazların davacı taraf ve murisleri tarafından otları biçilmek suretiyle bizzat yada icara verilerek kullanıldığını beyan etmelerine rağmen, bozma ilamı sonrası yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişiler, çekişmeli taşınmazlarda herhangi bir tarımsal faaliyet yapılmadığını ve otlarının dahi biçilmediğini beyan etmişlerdir. Her iki keşifteki beyanlar arasında çelişki bulunmasına rağmen, Mahkemece çelişkinin giderilmesine çalışılmamış ve bozma sonraki keşifteki beyanlar yeterli görülmüştür. Kaldı ki, Mahkemece bozma ilamına uyulmasından sonra yapılan keşif hüküm kurmaya elverişli de değildir. Şöyle ki, aksi yönde alınmış herhangi bir ara karar bulunmadığı ve tarafların vazgeçme talebi olmadığı sürece taraf tanıklarının keşif mahalline yöntemine uygun şekilde davetiye ile çağrılıp, taşınmaz başında tek tek dinlenilmeleri gerektiği halde, somut olayda taraf tanıkları keşif mahalline hiç çağrılmamış ve bozma ilamında belirtildiği halde tespit bilirkişileri dinlenilmemiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle, davacı tarafın tutunduğu 09.07.1951 tarih ve 71-72 sayılı hisseli tapu kayıtları açıkta hisse kalmayacak şekilde ilk tesislerinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte dosya arasına getirtilmeli, tapu kayıtlarının revizyon durumları araştırılarak varsa revizyon gördükleri parsellerin tespit tutanakları ve dayanakları temin edilmeli, dosya arasına getirtilen 14.09.1992 tarih ve 178 sayılı tapu kaydı ile davacı tarafın tutunduğu 09.07.1951 tarih ve 71 sayılı tapu kaydı arasındaki bağlantı bulunup bulunmadığı araştırılmalı, bu iki tapu kaydının birbirinin geldi ve gittisi olma ihtimali üzerinde durulmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, taşınmaz bölümlerinin bulunduğu köy ile komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıkları ile fen ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte öncelikle, tarafların dayandıkları tapu kayıtları yöntemince mahalline uygulanarak kapsamları 3402 sayılı Yasa’nın 20/A maddesi uyarınca varsa haritasına göre tespit edilmeye çalışılmalı, tapu kayıtlarının haritalarının bulunmaması veya uygulanma kabiliyetinin olmaması halinde, tapu kayıtlarında yazılı mevki ve sınırlar tek tek yerel bilirkişilere okunarak bu sınırların zemin üzerinde gösterilmesi istenilmeli, bilirkişilerin gösteremediği sınırların tespiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanmalı, bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından kroki üzerinde işaretlenmeli, tapu kayıtlarına kapsam tayin edilirken varsa kayıtların revizyon gördükleri tüm parseller dikkate alınmalı, fen bilirkişisinden dayanılan tapu kayıtlarının kapsadıkları alanları gösterir ve keşfi takibe imkan verir krokili rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmazların kısmen veya tamamen tapu kayıtlarının kapsamında kaldıklarının anlaşılması halinde tapu malikleri veya mirasçıları arasında 3402 sayılı Yasa’nın 15.maddesinde belirtildiği şekilde paylaşım yapılıp yapılmadığı araştırılmalı; yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların kim tarafından ne zamandan beri ne şekilde kullanıldıkları, çekişmeli taşınmazların malikleri arasında taksim, satış yada bağış yapılıp yapılmadığı, taksim yapılmış ise hangi tarihte ve kimler arasında yapıldığı, çekişmeli taşınmazların taksimde kime düştüğü, diğer paydaşlara paylarına karşılık ne verildiği, çekişmeli taşınmazların köy halkı tarafından geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadıkları, mera ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, çekişmeli taşınmazların sınırlarında zaman içerisinde herhangi bir değişiklik ve genişleme olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasında oluşan çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilmeli; ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde çekişmeli taşınmazların kullanım biçimlerini, zilyetlik sürelerini, toprak yapılarını, eğimlerini ve bitki desenlerini açıklayıp tarımsal niteliklerini belirten, kamu orta malı mera olup olmadıklarını ve sınırlarında bulunan mera vasfındaki taşınmazlarla aralarında doğal yada yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını ortaya koyan, önceki ziraat bilirkişi raporlarını irdeleyen, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, çekişmeli taşınmazların yakın plan renkli fotoğrafları çektirilerek sınırları fotoğraflar üzerinde işaretlenmeli, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı ...’in temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.