MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Anadolu 20. İş Mahkemesi


KARAR
A)Davacı İstemi :
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işveren nezdinde 26.10.2007 tarihinde çalışmaya başladığını, müvekkilinin sigorta sicil numarasının 3407200450189 olduğunu, müvekkilinin çalışması devam ederken iş kazası geçirerek malul kaldığını, müvekkilin 28.10.2008 saat 11:30 civarında vargel makinesinin kızağının çıkması sebebiyle arızalandığını işverenine bildirdiğini, işverenin arızayı kendi imkanları ile çözmeleri gerektiği talimatını verdiğini, müvekkiline mil verilerek makinenin yerine oturtulmasının istendiğini, makinenin çok büyük ve ağır olması sebebiyle makinenin yerine oturtulmasının mümkün olamadığını, akabinde makinenin birden hareket etmesi ile müvekkilinin başından darbe aldığını ve müvekkilinin kafasında çökme meydana geldiğini, ... Eğitim Araştırma Hastanesi"ne götürülen müvekkilinin tedavisine başlandığını, müvekkilinin beyin ameliyatı olduğunu, kazanın oluşu ile ilgili tanık beyanlarının ... 14. İş Mahkemesi"nin 2014/215 Esas sayılı dosyasında mevcut olduğunu, müvekkilin geçirdiği iş kazasından doğan maluliyetinden dolayı çok ciddi maddi ve manevi sıkıntılar içerisine düştüğünü ve halen daha çalışma güçlüğü çektiğini, belirtilen iş kazası müvekkilinin yaşamını tehlikeye soktuğunu, müvekkilinin kafasındaki çökme ile hayatına devam etmek zorunda kaldığını, müvekkilinde unutkanlık, stres bozukluğu, baş ağrısı gibi etkileri hala yaşamakta olduğunu, eskiden yapabildiği işleri yapamadığını, davacının geçirmiş olduğu bu iş kazası, işveren olan davalının yürüttüğü işin doğrudan yarattığı tehlikenin sonucunda, işyerinde meydana geldiğini, bu nedenle iş kazası olduğunu, davalı işverenin İş Güvenliği Tüzüğü ve ilgili mevzuat gereğince gerekli önlemleri almamış olması nedeniyle kazanın meydana geldiğini, işverenin sorumlu olduğunu, konuyla ilgili İstanbul Anadolu 14. İş Mahkemesi"nin 2014/215 Esas sayılı dosyası ile taraflarından tazminat talepli dava açıldığını, müvekkilinin maluliyet oranının bildirilmesi için SGK"ya yazılan müzekkereye, SGK ... Sosyal Güvenlik Merkezinden verilen yazı cevabında "davacının 28.10.2008 tarihli iş kazası nedeniyle müracaatı bulunmadığı, 5510 sayılı Kanunun 97. Mad. Gereğince 5 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan ancak mahkemece iş kazası olduğuna dair karar verilmesi halinde ilgili işlemlerin başlatılacağı" nın belirtildiğini,... 14. İş Mahkemesi"nin 02/10/2014 tarihli duruşmasında iş kazasının tespitine yönelik dava açılması için kendilerine süre verildiğini ve bu nedenle bu davanın açıldığını ileri sürerek sonuçta söz konusu 28/10/2008 tarihli kazanın iş kazası olduğunu tespitine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
B)Davalı Cevabı :
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davacı şirket vekili cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve kararı :
Ön inceleme duruşması yapıldıktan sonra SGK tarafından yapılan tahkikatın sonucu beklenmiş olup ... SGM"nin 18/03/2016 tarihli cevabi yazısında davacının 28/10/2008 tarihli iş kazasına bağlı olarak %28,2 oranın sürekli iş göremezlik derecesi tespit edildiği belirtilerek malüliyet raporu ve 21/01/2016 tarih ve 209972/01/İR/01 sayılı müfettiş inceleme raporu örnekleri gönderilmiş ve davalı şirket vekili tarafından verilen dilekçede davanın konusuz kaldığı belirtilerek bu doğrultuda karar verilmesi istenmiş olup, Sonuç olarak ... SGM"nin cevabına, davacı vekili ile davalı şirket vekilinin beyanlarına ve dosya kapsamına nazaran SGM"nin dava konusu kazayı yargılama sırasında iş kazası olarak kabul etmiş olduğundan davanın konusuz kaldığı ve dava şartı niteliğinde olan devam eden hukuki yararın kalmadığı anlaşılmış olup yargılama giderinden sorumluluk yönünden irdeleme yapılması gerektiğinden bu doğrultuda yapılan irdelemede ... 14. İş Mahkemesinin 2014/215 Esas sayılı dosyasının bu dosyaya alınan gerekli kısımlarının onaylı örnekleri, söz konusu SGM"nin cevabi yazısı ve ekindeki maluliyet raporu ile müfettiş inceleme raporu ve tüm dosya kapsamına nazaran davalıların davaya sebebiyet verdikleri ve davalı Kurumun yargılama sırasındaki işlemine bağlı olarak dava tarihinden sonra davanın konusuz kaldığı ve davalıların yargılama giderinden sorumlu olmaları gerektiği kanaatine varıldığından bu doğrultuda aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Konusuz kalan davada dava şartı niteliğinde devam eden hukuki yarar kalmadığından davanın dava şartı yokluğundan ve usulden reddine,
2-Yargılama gideri ve avukatlık ücretinden davalı tarafın sorumlu tutulmasına ve buna göre sonuçta:
a)Davalı SGK"nın harç muafiyeti nedeniyle sonuçta maktu karar harcından peşin harcın mahsubu ile eksik 4 TL harcın davalı şirketten alınarak Hazineye gelir kaydına,
b)Ön inceleme duruşmasından sonra konusuz kalma nedeniyle ücretin tamamına hükmedileceğine ilişkin tarife düzenlemesi de gözetilerek sonuçta tarife gereğince belirlenen 1.800 TL maktu avukatlık ücretinin davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine,
c)Davacı tarafından peşin ödenen toplam 54,20 TL harcın davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine,
d)Davacı tarafından harç dışında yapılan toplam 104 TL Mahkeme masrafının davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı Kurum tarafından yapılan masrafın üzerinde bırakılmasına,
4-Artan avansın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine karar verilmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi :
Dava iş kazası tespiti davasıdır. 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 64. maddesi ile 5521 sayılı Kanunun 7. maddesine 3. fıkra olarak eklenen düzenleme gereği, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaatın olması ve Kurumca müracaata konu istemin zımnen ya da açıkça reddedilmesi gerektiği dava şartı olarak düzenlenmiştir.
Dava dosyasında; davacı vekilinin kuruma müracatının olmadığı, ... 14. İş Mahkemesinin 2014/215 Esas sayılı dosyasınında kurumun mahkemeye verdiği cevabi yazının dava şartını ortadan kaldırmadığı, yargılama devam ederken kurumun kazanın iş kazası olduğuna ilişkin kurum tahkikatının yapıldığının bildirildiği, dava konusu kalmadığından mahkemece dava şartı yokluğundan usulden davanın reddine karar verildiği, vekalet ücreti ve yargılama giderinin davalılara yüklenmesine karar verildiği görülmüştür.
Mahkemece; davanın usulden reddine karar verildiği halde vekalet ücreti ve yargılama giderinin davalılara yüklenmesine karar verildiği, davacının dava açmadan kuruma müracaat etmesinin dava şartı olarak düzenlenmesine rağmen kuruma müracaat etmeden davayı açtığı, davalıların dava açılmasına sebebiyet vermediği bu nedenle vekalet ücreti ve yargılama giderinin davalılara yüklenmesine karar verilmesinin hatalı olduğu, ancak bu hususun yeniden yargılamayı gerektirmediği anlaşıldığından HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak dairemizce usulden davanın reddi ile yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine şeklinde yeniden hüküm kurulması gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
Davalı SGK vekili ve davalı şirket vekilinin istinaf isteminin KABULÜ ile ... 18. İş Mahkemesinin 2013/1225 Esas, 2017/21 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1,b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine,
Davacı tarafından yatırılan 25,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 6,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
AAÜT gereğince 1.980 TL maktu avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
Davacının yaptığı masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
İstinaf incelemesi yönünden;
Davalı kurum harçtan muaf olduğundan harç konusunda karar verilmesine yer olmadığına,
İstinaf yoluna başvuruda bulunan davalı şirket tarafından yatırılan istinaf harçlarının talep halinde kendisine iadesine,
İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından avukatlık ücreti verilmesine yer olmadığına,
Karar kesinleştiğinde, artan gider avansı var ise yatıran tarafa iadesine karar verilmiştir.
E)Temyiz :
Davacı vekili, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun
; İş kazasının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması
başlıklı 13. maddesinde; "...çalıştıran işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde..." bildirileceği belirtilmiştir. Dolayısı ile iş kazasını bildirme yükümlülüğü işverendedir. İş kazasını soruşturma yükümlülüğü ise SGK"dadır. Vatandaşın yapabildiği başvurunun ise sadece tahsis başvurusu olması sebebiyle de iş kazasının tespiti için vatandaşın müracaatının dava şartı olduğu ileri sürülemez. Kaldı ki iş kazası 2008 yılında olmakla, kazanın hemen akabinde iş kazası bildirimi davalı SGK"ya yapılmıştır. İlgili tarihte herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğü bulunmayan Müvekkil tarafından da SGK"ya başvuru yapılmış olup, SGK tarafından müvekkile geçici iş göremezlik ödeneği ödenmiştir. Müvekkilin hizmet dökümünden de iş kazasının olduğu 28.10.2008 tarihinden itibaren 4-A hizmetinden çıkartıldığı, kısa vadeli sigorta kollarına dahil edildiği anlaşılmaktadır. (EK-1 vizite kağıdı, hizmet dökümü) Dolayısı ile kuruma 2008 yılında müracaat edilmiş olup, İstinaf Mahkemesi"nin kuruma müracaat olmadığı yönündeki tespiti, ayrıca iş kazası tespiti için kazazedenin kuruma müracaatının dava şartı olduğu yönündeki tespiti doğru değildir. Yukarda anlattığımız üzere davalı SGK iş kazası hakkında bilgi sahibi olmasına rağmen soruşturma başlatma yükümlülüğünü yerine getirmemiştir. İstanbul Anadolu 14. İş Mahkemesi"nin 2014/215E. Sayılı tazminat dosyasına SGK ... Sosyal Güvenlik Merkezinden verilen yazı cevabında "5510 sayılı Kanunun 97. Mad. Gereğince 5 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan ancak mahkemece iş kazası olduğuna dair karar verilmesi halinde ilgili işlemlerin başlatılacağı" (EK-2) belirtilmiştir. Mahkeme ise 02.10.2014 tarihli celsede iş kazası tespit davası açılması için tarafımıza süre vermiştir. (EK-3) iki ayrı kamu kurumunun tarafımızı yönlendirmesi neticesinde ve idareye güven ilkesi doğrultusunda iş kazası tespit davası açılmıştır. İdari kararlar, beyanlar lehimize uygulanabilir. Davalı SGK"nın işlemleri başlatmak için önce iş kazasının tespiti için dava açılmasını isteyen yazı yazması, dava sonrasında ise "dava öncesi kuruma müracaat edilmediğini" iddia etmesi, dürüstlük kuralına açıkça aykırıdır. Resen gözetilecek nedenlerle; müvekkilin geçirdiği kazanın, iş kazası olarak tespitine ve yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine, davanın konusuz kaldığının kabulü halinde ise, yargılama gideri ve vekalet ücretinin dava açılmasına sebebiyet veren davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava iş kazası tespiti davasıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının kuruma müracatının olmadığı,... 14. İş Mahkemesinin 2014/215 Esas sayılı tazminat dosyasınında, Kurumun mahkemeye verdiği cevabi yazıda ""5510 sayılı Kanunun 97. Mad. Gereğince 5 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan ancak mahkemece iş kazası olduğuna dair karar verilmesi halinde ilgili işlemlerin başlatılacağının"" bildirildiği, ... 14. İş Mahkemesi"nin 2014/215E. Sayılı dosyasında 02.10.2014 tarih ve 2 nolu celsede mahkemenin davacı vekiline iş kazasının tespiti yönünde dava açarak mahkemeye bildirilmesi için süre verildiği, yargılama devam ederken kurumun kazanın iş kazası olduğuna ilişkin kurum tahkikatının yapıldığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda; Kurumun 30.05.2014 tarih ve 6490026 sayılı yazısı ile ""5510 sayılı Kanunun 97. Mad. gereğince 5 yıllık zaman aşımı süresi dolduğundan ancak mahkemece iş kazası olduğuna dair karar verilmesi halinde ilgili işlemlerin başlatılacağının"" Mahkemeye bildirildiği, Mahkemenin 02.10.2014 tarihli celsede verdiği süre üzerine de davacı dava açtığına göre, Bölge Adliye Mahkemesince davacının dava açmadan kuruma müracaat etmesinin dava şartı olarak düzenlenmesine rağmen kuruma müracaat etmeden davayı açtığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, istek halinde temyiz harcının temyiz edene iadesine, 17.05.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.